Quảng Ngãi: Có chỉ đạo của Chủ tịch UBND huyện, vụ việc vẫn im lìm

Bà Nguyễn Thị Oanh và bà Nguyễn Thị Hồng Loan là con gái của ông Nguyễn Cẩn – Thường trú tại tổ dân phố 1, thị trấn Mộ Đức, Quãng Ngãi. Ông Cẩn hoạt động Cách mạng, được tập kết ra Bắc; để lại bố mẹ già và người vợ cùng với 2 người con gái là bà Nguyễn Thị Oanh và Nguyễn Thị Hồng Loan.

Ông Nguyễn Cẩn được ông Nguyễn Lực và bà Phạm Thị Châu (tên thường gọi Phạm Thị Ngóc) chia cho một thửa đất khoảng 3 sào, thuộc thửa 1716 (theo trích lục Địa bộ Trung kỳ – Chánh phủ), tọa lạc tại KDC số 3, tổ dân phố 1, thị trấn Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Thửa ruộng do ông nội Nguyễn Lực và bà Pham Thị Châu sử dụng từ thời kỳ Pháp thuộc, cho đến những năm sau đó không có ai tranh chấp.

Sau khi vào Hợp tác xã (HTX), đến nay thửa đất vẫn bỏ hoang; nhưng khi bà Oanh viết đơn đòi lại thì không hiểu sao UBND thị trấn Mộ Đức không giải quyết theo quy định mặc dù đã có chỉ đạo của Chủ tịch UBND huyện.

Hình minh họa

Thửa đất bà Oanh và bà Loan đòi lại có nguồn gốc là của ông Nguyễn Cẩn được ông Nguyễn Lực và bà Phạm Thị Châu chia cho. Tuy nhiên; thửa ruộng được chia; ông Cẩn không sử dụng vì trong thời gian này ông tập kết ra Bắc; trong lúc bà Oanh và bà Loan còn rất nhỏ; nên thửa đất đó ông bà Nguyễn Lực vẫn quản lý sử dụng đến khi ông Nguyễn Lực qua đời thì để lại cho 2 người cháu gái con ông Cẩn là bà Nguyễn Thị Oanh và bà Nguyễn Thị Hồng Loan.

Năm 1978 Nhà nước có chủ trương đưa đất vào HTX, thời điểm đó bà Oanh có ký vào đơn xin vào HTX nhưng các thửa đất số 1716, 1717, 1718 bà Oanh và bà Loan không đưa vào mà vẫn sử dụng được một thời gian; do hoàn cảnh khó khăn bà Oanh và bà Loan đi lên Đak Lăk xây dựng vùng kinh tế mới. Sau khi bà Oanh và bà Loan đi kinh tế mới, thửa đất số 1717, 1718, HTX đã phân cho người khác sử dụng. Riêng thửa 1716 (nay thay đổi thành thửa 318, 3190), chính quyền địa phương vẫn chưa giao lại cho ai và để hoang hóa một phần; sau đó đưa thửa đất này vào diện quỹ đất 5% thuộc xã quản lý.

Năm 1993, thực hiện nghị định 64/CP, các thửa đất của bà Oanh, bà Loan được HTX đưa vào cân đối giao cho hộ gia đình sản xuất; tuy nhiên do đất bị rợp và trũng, ngập nước thường xuyên nên không ai nhận. Năm 1996, ông Trần Ngọc Thanh có nhu cầu sản xuất được HTX thống nhất giao cho ông quản lý. Lợi dụng đất liền kề với thửa đất mà ông sang nhượng của bà Đỗ Thị Xí. Diện tích ông Thanh sang nhượng của bà Xí là 150 m 2 , đến nay ông đã làm nhà và lấn chiếm sang phần đất số 1716 của gia đình bà Oanh và bà Loan gần 300 m 2 , qua xác định và đo thực tế của địa chính xã theo văn bản trả lời số 03/UBND huyện Mộ Đức ngày 28/02/2016.

