Quyền dân chủ, minh bạch bị…xem nhẹ (!?)

(BVPL) - Quyền dân chủ “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” dường như bị chính quyền xã Dũng Liệt huyện Yên Phong ( tỉnh Bắc Ninh) xem nhẹ. Thông tin về Dự án khu xử lý rác thải nằm trên địa bàn cánh đồng trũng thôn Đức Lý, xã Tam Đa và thôn Chân Lạc, xã Dũng Liệt đều mập mờ, không công khai, thiếu minh bạch khiến hàng trăm hộ dân thôn Chân Lạc bất bình...

Theo đơn thư phản ánh của hàng chục hộ dân thôn Chân Lạc, xã Dũng Liệt (huyện Huyên Phong, Bắc Ninh) bức xúc cho; Ngày 22/5/2016 doanh nghệp đã tiến hành động thổ khởi công xây dựng công trình khu xử lý xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại địa bàn xã Dũng Liệt huyện Yên Phong. Địa điểm xây dựng khu xử lý rác thải nằm trên địa bàn thôn Chân Lạc và một phần của xã Tam Đa. Tuy nhiên, con đường chở rác thải đi qua khu đông dân cư của thôn Chân lạc khiến hàng trăm hộ dân bất bình. Hơn nữa, theo người dân ở đây cho biết việc xây dựng khu xử lý rác rắn sinh hoạt không hề được các cấp chính quyền nơi đây bàn bạc thông qua. Đáng nói, khu vực được cho là khu đất dự án xây dựng khu xử lý rác thải theo phản ánh chỉ cách khu dân cư thôn Chân Lạc khoảng 1000m. Trong khi đó, theo quy chuẩn Việt Nam 07:2010/BXD quy định đối với khu xử lý chất thải rắn ở đô thị, khoảng cách an toàn môi trường nhỏ nhất ít nhất 500m. Đối với khu vực nông thôn, tại quy chuẩn Việt Nam 14:2009/BXD quy định khoảng cách đến khu dân cư ít nhất là 3.000m.

Khu vực dự án nhà máy xử lý rác thải nằm ở vùng trũng có thể gây ảnh hưởng ô nhiễm nguồn nước.

Ông Nguyễn Hữu Minh, công dân thôn Chân Lạc đứng tên trong đơn cho biết: “Các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước chúng tôi luôn tiếp nhận và chấp hành đầy đủ, tuy nhiên đều phải dựa trên tính dân chủ. Khi nhắc đến dự án xây dựng nhà máy xử lý rác thải có thể đặt trên địa bàn xã Dũng Liệt và Tam Đa, chúng tôi không nắm bắt được thông tin gì. Chỉ tới khi doanh nghiệp động thổ khởi công xây dựng chúng tôi mới hay. Các cấp chính quyền cũng chưa có cuộc họp nào để thông báo cho dân. Khi chúng tôi phản ứng thì nhận được câu trả lời từ chính quyền xã là ...cũng không rõ?!!.."

Bà Ngô Thị Suốt cho rằng dự án khu xử lý rác thải sinh hoạt của huyện sẽ đem lại cuộc sống nhân dân tốt hơn, môi trường sạch sẽ hơn. Tuy nhiên, trong thời gian lập dự án xây dựng khu xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn, người dân sống gần khu xử lý không đồng ý kế hoạch xây dựng đường cho xe chở rác đi vào nhà máy. Đường cho xe chở rác đi qua khu dân cư sẽ ảnh hưởng đến môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Hằng ngày xe chở rác đi qua, mùi hôi thối, rơi vãi rác thải thì ai sẽ hứng chịu. Không là người dân chúng tôi thì là ai…

Ở một diễn biến khác, theo nguồn tin riêng mà PV thu thập được, ngày 11/9/2013 , UBND tỉnh Bắc Ninh có văn bản số 1873/UBND –XDCB về việc khảo sát địa điểm để quy hoạch khu xử lý rác thải rắn sinh hoạt huyện Yên Phong vị trí thuộc các xã Tam Đa, Dũng Liệt với diện tích là 10ha (thôn Đức Lý (xã Tam Đa) 5ha và thôn Chân Lạc (xã Dũng Liệt) 5ha. Ngày 06/12/2013, UBND tỉnh Bắc Ninh có văn bản số 2737/UBND – XDCB chỉ đạo các huyện rà soát lại địa điểm các khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Ngày 18/12/2013, UBND huyện đã có văn bản số 744/CV-UBND xin khảo sát vị trí, địa điểm quy hoạch, lập dự án đầu tư xây dựng khu xử lý rác thải rắn sinh hoạt của huyện (diện tích và vị trí được giữ nguyên theo văn bản tỉnh cho phép trước đó). Ngày 31/12/2013, UBND tỉnh Bắc Ninh có văn bản số 2973/UBND- XDCB đồng ý khảo sát địa điểm khu đất có diện tích 10ha tại thôn Chân Lạc xã Dũng Liệt và thôn Đức Lý xã Tam Đa (Trong đó diện tích để lập dự án đầu tư xây dựng khu xử lý rác thải rắn có diện tích 4- 4,5ha, phần còn lại để dự trữ mở rộng). Tuy nhiên, một thời gian người dân xã phản đối việc xây dựng nhà máy xử lý rác thải đặt trên địa bàn xã Dũng Liệt nên UBND huyện Yên Phong đã cho tạm dừng sử dụng đất của thôn Chân Lạc (xã Dũng Liệt). Khi người dân đề nghị UBND xã Dũng Liệt cung cấp thông tin thì câu trả lời mà người dân nhận được: “Đấy là chỉ đạo của cấp trên...”.

