Sự kiện quốc tế nổi bật tuần qua

1. Tân Tổng Thư ký Liên hợp quốc tuyên thệ nhậm chức

Tân tổng thư ký Liên hợp quốc Guterres

Hôm 12/12, cựu thủ tướng Bồ Đào Nha António Guterres tuyên thệ nhậm chức Tổng thư ký Liên hợp quốc, thay ông Ban Ki-moon, người sẽ thôi nhiệm vào cuối tháng này.

Thông tin trên trang web chính thức của Liên hợp quốc cho biết, ông Guterres, 67 tuổi, đã giữ cương vị Thủ tướng Bồ Đào Nha từ năm 1995-2002 và Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn từ tháng 6/2005 đến tháng 5/2015. Ông sẽ trở thành nhà ngoại giao hàng đầu thế giới kể từ ngày 1/1/2017 trong nhiệm kỳ 5 năm.

Ông Guterres chính thức được bầu là tổng thư ký Liên hợp quốc tại cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc ngày 13/10 vừa qua. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, việc lựa chọn một tổng thư ký Liên hợp quốc mới được thảo luận công khai với mỗi ứng cử viên chạy đua vào vị trí người đứng đầu tổ chức này.

Trong lễ tuyên thệ nhậm chức, ông Guterres cùng Đại hội đồng 193 thành viên bày tỏ sự biết ơn Tổng thư ký Ban Ki-moon vì những đóng góp đặc biệt của ông cho công việc của tổ chức trong suốt thập kỷ qua.

2. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ nâng lãi suất cơ bản

Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã quyết định tăng lãi suất cơ bản lên 0,75% - Ảnh: Reuters

Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) ngày 14-12 tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25% lên mức 0,75% trong cuộc họp bàn thảo chính sách đầu tiên của FED kể từ sau khi ông Trump đắc cử.

Theo hãng tin AFP, Ủy ban thị trường mở (FOMC), bộ phận hoạch định chính sách của FED, đã bỏ phiếu sau 2 ngày họp bàn, nhất trí thông qua mức tăng lãi suất cơ bản từ 0,5% lên 0,75%. Đây là mức tăng đã nằm trong dự tính của giới chuyên gia kinh tế và thị trường thế giới.

FOMC cho rằng mức tăng này là hợp lý trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đã có nhiều khởi sắc với một loạt các báo cáo tích cực cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ thời gian qua. Tuy nhiên FOMC nhắc lại rằng kinh tế Mỹ vẫn đòi hỏi FED có mức tăng lãi suất cơ bản "dần dần" trong quá trình tiến về phía trước.

Lần tăng lãi suất cơ bản trước đó của FED diễn ra vào tháng 12-2015, từ mức 0,25% lên 0,5%. Lần tăng lãi suất công bố ngày 14-12 là lần tăng thứ hai trong vòng một thập kỷ qua của FED.

Việc tăng lãi suất của FED trong ngày 14-12 cũng báo hiệu một nhịp độ tăng lãi suất có thể sẽ nhanh hơn của FED trong năm 2017. Điều này có thể sẽ diễn ra khi chính quyền của tổng thống đắc cử Donald Trump triển khai những cam kết trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế thông qua chính sách cắt giảm thuế, giảm chi tiêu công, đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng và loại bỏ bớt các thủ tục hành chính rườm rà.

3. Quân đội Syria giải phóng "tử địa" Aleppo

Lực lượng ủng hộ chính phủ Syria chiến đấu ở khu phố Karm al-Jabal thuộc khu vực đông Aleppo, Syria. (Ảnh: AFP).

Các quan chức Nga ngày 9/12 thông báo, quân đội chính phủ Syria đang tiến sâu vào phía đông Aleppo và kiểm soát được 93% lãnh thổ của thành phố.

Chiến dịch tái chiếm khu vực phía đông thành phố Aleppo của quân đội Syria tiếp tục thu được những kết quả lớn, khi các quan chức Nga thông báo 93% Aleppo đã được giải phóng hoàn toàn khỏi quyền kiểm soát của các nhóm vũ trang. Trong khi đó, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ngày 9/12 thông qua nghị quyết yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức tại Aleppo.

