Quảng Ngãi: Cây cối bị nhấn chìm, nhà cửa đổ sụp ở thủy điện của công ty Thiên Tân

Nhà cửa tái định cư của thủy điện Thiên Tân cho người dân Trà Thủy đang bị sụp đổ - Ảnh: Lê Đình Dũng

Nước dâng phá hỏng cây cối

Công trình thủy điện Hà Nang do Công ty cổ phần Thiên Tân làm chủ đầu tư có tổng mức đầu tư 500 tỉ đồng, công suất 11MW, được xây dựng tại xã Trà Thủy, huyện Trà Bồng. Công trình này khởi công vào tháng 4.2008 và hoàn thành vào tháng 9.2010.

Theo phản ánh của người dân thôn 4, (xã Trà Thủy), vào dịp cận tết vừa rồi, nước hồ thủy điện Hà Nang nhiều lần dâng cao quá mức cam kết làm chết cây trồng của họ gây thiệt hại nặng. Từ đó đến nay, người dân nhiều lần phản ánh sự việc lên xã, huyện nhưng vẫn chưa được giải quyết.

Hồ chứa của thủy điện Hà Nang dâng quá mực nước cho phép làm chết cây cối của người dân

Sáng ngày 26.4, qua quan sát của chúng tôi tại một số khu vực ở ven bờ hồ chứa thủy điện Hà Nang, mực nước của hồ này đã rút xuống nhưng vô số cây quế, keo... với đủ kích cỡ đã chết khô.

Anh Hồ Văn Năng (sinh 1986, trú thôn 4), bức xúc: “Đợt mưa lớn vào tết vừa rồi, nước hồ thủy điện Hà Nang dâng cao làm khoảng 2.000 cây quế trồng hơn 10 năm tuổi của gia đình tôi đã bị chết”.

Nếu không bị nước hồ dâng lên làm chết thì 2.000 cây quế này, số lượng vỏ thu trong vụ năm nay phải từ 1-3kg tươi/cây. Với giá bán hiện là 15.000 đồng/kg, tính ra số tiền gia đình này bị thiệt hại trên 26 triệu đồng.

Cũng theo người dân thôn 4, không chỉ từ đầu năm nay, mà một số năm trước cũng xảy ra tình trạng nước hồ thủy điện dâng cao như vậy dìm chết cây trồng ở khu vực rẫy ven bờ hồ của các hộ trong thôn. Khu vực bị thiệt hại nặng nhất là phía tây và tây bắc của hồ, thuộc núi Răng Cưa, nằm ở cùng thôn.

Một diện tích cây keo của người dân thôn 4 bị chết

Mặc dù gây thiệt hại và vụ việc đã được người dân phản ánh lên xã, huyện rất nhiều lần, nhưng vẫn chưa thấy ai giải quyết cho dân.

Xác nhận với phóng viên báo điện tử Một Thế Giới, ông Hồ Văn Vàng, Chủ tịch UBND xã Trà Thủy cho biết có chuyện thủy điện dâng nước gây thiệt hại cây của người dân. “Cây bị chết vẫn còn nguyên vẹn, cây quế, cây keo vẫn còn đó”.

Theo ông Vàng, có khoảng 20 đến 30 hộ dân ở thôn 4 bị thiệt hại, chủ yếu ở khu vực lòng hồ. Sau khi người dân phản ánh, ông Vàng đã chỉ đạo ông Tuấn Phó chủ tịch xã, địa chính xã phối hợp với đại diện công ty Thiên Tân và các hộ dân đi kiểm tra thực tế tại lòng hồ để xác định thiệt hại.

“Hiện tại chúng tôi đang đi tập hợp báo cáo để gửi lên huyện và công ty xem xét”, Chủ tịch xã Trà Thủy cho hay.

Anh Hồ Văn Năng buồn rầu vì 2.000 cây quế đang thời điểm thu hoạch bị chết

Mặc dù người dân bị thiệt hại từ tết đến nay, sự việc đã được chính quyền xã nắm nhưng khi hỏi về thông tin trên thì Phòng NN-PTNT tỏ ra khá mù mờ. Chúng tôi đã liên hệ với lãnh đạo phòng này để hỏi ý kiến thì được cho biết lãnh đạo đều đi vắng. Ông trưởng phòng được báo là đi học ở Huế, còn ông Phó phòng Đỗ Khắc Phi được giao phụ trách thì cũng ở đâu trên Tây Nguyên. Trao đổi qua điện thoại, ông Phi cho biết phải chờ ông về mới nắm được.

