Phó Tổng thống Ai Cập từ chức vì lương tâm cắn rứt

Phe Huynh đệ Hồi giáo khiêng người bị thương sau các vụ đụng độ với lực lượng an ninh

“Thật khó để tiếp tục chịu trách nhiệm về những quyết định mà tôi không tán thành và những hậu quả mà tôi lo ngại sẽ xảy ra” - ông ElBaradei nhấn mạnh. Quyết định này sau khi hàng trăm người thiệt mạng trong các cuộc trấn áp của lực lượng an ninh nhằm vào những người trung thành với Tổng thống bị phế truất của phe Hồi giáo Mohamed Morsi.

Vì lý do khôi phục an ninh nên cần thiết phải giải tán các lán trại biểu tình tại Thủ đô Cairo. Khi tình hình ổn định trở lại, lệnh giới nghiêm sẽ sớm được dỡ bỏ”.

Hazem el-Beblawi - Thủ tướng lâm thời Ai Cập

Chính phủ Ai Cập tuyên bố tình trạng giới nghiêm sau khi các lực lượng vũ trang dẹp 2 khu cắm trại phản đối, khiến ít nhất 525 người chết, 3572 người bị thương tính đến ngày 15/8/2013. Trước đó, hàng ngàn người ủng hộ ông Morsi đã dựng lều cắm trại tại 2 điểm chính ở Cairo từ khi ông bị lật đổ vào ngày 3/7 và thề không rời đường phố cho đến khi ông được phục chức. Giới nghiêm bắt đầu từ 7h tối và kéo dài đến 6h sáng, tại 13 tỉnh và các thành phố lớn như Cairo, Alexandria… Lệnh giới nghiêm sẽ kéo dài một tháng, bất cứ ai không tuân lệnh sẽ bị bắt.

Tuy nhiên, theo tổ chức Anh em Hồi giáo, đã có tới hơn 2.000 người chết trong các vụ bạo lực. Tổ chức này cũng cáo buộc cảnh sát Ai Cập đã sử dụng súng bắn đạn thật để giết hại người biểu tình hòa bình không vũ trang tại quảng trường Rabaa Eladawiya và quảng trường Phục Hưng. Phó Tổng hướng đạo thứ nhất của Tổ chức Anh em Hồi giáo, ông Mohamed Baltagy nói rằng Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ai Cập, Tướng El Sisi phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc đẩy đất nước tới nguy cơ nội chiến.

Cùng lúc, Bộ trưởng Nội vụ - Mohamed Ibrahim tuyên bố sẽ không cho phép có thêm bất cứ cuộc biểu tình ngồi ở bất kỳ địa điểm nào. Ông cũng cho biết 43 cảnh sát đã thiệt mạng trong các vụ bạo lực trên toàn Ai Cập trong ngày 14/8, ngoài 278 người ủng hộ ông Morsi chết trong các vụ đụng độ. Trong số các cảnh sát thiệt mạng có 18 sĩ quan cảnh sát (có 2 tướng và 2 đại tá), 15 nhân viên cảnh sát, 9 cảnh sát nghĩa vụ và 1 nhân viên dân sự.

Toàn bộ cửa hàng, trung tâm thương mại và dịch vụ tại tất cả các quận nội thành Cairo đã đóng cửa. Thị trường chứng khoán Ai Cập thông báo ngừng giao dịch trong ngày 15/8, trong khi toàn bộ các ngân hàng cũng thông báo đóng cửa trong cùng ngày.

Trước những diễn biến phức tạp về an ninh, một số quốc gia đã quyết định đóng cửa và yêu cầu nhân viên đại sứ quán rời khỏi Cairo trong thời gian sớm nhất. Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon lên án tình trạng bạo lực tại Ai Cập, kêu gọi người dân nước này tập trung hòa giải dân tộc và bày tỏ sự hối tiếc khi các nhà chức trách lựa chọn vũ khí để đối phó với người biểu tình. Trong khi đó, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ - Recep Tayyip Erdogan mô tả vụ trấn áp ngày 14/8 là một cuộc thảm sát. Ông hối thúc Hội đồng bảo an LHQ và Liên đoàn Ả rập hành động để ngăn chặn tình trạng đó.

Quyết định từ chức của Phó Tổng thống lâm thời Ai Cập có thể là hành động đầu tiên trong chuỗi các biến động lớn có thể xảy ra trên chính trường Ai Cập trong thời gian tới và sẽ có thêm những thách thức mới đối với lộ trình chuyển giao quyền lực do quân đội công bố. Rõ ràng, bạo lực không phải giải pháp, bạo lực chỉ chia rẽ thêm nhân dân Ai Cập.

Ngày 15/8, Tổng thống Pháp Francois Hollande đã triệu Đại sứ Ai Cập tại Thủ đô Paris sau khi xảy ra vụ trấn áp người biểu tình ủng hộ Tổng thống bị lật đổ Mohamed Morsi. Cùng ngày, Đan Mạch tuyên bố ngừng viện trợ phát triển cho Ai Cập để phản ứng trước “những diễn biến đẫm máu” từ vụ trấn áp.

Mick Deane (61 tuổi) - phóng viên quay phim của Sky News đã bị bắn chết trong vụ hỗn loạn ở Thủ đô Cairo. Trước đó, một nhà báo Ai Cập, Hibiba Ahmed Abd Elaziz cũng thiệt mạng trong bạo lực.

Hà Phương (Theo VOA, AFP, BBC)