Các quan chức Nga ngày 9/12 thông báo, quân đội chính phủ Syria cùng với sự hỗ trợ của các đồng minh đang tiến sâu vào phía đông Aleppo và kiểm soát được 93% lãnh thổ của thành phố. Một quan chức Bộ Quốc phòng Nga, ông Sergei Rudskoi cho biết, trong 4 ngày qua, lãnh thổ do các nhóm vũ trang kiểm soát đã giảm xuống còn 1/3.

Khoảng 10.000 dân thường đã được sơ tán khỏi Aleppo trong 24 giờ qua, trong đó có 4.000 trẻ em. Khoảng 1.000 tay súng đã đầu hàng và rời khỏi Aleppo. Các chuyên gia Nga cũng đang kiểm tra các khu vực đã được giải phóng để đảm bảo an toàn cho người dân khi trở về, cũng như hỗ trợ cho người dân sơ tán Syria.

4. Tổng thống Nga Putin là nhân vật quyền lực số 1 thế giới năm 2016

Tổng thống Putin nhận được sự ủng hộ cao nhất của người dân Nga trong năm 2016. Ảnh: AP

Tổng thống Nga Vladimir Putin năm nay tiếp tục được tạp chí danh tiếng Forbes của Mỹ bình chọn là người quyền lực nhất thế giới năm 2016, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp ông đứng đầu danh sách này.

Trong bảng xếp hạng hàng năm công bố ngày 14/12, tạp chí kinh doanh Forbes nhận xét Tổng thống Nga đã biết cách sử dụng ảnh hưởng của đất nước mình để tham gia hiệu quả vào gần như tất cả vấn đề trên thế giới và dường như ông Putin tiếp tục đạt được những gì mà ông muốn.

Xếp ở top 2 nhân vật quyền lực nhất thế giới năm nay là Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump. Năm ngoái, ông Trump đứng ở vị trí 72 trong bảng xếp hạng. Nữ Thủ tướng Đức Angela Merkel đứng ở vị trí thứ 3. Bà Merkel đã dẫn dắt cường quốc kinh tế lớn nhất châu Âu này trong 11 năm liên tiếp và tiếp tục tham gia tranh cử nhiệm kỳ tới 2017.

Tổng thống đương nhiệm Mỹ Barack Obama xếp thứ 2 năm ngoái, năm nay rớt xuống vị trứ thứ 48. Đứng thứ 4 trong danh sách bình chọn là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và người cuối cùng trong top 5 nhân vật quyền lực nhất thế giới là Đức thánh cha Fancisco của Tòa thánh Vatican.

5. Hơn 1 tỷ tài khoản Yahoo bị đánh cắp thông tin

Ảnh minh họa.

Hôm 14/12, Yahoo tiết lộ việc thông tin của hơn 1 tỷ khách hàng đã bị đánh cắp hồi tháng 8/2013. Đây là vụ hack có quy mô lớn gấp đôi so với vụ hack năm 2014 mà Yahoo tiết lộ đầu năm nay.

Theo báo Mỹ SF Gate, thông tin bị đánh cắp có thể bao gồm tên, địa chỉ email, số điện thoại, ngày sinh. Ngoài ra, Yahoo cho hay còn có một số câu hỏi bảo/ câu trả lời mật được mã hóa/ chưa được mã hóa, mật khẩu cũng có thể đã bị đánh cắp. Yahoo không cho rằng thông tin thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng bị hacker chiếm được.

Công bố này của Yahoo chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến thương vụ nhà mạng Mỹ Verizon mua Yahoo giá 4,38 tỷ USD. Vụ mua bán này đã gặp nguy cơ khi Yahoo tiết lộ vụ mất dữ liệu của 500 triệu người dùng hồi tháng Chín. Luật sư của Verizon hồi đó cho biết vụ hack có thể buộc Verizon phải thương thảo lại giá trị hợp đồng.