Về nguồn gốc đất: Nguyên thửa đất 318, diện tích 129,0 m 2 và thửa đất 319, diện tích 103,9 m 2 theo bản đồ đo đạc năm 2000 có nguồn gốc là của ông Nguyễn Lực và bà Phạm Thị Ngóc (là ông bà nội của bà Oanh, bà Loan) quản lý sử dụng để lại vợ chồng con trai là ông Nguyễn Cẩn, bà Lâm Thị Cảnh (là cha mẹ của bà Oanh, bà Loan) sau này để cho bà Nguyễn Thị Oanh tiếp tục quản lý, sử dụng. Đến năm 1978, bà Nguyễn Thị Oanh có đơn đề ngày 15/8/1978 xin vào HTX nông nghiệp Đức Tân I, có kê khai:

Vườn 1 sào, ruộng 5 sào 5 thước của ông Nguyễn Cẩn hiện công tác tại Nghĩa Bình. Năm 1980, HTX giao diện tích đất ở trên theo diện ruộng phần trăm cho hộ gia đình ông Huỳnh Một sản xuất. Đến năm 1993, thực hiện theo Nghị định 64/CP, 02 thửa đất này được HTX đưa vào cân đối giao hộ gia đình sản xuất dài hạn.

Tuy nhiên, vì diện tích đất thuộc diện bị rợp, trũng ngập nước thường xuyên, theo bản đồ 299/TTg ký hiệu: Ao, không có hộ gia đình nào nhận nên đã đưa vào quỹ đất 5% để quản lý, đến năm 1996, ông Trần Văn Thanh có nhu cầu sản xuất được HTX thống nhất giao đất sản xuất diện nộp tiền hàng năm. Do việc quản lý đất không chặt chẽ nên hộ gia đình ông Trần Ngọc Thanh lợi dụng lấn chiếm một phần diện tích theo Công văn số 03/UBND ngày 24/02/2016.

Qua đơn thư kiến nghị của bà Oanh và bà Loan, địa chính huyện Mộ Đức có xuống đo thực tế cho thấy diện tích đất của ông Thanh hiện tại có diện tích 450 m 2 (đo lần 1). Ngày 11/11/2016, cán bộ địa chính xuống đo lần 2 xác định phần đất của ông Thanh dôi ra 309 m 2 . Việc ông Thanh lấn chiếm đất của hộ gia đình bà Oanh và bà Loan là vi phạm pháp luật. Theo điểm b, khoản 2.4 - Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP, ngày 30/6/2016. 2.4 Giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất trong trường hợp đất đã được đưa vào tập đoàn sản xuất, hợp tác xã mà sau đó tập đoàn sản xuất, hợp tác xã đã bị giải thể.

Đối với đất đã được cá nhân, tổ chức đưa vào tập đoàn sản xuất, hợp tác xã để sử dụng chung trong quá trình thực hiện chính sách hợp tác hóa nông nghiệp mà sau khi tập đoàn sản xuất, hợp tác xã bị giải thể thì căn cứ vào quy định tại Điều 1 của Luật Đất đai năm 1987, khoản 2 Điều 2 của Luật Đất đai năm 1993 và khoản 2 Điều 10 Luật Đất đai năm 2003 cần phân biệt như sau:

b) Chủ cũ hoặc người thừa kế của người đó có quyền đòi lại quyền sử dụng đất hoặc giá trị quyền sử dụng đất khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:

- Đất không bị Nhà nước quản lý trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

- Chủ cũ có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật Đất đai năm 2003;

- Người đang sử dụng đất không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 1987, Luật Đất đai năm 1993, Luật Đất đai năm 2003 và cũng không có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật Đất đai năm 2003 vì lý do người đó sử dụng đất là ở nhờ, mượn, thuê, lấn, chiếm đất hoặc bằng các giao dịch dân sự khác trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

Theo quy định của pháp luật thì việc bà Oanh, bà Loan đòi lại diện tích đất thửa số 1716 (nay thuộc thửa 318, diện tích 129,0 m 2 và thửa 319, diện tích 103,0 m 2 theo bản đồ đo đạc năm 2000 có nguồn gốc của ông Nguyễn Lực và bà Phạm Thị Ngóc (là ông bà nội của bà Oanh, bà Loan) quản lý, sử dụng để lại cho vợ chồng con trai là ông Nguyễn Cẩn , bà Lâm Thị Cảnh (là cha mẹ đẻ của bà Oanh, bà Loan là có cơ sở pháp lý. (Theo công văn trả lời của UBND thị trấn Mộ Đức ngày 28/01/2016 là có cơ sở.

