Thái độ của Trung - Triều hậu Tổng thống Hàn bị phế truất?

Hôm 10/3, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc đã ra quyết định phế truất Tổng thống Park Geun-hye vì bê bối tham nhũng liên quan đến người bạn thân Choi Soon-sil và các doanh nghiệp lớn. Cuộc bầu cử tổng thống kế nhiệm sẽ diễn ra trong vòng 60 ngày tới. Bà Park (65 tuổi) trở thành tổng thống dân cử đầu tiên tại Hàn Quốc bị buộc thôi chức. Bà cũng bị tước quyền miễn trừ của tổng thống và có thể bị truy tố.

Theo giới chuyên gia, việc phế truất bà Park Geun-hye có thể mở ra triển vọng tươi sáng cho nền kinh tế Hàn Quốc cũng như sửa đổi hiến pháp để ngăn tổng thống lạm quyền. Tuy nhiên, hôm 10/3, hai người đã thiệt mạng sau khi hàng trăm người tham gia biểu tình đụng độ với cảnh sát nhằm phản đối quyết định phế truất Tổng thống Park Geun-hye.

Bà Park Geun-hye vui mừng trước chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc năm 2012.

Korea Times cho rằng trong những ngày tới, những người ủng hộ bà Park vẫn sẽ kéo tới Tòa án Hiến pháp để yêu cầu các thẩm phán xem xét lại quyết định. Và cuộc đối đầu giữa phe phản đối với ủng hộ bà Park có thể đẩy Hàn Quốc vào cảnh hỗn loạn hơn.

Đáng nói, quyết định phế truất Tổng thống Park Geun-hye được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Hàn Quốc với Triều Tiên và Trung Quốc không ngừng gia tăng liên quan tới việc bà Park đồng ý để Mỹ triển khai Hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) ở Hàn Quốc. THAAD được kỳ vọng là lá chắn hữu hiệu giúp Hàn Quốc ngăn chặn các cuộc tấn công từ tên lửa Triều Tiên.

Tuy nhiên, hành động của Mỹ đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc. Bắc Kinh còn nhấn mạnh "sẽ đưa ra những biện pháp cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia". Theo Trung Quốc, sự xuất hiện của THAAD ở Hàn Quốc sẽ chỉ khiến tình hình trên bán đảo Triều Tiên thêm bất ổn.

Sau thông tin bà Park bị bãi nhiệm, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho hay: “Quyết định bãi nhiệm là chuyện riêng của Hàn Quốc và Trung Quốc không bình luận về điều này. Song với tư cách là quốc gia láng giềng, Trung Quốc hy vọng Hàn Quốc duy trì được nền ổn định chính trị. Hàn Quốc cần coi trọng lợi ích của người dân và quan hệ hợp tác Trung – Hàn, đồng thời lắng nghe ý kiến người dân cũng như dừng triển khai THAAD để loại bỏ mọi rào cản trên con đường xây dựng quan hệ ngoại giao hai nước”.

Chuyên gia Cai Jian tại Đại học Phúc Đán, Trung Quốc nhận định quyết định phế truất bà Park sẽ “giúp giảm bớt một số bất ổn” nhưng nó cũng chưa thể tạo ra những thay đổi lớn trong chính quyền mới ở Hàn Quốc.

“Tôi cho rằng tổng thống mới của Hàn Quốc cũng chưa thể cải thiện quan hệ giữa Bắc Kinh và Seoul”, ông Cai nhấn mạnh tới ứng cử viên tham gia tranh cử Tổng thống là ông Moon Jae-in thuộc đảng Minjoo.

“Các quan chức thuộc đảng Minjoo từng tới Trung Quốc để bàn thảo về THAAD. Ngay cả ông Moon Jae-in cũng khẳng định không muốn trì hoãn kế hoạch triển khai THAAD và bất cứ ai lên làm Tổng thống Hàn Quốc cũng sẽ không từ bỏ kế hoạch này. Thực tế, nhiều khả năng THAAD sẽ được hoàn thành lắp đặt tại Hàn Quốc trước khi quốc gia này có tổng thống mới”, Reuters dẫn lời ông Cai.

Còn theo Phó chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Đông bắc Á tại tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc, bà Park đã để tư tưởng cá nhân ảnh hưởng tới các chính sách đối ngoại của Hàn Quốc với Trung Quốc. Do đó, Bắc Kinh hy vọng tổng thống mới của Hàn Quốc sẽ đưa ra một chính sách cân bằng hơn.

“Chắc chắn ở mức độ nào đó, quan hệ Trung – Hàn cũng sẽ được cải thiện nhưng không bao giờ đạt tới mức độ thân thiết như thời bà Park bắt đầu làm Tổng thống. Bà Park từng đặt kỳ vọng vào Trung Quốc đặc biệt là mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, sau khi bà Park cảm thấy thất vọng, bà ấy đã nghiêng hẳn về phía Mỹ để chống lại Trung Quốc”, ông Jin nói.

Trong khi đó, Triều Tiên lại bày tỏ sự vui mừng khi Tổng thống Park Geun-hye bị phế truất.

“Bà ấy còn hơn một năm nữa mới hết nhiệm kỳ tổng thống nhưng nay đã bị phế truất. Thậm chí, bà Park còn bị điều tra như một tội phạm thông thường”, hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA đưa tin.

Theo Korea Times, sau khi bị phế truất, bà Park sẽ phải rời khỏi Nhà Xanh để quay trở về ngôi nhà cũ ở phía nam thủ đô Seoul mà không còn lực lượng cận vệ đặc biệt hộ tống.

Nhiều khả năng, bà Park sẽ bị truy tố vì hành vi cấu kết với bà Choi Soon-sil. Bà Choi bị cáo buộc nhận hối lộ và tham nhũng sau khi gây sức ép với nhiều công ty lớn ở Hàn Quốc để họ đưa tiền để đổi lấy những lợi ích chính trị nhất định. Thậm chí, bà Park còn bị cáo buộc nghe theo những lời tư vấn bí mật của bà Choi trong nhiều vấn đề mang tầm cỡ quốc gia như chính sách với Triều Tiên cho tới chuyện cá nhân như lựa chọn trang phục.

Các công tố viên Hàn Quốc đã chuẩn bị tổng cộng 13 cáo trạng với bà Park bao gồm lạm dụng quyền lực, ép buộc gây quỹ và tiết lộ bí mật quốc gia.

Minh Thu (lược dịch)