Tại Australia, xe điện nhiều nhưng vẫn 'nghèo' trạm sạc

Mặc dù không phải là thị trường ôtô điện lớn nhất thế giới, Australia lại là một trong những điểm đến được nhiều hãng xe lựa chọn trong kế hoạch "xuất ngoại". Theo InsideEV, quốc gia này hiện là nơi hội tụ gần như mọi xu hướng xe điện, từ châu Mỹ đến châu Âu, từ Hàn Quốc đến Trung Quốc.

Thị trường nhỏ, cú nổ lớn

Thị trường xe điện tại Australia đã bùng nổ trong những năm trở lại đây. Trong năm 2023, doanh số ôtô điện tại quốc gia này đạt 87.000 chiếc, tăng đến 161% so với năm 2022 (33.410 chiếc).

Chia sẻ với The Guardian, Behyad Jafari, Giám đốc điều hành của Hội đồng xe điện Quốc gia Australia (EVC), cho biết năm 2023 là năm thứ ba liên tiếp doanh số ôtô điện vượt kỷ lục.

Tuy kết quả bán hàng này không thể so sánh với những thị trường khác như Mỹ hay Trung Quốc, nhưng nếu nhìn một cách khách quan, Australia đã có những bước nhảy vọt đáng kể trong lĩnh vực này.

Trong năm 2023, xe điện chiếm khoảng 8% tổng doanh số ôtô của nước này. Ngay khi bước sang đầu năm nay, thị phần của EVs tại Australia đã tăng lên 10%.

Kết quả này đến từ những chính sách ưu đãi thuế được Chính phủ Australia áp dụng đối với nhóm xe năng lượng mới. Bên cạnh đó, hàng loạt xe điện giá rẻ đã được ra mắt, góp phần thuyết phục người dân nước này chuyển sang dùng ôtô điện.

Tesla Model 3. Ảnh: The Driven.

Tesla là một trong những hãng xe tiên phong đánh vào thị trường xe Australia, đẩy mạnh nhận diện thương hiệu và thuyết phục người dùng sử dụng ôtô điện. Những năm sau đó, Kia, Hyundai, BYD, MG hay Volvo cũng nhanh chóng góp mặt, đưa đến Australia số lượng lớn ôtô điện với đa dạng phân khúc và mức giá.

Tháng 6/2023, BYD chính thức ra mắt tại Gold Coast (Australia), sau đó mang đến quốc gia này chiếc Atto 3 với giá khoảng 30.000 AUD, tương đương 20.600 USD. Đây được xem là sự khởi đầu cho cuộc chiến giá giữa các nhà sản xuất ôtô điện tại Australia.

Theo Reuters, năm nay, SAIC Motor cũng dự kiến ra mắt thêm 3 mẫu xe điện giá rẻ mang thương hiệu MG đến Australia, nâng tổng số xe điện trong dải sản phẩm của MG tại quốc gia này lên 5 chiếc.

Điểm yếu từ hệ thống trạm sạc

Một trong những vấn đề lớn nhất mà thị trường xe điện tại Australia vẫn đang gặp không đến từ giá cả mà lại từ cơ sở hạ tầng. Theo InsideEV, Chính phủ nước này vẫn chưa thể xây dựng đủ trạm sạc công cộng để sử dụng ôtô điện trên diện rộng.

Mật độ trạm sạc tại quốc gia này vừa thưa thớt vừa không đủ chất lượng, gây ảnh hưởng đến quá trình sử dụng ôtô điện của người dân. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tại Australia, trung bình cứ 35 xe ôtô điện mới có một trạm sạc.

Trong nội ô thành phố, chủ của các tòa nhà từ chối lắp các trạm sạc tại hầm gửi xe mặc kệ nỗ lực kêu gọi của Chính phủ. Tại các vùng ngoại ô, đường cao tốc cũng không được lắp đủ trạm sạc khiến việc di chuyển giữa các thị trấn trở nên khó khăn.

Tình trạng thiếu hụt trạm sạc xe điện tại Australia vẫn chưa được khắc phục. Ảnh: InsideEV.

Những trạm sạc tại cao tốc thường có công suất thấp, dao động 50 kWh trở xuống. Số lượng cổng sạc cũng không đủ để đáp ứng nhu cầu của lượng lớn phương tiện trên các tuyến đường. Một số ít trạm sạc tư nhân có công suất cao lại vướng phải tình trạng quá tải, hoặc thường xuyên gặp sự cố.

Tuy nhiên, chủ xe Tesla lại không ảnh hưởng bởi vấn đề này do Tesla đã chủ động xây dựng các trạm sạc độc quyền khắp nước Australia. Gần đây, những trạm sạc này cũng bắt đầu cung cấp dịch vụ sạc cho những xe khác ngoài Tesla với mức phí khá cao.

Với quỹ đất rộng và nhiều người dân sống trong những căn nhà có đầy đủ garage, việc sử dụng thiết bị sạc tại nhà được cho là giải pháp tình thế và cũng là điểm tựa giúp thị trường ôtô điện tại Australia tiếp tục tăng trưởng trong tương lai.

Tuy nhiên hệ thống trạm sạc công cộng là thứ không thể thiếu nếu xe điện muốn chiếm nhiều hơn thị phần. Hệ thống trạm sạc tại Australia sẽ cần phải tăng tốc độ phát triển để theo kịp với đà tăng trưởng của thị trường xe điện. Việc nhiều người sở hữu xe điện và nhu cầu sạc tăng lên có thể sẽ kéo theo các nhà đầu tư kinh doanh trạm sạc, qua đó giúp Australia trở thành một "cường quốc" về xe điện.

Đan Thanh