Trong một thông báo trên blog, giám đốc an ninh thông tin của Yahoo là Bob Lord cho biết đến nay họ chưa thể xác định được nguồn gốc vụ tấn công. Còn trong thông cáo phát đi hôm qua, (14/12), Verizon cho biết họ sẽ "sẽ đánh giá lại tình hình trong khi Yahoo tiếp tục điều tra vụ việc".

6. EU và Cuba ký thỏa thuận bình thường hóa quan hệ

Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez Parrilla và Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại EU Federica Mogherini .

Trước đó, mối quan hệ giữa hai bên bị gián đoạn trong nhiều thập kỷ do EU có những quan ngại về vấn đề nhân quyền tại Cuba.

Cuba là quốc gia Mỹ La-tinh duy nhất không có thỏa thuận “đối thoại và hợp tác” với EU về các vấn đề như thương mại, nhân quyền và di cư. Tuy nhiên, hồi tuần trước, các bộ trưởng EU đã nhất trí hủy bỏ một chính sách được đưa ra từ năm 1996 trong đó nói rằng, việc đầu tiên Cuba cần làm là cải thiện các tiêu chuẩn nhân quyền của mình trước khi có được mối liên kết chặt chẽ hơn với khối này/

Tham gia lễ ký kết thỏa thuận tại Brussels (Bỉ) có Bộ trưởng Ngoại giao Cuba, ông Bruno Rodriguez Parrilla, Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU, bà Federica Mogherini cùng đại diện của 28 quốc gia thành viên EU. Sự kiện này cũng là một dấu mốc quan trọng sau quá trình đàm phán khó khăn diễn ra trong nhiều năm giữa hai bên.

7. Tổng thống Nga Putin gặp gỡ thượng đỉnh Thủ tướng Nhật Shinzo Abe

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong cuộc gặp ngày 15/12. Ảnh: Reuters

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Shinzo Abe ngày 15/12 đã có cuộc gặp gỡ chính thức trong 2 ngày và hội đàm về nhiều vấn đề quan trọng giữa Nga- Nhật, đặc biệt là giải quyết tranh chấp lãnh thổ cũng như tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai nước.

Tại cuộc hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, nhà lãnh đạo Nga lưu ý rằng họ tiến hành gặp gỡ trên cơ sở thường kỳ.

"Về nỗ lực của các bạn, chúng tôi đang chứng kiến một sự thay đổi rõ rệt trong quá trình phát triển các mối quan hệ Nga-Nhật. Những người đồng sự của tôi và tôi hy vọng rằng các cuộc gặp của chúng ta diễn ra hôm nay và ngày mai sẽ đóng góp đáng kể cho sự phát triển quan hệ Nga- Nhật" - Tổng thống Nga Vladimir Putin nói.

8. Sập nhà thờ ở Nigeria 160 người chết

Hiện trường vụ sập nhà thờ ở Nigeria ngày 10/12.

Một nhà thờ ở thành phố Uyo, Nigeria, bất ngờ đổ sập giữa lúc đông tín đồ đang cầu nguyện ngày 10/12 khiến ít nhất 160 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Vụ tai nạn xảy ra ở nhà thờ Reigners Bible Church tại thủ phủ Uyo của bang Akwa Ibom, miền nam Nigeria.

CNN cho biết thống đốc bang là ông Udom Emmanuel cũng có mặt ở nhà thờ này vào thời điểm không lâu trước khi tai nạn xảy ra. Ông may mắn thoát chết trong tích tắc. Thống đốc Emmanuel đã tuyên bố toàn bang sẽ để tang tưởng niệm các nạn nhân trong hai ngày đầu tuần tới.

Một nguồn tin cho biết nhà thờ tuy đang trong quá trình xây dựng nhưng vẫn mở cửa đón tiếp các giáo dân. Khi lượng người tề tựu để cầu nguyện ngày càng đông, các xà nhà bằng kim loại bắt đầu lung lay rồi bị gãy khiến phần trần nhà đổ sập xuống.

Thái Bình

(Tổng hợp)