Ông Phi mù mờ cho rằng cái đó hình như rừng phòng hộ và thuộc quyền quản lý của BQL rừng phòng hộ. “Mà cái này sao tôi chưa nghe hè”, ông Phi nói với giọng ngái ngủ.

Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Bắc, Chủ tịch UBND huyện Trà Bồng xác nhận nước hồ chứa thủy điện Hà Nang dâng cao hơn so với mức cam kết, gây hư hại cây trồng quế, keo của dân thôn 4 là có thật.

Nhà cửa hư hỏng, phải chờ Thiên Tân

Ở ven bờ hồ, cây cối của người dân đã bị dìm chết. Ở trên cao, tại khu tái định cư thủy điện Hà Nang, người dân thôn 4 tiếp tục khổ sở khi nhiều nhà cửa của họ đang xuống cấp, hư hỏng nặng nề, có nhà đã đổ sụp.

Chủ tịch xã Hồ Văn Vàng cho biết, thời điểm năm 2008 có khoảng 80 hộ/300 nhân khẩu di dời khỏi lòng hồ lên khu tái định cư. Đến thời điểm này hơn 100 hộ.

Ông Vàng cũng xác nhận ở khu tái định cư đã có một số nhà hiện tại xuống cấp, hư hỏng nặng. “Cái này là do công ty Thiên Tân làm trọn gói từ di dời, xây nhà và trao chìa khóa cho người dân; nên việc này cũng không phải thẩm quyền của xã nữa”, ông Vàng nói.

Chị Hồ Thị Hành và 3 đứa con đang sống trong căn nhà dột nát có nguy cơ đổ sập mái

Trước nhà chị, mái taluy của khu tái định cư đang sạt lở nghiêm trọng

Chị Hồ Thị Hành, hiện đang đơn thân nuôi 3 đứa con khổ sở với căn nhà dột nát kể: “Nhà đang bị hư gãy mấy cây rui mèn, dột mưa nữa. Nhà này họ xây từ năm 2008 nhưng cách đây 2 năm đã hư. Dù bên thôn đã báo xuống xã rồi mà chưa nghe thấy nói gì”.

Ở bên cạnh nhà chị Hành, nhà bà Hồ Thị Út đang hư hỏng nghiêm trọng. Chị Hành cho biết, chồng bà Út đã mất rồi, con lấy vợ ở bên Quảng Nam. Giờ nhà hưa hỏng và sập nên hàng ngày bà Út chỉ về nấu cơm ăn rồi tối đi ở nhờ chứ không dám ngủ lại vì sợ ngói sập lúc nào không hay.

Ở dọc thôn 4, rất nhiều nhà cửa đang bị xuống cấp trầm trọng, cửa nẻo bị tan nát. Đặc biệt, nhà ông Hồ Văn Nam (SN 1966) đã bị sập mái hoàn toàn. Phía trước khu tái định cư, một dốc cao đang bị sạt lở nghiêm trọng khiến bà con lo ngại.

Lãnh đạo xã Trà Thủy cho biết đã báo cáo tình hình nhà cửa người dân bị hư hỏng nhưng mọi động thái đều phải chờ từ phía công ty Thiên Tân

Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch xã Trà Thủy xác nhận đã báo cáo vụ việc lên huyện. “Bí thư Huyện ủy cũng đã về tiếp xúc trực tiếp với người dân, người dân có ý kiến này thì Bí thư đã trả lời cử tri nhưng không hứa gì vì phụ thuộc vào Thiên Tân hết. Mình có công văn đôn đốc, nhắc nhở công ty nhưng công ty thực hiện hay không cũng khó”, ông Vàng nói.

Nhà máy thủy điện Hà Nang là công trình do Thiên Tân Group làm chủ đầu tư và trực tiếp thi công. Đơn vị tư vấn và giám sát thi công là Công ty Thiết kế xây dựng điện 3, thuộc tập đoàn điện lực Việt Nam.

Đây là dự án nằm ngoài quy hoạch của ngành điện. Sau khi nghiên cứu, khảo sát địa hình và so sánh các điều kiện về lưu vực cũng như thủy văn, Tập đoàn Thiên Tân đánh giá đầu tư công trình rất hiệu quả. Sau đó, Thiên Tân group đã trình ủy ban tỉnh Quảng Ngãi đề nghị Bộ Công Thương đưa vào quy hoạch.

Thủy điện Thiên Tân là một trong những công trình được tỉnh ủy Quảng Ngãi đưa vào chương trình công trình chào mừng đại hội đảng lần thứ XVIII (nhiệm kỳ 2010-2015) của tỉnh Quảng Ngãi.

(Trích giới thiệu công trình thủy điện Hà Nang của công ty Thiên Tân)

Lê Đình Dũng