Tết về gan dễ nhiễm mỡ

Ở người bình thường, mỡ chỉ chiếm 2%-4% trọng lượng của gan bao gồm các triglyceride, acid béo, phospholipid, cholesteron. Tùy theo nguyên nhân gây bệnh mà lượng mỡ tích tụ trong gan cũng khác nhau.

Bệnh gan nhiễm mỡ là hiện tượng khi lượng mỡ tích tụ trong gan chiếm quá 5% trọng lượng của gan.

Các mức độ nhiễm mỡ

Bệnh gan nhiễm mỡ có thể xảy ra ở những người thiếu vận động và ăn uống bất hợp lý, dư thừa năng lượng. Trong hầu hết trường hợp, bệnh gan nhiễm mỡ chỉ là một triệu chứng do sự tích lũy mỡ quá nhiều tại gan và có 20% bệnh gan nhiễm mỡ có thể diễn tiến đến xơ gan.

Tết đến với nhiều món ngon vật lạ cám dỗ là điều kiện thuận lợi để phát sinh và phát triển chứng gan nhiễm mỡ.

Dựa trên lượng mỡ tích tụ trong gan, bệnh gan nhiễm mỡ được chia làm ba mức độ như sau:

- Loại nhẹ: Khi hàm lượng mỡ chiếm 5%-10%.

- Loại vừa: Khi hàm lượng chiếm 10%-25%.

- Loại nặng: Khi lượng mỡ trên 30%.

Dựa trên kết quả sinh thiết gan, bệnh gan nhiễm mỡ được chia thành các loại sau:

- Gan thoái hóa mỡ đơn thuần: Gan bị thâm nhiễm bởi chất mỡ, không kèm theo tình trạng viêm gan.

- Viêm gan thoái hóa mỡ do rượu: Ngoài tình trạng gan bị thâm nhiễm bởi chất mỡ, kèm theo tình trạng viêm gan, mô gan có thể bị sẹo hoặc bị xơ và tiền sử uống rượu nhiều.

- Viêm gan thoái hóa mỡ không do rượu: Kết quả sinh thiết giống loại trên nhưng không có tiền sử uống rượu (hoặc uống rượu không đáng kể).

Thông thường bệnh gan nhiễm mỡ có thể chữa trị được. Nếu chẩn đoán và điều trị kịp thời, gan có thể phục hồi bình thường.

Thời gian đầu, gan nhiễm mỡ không làm ảnh hưởng gì đến hoạt động của các cơ quan trong cơ thể và các hoạt động sống hằng ngày của người bệnh nhưng nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn, gây ra những tổn thương ở gan làm giảm các chức năng gan, phá hủy các tế bào gan gây xơ gan, thậm chí dẫn đến ung thư gan…

Nguyên nhân gây bệnh

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ nhưng thường gặp những nguyên nhân sau:

1. Chế độ dinh dưỡng không hợp lý và sinh hoạt không điều độ như ăn nhiều chất béo, nhiều chất đường, uống nhiều bia rượu, do ngồi nhiều, ít vận động, tinh thần căng thẳng…

2. Chất hóa học như uống quá nhiều bia rượu, nhiễm độc phospho, arsenic, chì…

3. Bệnh về nội tiết, bệnh đái tháo đường…

4. Miễn dịch.

5. Dùng một số thuốc như các loại corticoide, tetracyclin, các thuốc kháng ung thư, hormon sinh dục nữ…

6. Biến chứng của bệnh viêm gan siêu vi B, C mà đặc biệt là viêm gan siêu vi C.

Cách phòng ngừa

Để phòng ngừa gan nhiễm mỡ cần thực hiện những biện pháp sau:

1. Nếu bị thừa cân-béo phì: Cần xây dựng chế độ ăn hợp lý, cân đối giữa các chất, nhất là không quá dư thừa chất béo và chất đường để tránh thừa cân, béo phì.

2. Đối với các bệnh lý gan do bia rượu: Phải ngưng uống rượu bia, nếu được tiến tới bỏ hẳn càng tốt.

3. Ngưng ngay những thuốc có khả năng gây độc cho gan và thay thế bằng những thuốc an toàn theo hướng dẫn của bác sĩ.

4. Điều trị tốt bệnh đái tháo đường để khống chế lượng đường trong máu luôn ở mức độ bình thường.

5. Đối với bệnh viêm gan siêu vi: Cần kiểm soát tình trạng viêm và những diễn tiến bất lợi dẫn đến xơ gan.

6. Thường xuyên vận động thể lực bằng các hình thức như tập thể dục, đi bộ, bơi lội.

7. Trong một số trường hợp cần thiết có thể sử dụng thuốc để làm tăng cường chức năng gan để bảo vệ gan, thuốc tiêu mỡ và chống xơ hóa gan, thúc đẩy sự bài tiết mỡ trong gan, chống viêm ngăn ngừa hoại tử tế bào gan và xơ hóa gan.

Để vừa vui xuân vừa không mắc phải chứng gan nhiễm mỡ, mỗi người cần phải hết sức thận trọng để cuộc vui không là nỗi lo, nhất là đối với người thừa cân, người viêm gan virus B, C.

BS HỒ VĂN CƯNG

Các dấu hiệu gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là một bệnh không có biểu hiện bên ngoài mà thường chỉ được phát hiện tình cờ qua khám sức khỏe định kỳ hay khám vì một bệnh nào đó thông qua xét nghiệm hoặc siêu âm gan. Chỉ khi bệnh trở nên trầm trọng, người bệnh có thể có một số dấu hiệu như sau:

- Mệt mỏi, yếu ớt, khó chịu, buồn nôn và bụng nôn nao khó chịu.

- Gan có thể to.

- Một số ít người có thể bị vàng da.