Tuy nhiên; vụ việc chưa được UBND thị trấn Mộ Đức giải quyết dứt điểm theo văn bản chỉ đạo giải quyết của UBND huyện Mộ Đức. Tại công văn số 1451/UBND-TCĐ, ngày 16 tháng 12 năm 2015 với nội dung: “Yêu cầu xem xét, giải quyết cho bà Oanh, bà Loan được giao đất tại thửa đất số 1716 Nhà nước đang quản lý nhưng bỏ hoang (theo đơn trình bày)".

Vụ việc này, Ban tiếp công dân huyện Mộ Đức ban hành phiếu chuyển số 60/TCD ngày 07/10/2015 về việc chuyển đơn yêu cầu của bà Nguyễn Thị Kim Oanh, thường trú tại KHU phố 1, thị trấn Mộ Đức, huyện Mộ Đức, ngày 28/10/2015, UBND thị trấn Mộ Đức có công văn số 50/UBND về việc trả lời đơn cho Ban tiếp công dân và Thanh tra huyện Mộ Đức. Tuy nhiên, UBND thị trấn Mộ Đức giải quyết chưa đúng về trình tự, thủ tục, do đó công dân gửi đơn vượt cấp.

Để giải quyết dứt điểm vụ việc đúng quy định của pháp luật, Chủ tịch UBND huyện Mộ Đức yêu cầu: UBND thị trấn chỉ đạo các ngành có liên quan thẩm tra, xác minh nguồn gốc đất, giải quyết theo thẩm quyền, có văn bản trả lời cho công dân, báo cáo kết quả cho UBND huyện, thới gian trước ngày 20/12/2015.

Ngày 24/02/2016 UBND thị trấn Mộ Đức có công văn trả lời bà Nguyễn Thị Kim Oanh như sau: “Hiện nay, theo Quyết định số 158/QĐ_UBND, ngày 01/6/2015 về việc phê duyệt đồ án Quy hoạch chung thị trấn Mộ Đức thì 02 thửa đất trên thuộc vùng quy hoạch tuyến đường giao thông”. Theo công văn trả lời của UBND thị trấn Mộ Đức thì đất của bà Oanh nằm trong diện quy hoạch, nhưng chưa có Quyết định thu hồi của cấp có thẩm quyền thì bà Oanh, bà Loan vẫn được Nhà nước trả lại diện tích đất nói trên; vì hiện nay HTX đã giải thể rồi, thì quyền lợi của bà Oanh và bà Loan vẫn được giải quyết trả lại đất theo quy định:

“Đối với đất đã được cá nhân, tổ chức đưa vào tập đoàn sản xuất, hợp tác xã để sử dụng chung trong quá trình thực hiện chính sách hợp tác hóa nông nghiệp mà sau khi tập đoàn sản xuất, hợp tác xã bị giải thể thì căn cứ vào quy định tại Điều 1 của Luật Đất đai năm 1987, khoản 2 Điều 2 của Luật Đất đai năm 1993 và khoản 2 Điều 10 Luật Đất đai năm 2003 cần phân biệt như sau:

b) Chủ cũ hoặc người thừa kế của người đó có quyền đòi lại quyền sử dụng đất hoặc giá trị quyền sử dụng đất khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:

- Đất không bị Nhà nước quản lý trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

Để bảo đảm quyền lợi cho các hộ dân, tòa soạn kính đề nghị UBND thị trấn Mộ Đức giải quyết dứt điểm theo quy định của pháp luật. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi để thông tin tới bạn đọc trong những kỳ báo tiếp theo.

HỒ VĂN TRINH / KD&PL