Rào cản ảnh hưởng tới thương mại nông sản tại thị trường nội địa

Nhiều rào cản thể chế ảnh hưởng tới thương mại nông sản. Ảnh: Bích Hồng/BNEWS/TTXVN

Nghiên cứu trên hai nhóm ngành hàng thịt gà và thịt lợn , bà Trần Thị Thanh Nhàn, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn cho rằng, còn nhiều bất cập trong quy định về triển khai đầu tư, điều kiện phát triển sản xuất kinh doanh nên gây khó khăn và không khuyến khích doanh nghiệp.

Đó là, thủ tục xin cấp phép đầu tư cho vùng chăn nuôi và giết mổ tập trung tuân thủ qua 8 bước, ngay cả với những dự án nằm trong quy hoạch. Đất đã vào khu quy hoạch tập trung không được quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đất.

Bên cạnh đó, các chính sách quy hoạch và hỗ trợ phát triển các khu giết mổ tập trung chưa hiệu quả, chồng chéo, chưa hợp lý nên chưa khuyến khích việc giết mổ ở các cơ sở tập trung. Đồng thời, việc cạnh tranh không lành mạnh và không khuyến khích cơ sở giết mổ tự đầu tư nâng cấp.

Về kiểm dịch, kiểm soát chất lượng sản phẩm, việc thu phí kiểm dịch theo lô hàng không tính lớn, nhỏ làm tăng phí cho doanh nghiệp nhỏ, khó cạnh tranh. Luật Thú y quy định bỏ kiểm dịch nội tỉnh nhưng lại khó khăn trong kiểm soát, không tạo công bằng giữa doanh nghiệp chấp hành và không chấp hành quy định.

Những bất cập trong kiểm soát sản phẩm nhập khẩu, bà Trần Thị Thanh Nhàn cho hay, đó là thiếu thông tin, nguồn gốc hàng nhập khẩu, kho lạnh. Tiêu chuẩn, hàng rào kỹ thuật cho thị trường nhập khẩu yếu, đặc biệt là nội tạng động vật. Hay thiếu trang thiết bị trong kiểm nghiệm hóa chất trong thịt nhập khẩu, xử lý thịt nhập khẩu, thịt kém chất lượng. Điều này gây khó khăn trong quản lý, cạnh tranh không bình đẳng giữa hàng chất lượng cao, thấp, hàng trong nước và nhập khẩu.

Không chỉ vậy, còn nhiều bất cập, rào cản trong quy định về tiêu thụ, bán buôn, bán lẻ. Việc chưa có tiêu chí đánh giá, kiểm soát việc công bố nhãn sản phẩm hữu cơ, sản phẩm an toàn, sản phẩm sạch, gây bất bình đẳng giữa các đơn vị tuân thủ theo tiêu chuẩn sản xuất đảm bảo an toàn thực phẩm với đơn vị sản xuất tự phát, tự công bố chất lượng. Trong khi vẫn còn những bất cập trong quy định về phân cấp quản lý nhà nước.

Ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai cho biết, các biện pháp chế tài không nghiêm là một trong những nguyên nhân chính làm cho người chăn nuôi không chấp hành các nội dung triển khai liên quan đến quản lý chăn nuôi.

Bà Trần Thị Thanh Nhàn cho rằng, cần thống nhất phân cấp quản lý nhà nước về an tòn thực phẩm và phân phối sản phẩm động vật. Như sửa đổi Nghị định 38/2012/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, Thông tư liên tịch 13/2014/TTLT-BYT-BNNPTNT-BCT giữa Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công Thương theo hướng phân công lại, làm rõ trách nhiệm của các bộ…

Nhà nước cần khuyến khích xã hội hóa công tác kiểm tra, kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm tập trung vào dịch vụ kỹ thuật (kiểm nghiệm, tư vấn, chứng nhận) để thu hút vốn từ tư nhân; khuyến khích các mô hình giám sát chất lượng theo chuỗi do các cá nhân thực hiện.

Theo ông Tạ Văn Tường, Giám đốc Trung tâm Phát triển chăn nuôi Hà Nội, cần phải liên kết theo chuỗi, không bán theo hệ thống thương lái. Quy hoạch và thực hiện quy hoạch cũng cần phải hướng tới liên kết chuỗi, gắn với chế biến. Đất trong quy hoạch cũng phải được giao cho người chăn nuôi và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng./.

Xem thêm: