"Tăng cường quân đội Mỹ sẽ giúp Philippines bảo vệ quốc gia"

Tăng cường thêm binh lính Mỹ, Philippines có thể ngăn chặn những mối đe dọa từ Trung Quốc

“Chúng tôi muốn khẳng định với người dân Philippines rằng chính phủ Philippines cam kết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Chúng tôi sẽ tham gia bàn đàm phán theo quy định trong Hiến pháp của Philippines, liên quan tới chủ quyền và lợi ích đôi bên trong các chương trình hành động và triển khai trang thiết bị”, Trợ lý Ngoại trưởng Philippines kiêm trưởng đoàn đàm phán với giới chức Mỹ - Carlos Sorreta nói.

Theo đó, vòng đàm phán đầu tiên giữa quan chức Philippines và Mỹ đã được tổ chức tại tòa nhà bộ quốc phòng tại Căn cứ quân sự Aguinaldo trong thành phố Quezon.

Ngoài ông Sorreta, phái đoàn đàm phán của Philippines gồm có Thứ trưởng Bộ Quốc phòng - Pio Lorenzo Batino, Thứ trưởng Bộ Tư pháp - Francisco Baraan III và Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng - Raymund Quilop.

Dẫn đầu phái đoàn Mỹ là ông Eric John - nhà đàm phán cao cấp về các thỏa thuận quân sự của Bộ Ngoại giao Mỹ cùng Cố vấn pháp lý tại Bộ Ngoại giao Mỹ - Elizabeth Jones, Chuẩn tướng Joaquin Malavet và Đại úy Greg Bart.

“Tôi ủng hộ quan điểm cả hai phái đoàn trao đổi thẳng thắn và trung thực. Do đó, những vấn đề được đưa ra đàm phán sẽ đóng góp lợi ích tối cao cho hai quốc gia", Thứ trưởng Quốc phòng Philippines - Honorio Azcueta phát biểu trước khi các cuộc đàm phán chính thức bắt đầu.

Mặc dù, từ chối trả lời trực tiếp, song rõ ràng thái độ ngày càng hung hăng của Trung Quốc xung quanh vấn đề tranh chấp chủ quyền trên khu vực Biển Đông là nguyên nhân khiến Manila đẩy mạnh đàm phán tăng cường quân đội Mỹ tới quốc gia này.

Tăng cường sự ủng hộ

Quân đội Philippines có cơ hội trao đổi và học tập kinh nghiệm từ đối tác Mỹ

Ít nhất hơn 3 nhà lập pháp Philippines ủng hộ sự hiện diện tăng cường của quân đội Mỹ tại quốc gia này.

Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng quốc gia Philippines - Mel Senen Sarmiento cho biết quyết định tăng cường quân đội Mỹ tới Philippines sẽ ngăn chặn “tham vọng bành trướng của Trung Quốc tới những lãnh thổ giàu tài nguyên vốn thuộc chủ quyền của các quốc gia láng giềng”.

Ngoài ra, đây là cơ hội để các thành viên trong Lực lượng vũ trang Philippines (AFP) trao đổi và học hỏi thêm kinh nghiệm từ đối tác Mỹ. Theo ông Sarmiento, sự hiện diện ngày càng lớn của quân đội Mỹ sẽ “giúp Philippines có đủ thời gian để hiện đại hóa năng lực quốc phòng”.

Nghị sĩ Jerry Trenãs tại thành phố Iloilo cho rằng Quốc hội Philippines hoàn toàn có thể tiên lượng việc quân đội Mỹ có khả năng lợi dụng thảo thuận và điều kiện để lán lại trên lãnh thổ.

“Đây chưa phải là một thỏa thuận nền tảng. Do đó, tôi không nghĩ là chúng ta đang đối mặt với quyết định mang tính chất bế tắc của quốc hội về việc đưa thêm lực lượng quân đội Mỹ tới Philippines, đặc biệt tại những khu vực mà Trung Quốc đang âm mưu bành trướng”, ông Trenãs nói.

Theo ông Trenãs, kế hoạch tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ nằm trong khuôn khổ Hiệp ước về "các chuyến thăm" của các lực lượng vũ trang (VFA).

Trong khi đó, nghị sĩ thành phố Davao - Karlo Nograles nhận định sự hiện diện của quân đội Mỹ sẽ không vi phạm những quy định trong Hiến pháp bởi Mỹ không xây dựng bất cứ căn cứ quân sự hay đưa các loại vũ khí hạt nhân tới Philippines.

“Nếu chúng ta không bị đẩy tới bờ vực buộc phải chiến đấu chống lại những mối đe dọa hay các lực lượng thù địch trong và ngoài nước, kế hoạch tăng số lượng binh sĩ Mỹ sẽ là lựa chọn tối ưu hiện nay. Song, chúng ta cần nắm chắc chức năng giám sát để kế hoạch được thực thi đúng như dự kiến. Cần phải ghi nhớ, đối với cộng đồng quốc tế, nhiệm vụ giám sát là bắt buộc với tất cả các quốc gia dù lớn hay nhỏ, nhằm đảm bảo tình hình an ninh toàn cầu. Bất cứ sự căng thẳng hay tranh chấp tại bất cứ khu vực nào trên thế giới cũng sẽ ảnh hưởng tới sự cân bằng toàn cầu”, ông Nograles chia sẻ.

Tuy nhiên, các nguồn tin trong Lực lượng Vũ trang Philippines cho hay lâu nay, quân đội Mỹ đang triển khai các hoạt động quân sự tại Philippines mà không gặp phải bất cứ giới hạn nào thậm chí ngay cả khi hiệp ước tăng cường sự hiện diện của binh lính Mỹ chưa được phê chuẩn.

“Quân đội Mỹ đang đóng quân tại đảo Mindanao và Luzon. Chiểu theo VFA, lực lượng tàu chiến, chiến đấu cơ của Mỹ hoạt động khắp 2 hòn đảo trên”, một quan chức giấu tên cho biết.

Thậm chí, quân đội Mỹ còn dựng trại ngay cạnh trụ sở AFP tại Căn cứ quân sự Aguinaldo, và điều hành một doanh trại nằm ngay trong Căn cứ Navarro – đầu não Sở chỉ huy phía tây đảo Mindanao tại thành phố Zamboanga.

Đặc biệt, các thiết bị viễn thông được quân đội Mỹ trang bị tại Căn cứ Aguinaldo thường xuyên gây mất tín hiệu của các cơ sở khác trong cùng khu vực đóng quân.

Một số quan chức AFP còn tỏ thái độ nghi ngờ về việc Mỹ sẵn sàng giúp Philippines chiến đấu chống lại Trung Quốc. “Chúng tôi biết Mỹ sẽ không tham chiến với Trung Quốc vì Philippines. Quân đội Mỹ chỉ ở lại Philippines để bảo vệ những lợi ích của Washington tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương”, một quan chức Philippines nói.

Triển khai máy bay không người lái

Tại thành phố Davao, Bộ trưởng Nội vụ và Chính quyền địa phương - Manuel Roxas II cho biết Philippines đã yêu cầu phía Mỹ triển khai các máy bay không người lái để đảm bảo hoạt động an ninh.

“Nếu các lực lượng an ninh Philippines cần sự hỗ trợ từ Mỹ làm nhiệm vụ tìm kiếm trong các cánh rừng, những thế hệ máy bay không người lái sẽ được triển khai”, ông Roxas phát biểu trên kênh truyền hình địa phương.

Minh Thu