Ông Nguyễn Duy Viết – Chủ tịch UBND xã Dũng Liệt: “Đây là chỉ thị của cấp trên, chúng tôi chỉ biết làm theo...”

Vì sao một dự án liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân mà không có thông tin cụ thể nào, phải chăng UBND xã Dũng Liệt không làm đúng trách nhiệm của cơ quan chính quyền gần dân nhất?

Để rộng đường dư luận, ngày 7/7/2016 PV đã có buổi làm việc với lãnh đạo UBND xã Dũng Liệt, huyện Yên Phong ( Bắc Ninh). Khi được hỏi về dự án xây dựng khu xử lý rác thải đặt trên địa bàn thôn Chân Lạc xã Dũng Liệt ông Nguyễn Duy Viết, Chủ tịch UBND xã Dũng Liệt cho biết: “Chúng tôi không có thông tin gì vì chúng tôi không có đất nằm trong dự án…”

Cũng theo ông Nguyễn Duy Viết khẳng định lại: “Dự án xây dựng khu xử lý rác thải của toàn huyện Yên Phong không đặt trên địa bàn xã Dũng Liệt nên xã không được nắm thông tin.”.

Khi đặt vấn đề làm đường cho xe chở rác đi qua khu vực dân cư thôn Chân Lạc, ông Nguyễn Duy Viết cho biết: “Lúc đó chúng tôi đang chuẩn bị cho bầu cử nên không nắm bắt được tình hình, đến khi người dân phản ánh tôi đã báo cáo lên UBND huyện Yên Phong thì được biết đó là “chỉ đạo” của huyện.”

Vì sao việc động thổ làm đường rầm rộ như vậy, tại sao chính quyền xã lại không hề hay biết, cũng như xảy ra đúng ngày toàn dân đi bầu cử. Điều đáng nói, 6 hộ dân nhận tiền đền bù phần đất để làm đường cho xe chở rác vào khu xử lý rác thải lên đến hàng tỷ đồng cũng không được công khai, khu đất mà UBND huyện Yên Phong chỉ đạo sử dụng làm đường phải chăng chỉ có 6 hộ dân.

Ông Nguyễn Duy Phúc, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Phong đối thoại với dân ngày 31/5/2016 .

Giải thích việc có 6 hộ dân đã nhận tiền, ông Viết nhấn mạnh: “Việc bồi thường cho 6 hộ dân là do UBND huyện Yên Phong thực hiện trực tiếp với các hộ dân đó, xã chỉ biết thông báo cho các hộ dân đến nhận tiền, còn giấy tờ văn bản liên quan, xã không có.”. Các thông tin liên quan đến dự án xây dựng khu xử lý rác thải, cũng như con đường cho xe chở rác chạy qua khu dân cư đều không được UBND xã Dũng Liệt công khai minh bạch. Đánh giá tác động môi trường, quy hoạch dự án trích trên bản đồ, số hộ dân liên quan và việc bồi thường GPMB thì cũng không được UBND xã Dũng Liệt công khai và chỉ nhấn mạnh: “Đây là chỉ thị của cấp trên, chúng tôi chỉ biết làm theo...”.

Phải chăng UBND xã Dũng Liệt đang vi phạm nghiêm trọng quyền dân chủ “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” của Nhà nước?

Cùng ngày, nhóm PV đã liên hệ làm việc với UBND huyện Yên Phong( tỉnh Bắc Ninh) để có câu trả lời thỏa đáng. Tuy nhiên, câu trả lời mà PV nhận được là lãnh đạo đi vắng (các anh – PV) để lại nội dung làm việc sẽ trình lãnh đạo trả lời bằng văn bản.

Theo tìm hiểu của Pv có tới 90% hộ dân thôn Chân Lạc phản đối dự án xây dựng nhà máy xử lý rác thải vì lo ngại gây ô nhiễm môi trường, vì khoảng cách không an toàn cũng như khu đất dự án là đất trũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước người dân sử dụng. “Chủ trương của UBND huyện Yên Phong là đúng đắn, tuy nhiên cũng phải đảm bảo được quyền lợi cho nhân dân. Chúng tôi đã kiến nghị lên các cơ quan chức năng để không cho triển khai dự án nhà máy xử lý rác thải.”.

Đơn kiến nghị và biên bản thống nhất không chấp thuận cho xây dựng nhà máy rác thải

Trước việc làm khó hiểu của chính quyền nơi đây, dư luận có quyền hoài nghi: Vì sao thông tin liên quan đến dự án đều không được công khai minh bạch và lấy ý kiến của người dân? Vai trò của người đứng đầu cơ quan hành chính xã Dũng Liệt đã được thực hiện đúng nhiệm vụ hay chưa? Tại sao một dự án gây nhiều bức xúc trong người dân lại không được UBND xã Dũng Liệt cũng như UBND huyện Yên Phong ( Bắc Ninh) công khai, lắng nghe ý nguyện của dân để đảm bảo tính dân chủ? Phải chăng đằng sau dự án khu xử lý rác thải còn nhiều chuyện “mờ ám”?

Báo BVPL sẽ tiếp tục thông tin.

Minh Châu - Quỳnh My