Thắng kiện vụ túi đất lấy từ mặt trăng, nữ luật sư có 1,8 triệu USD

Đó là một chiếc túi màu trắng hình vuông có dây kéo và khá đơn giản. Bên ngoài túi có dòng chữ “Lunar Sample Return” (Mẫu vật lấy từ mặt trăng). Chiếc túi đã được phi hành gia Neil Armstrong mang theo đến mặt trăng năm 1969 trên tàu Apollo 11. Ông đã dùng nó để chứa các mẫu bụi đất thu thập được tại khu vực gọi là “Sea of Tranquility”. Tuy nhiên, khi trở về trái đất, chiếc túi lại bị lẫn lộn với những đồ vật khác mà không được phân loại vào kho mẫu vật của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA).

Chiếc túi chứa bụi và đất trên mặt trăng do phi hành gia Neil Armstrong sử dụng

Năm 2015, NASA vô tình bán đấu giá chiếc túi này trong hàng loại vật dụng khác liên quan đến các sứ mệnh khám phá vũ trụ trên website của lực lượng Cảnh sát Tư pháp www.forfeiture.gov.
Là người đam mê tìm hiểu về không gian, luật sư Nancy Lee Carlson tại Chicago nhanh chóng trở thành người trả giá cao nhất cho chiếc túi, đem về cho mình một phần vô giá của lịch sử với mức giá hời 995 USD.

Bước tiếp theo là xác minh tính xác thực của chiếc túi, vì vậy bà Carlson đã gửi nó đến NASA để thẩm định nguồn gốc. Cơ quan này sớm khẳng định chiếc túi từng được sử dụng trên tàu không gian Apollo 11, rằng bụi bên trong thực sự bụi Mặt trăng. Cho rằng chiếc túi có giá trị lịch sử như vậy không bao giờ được phép bán ra, NASA từ chối gửi lại cho bà Carlson.

Bà Nancy Lee Carlson (trái) cùng cộng sự

Khi bà Carlson, một luật sư về bất động sản khởi kiện, một cuộc chiến pháp lý căng thẳng diễn ra. “Hiện vật này không bao giờ thuộc sở hữu của một cá nhân. Chúng tôi cho rằng nó thuộc về nhân dân Mỹ và cần được trưng bày cho công chúng, thực tế nó từng thuộc về nơi mà trước khi những sự việc đáng tiếc xảy ra”, NASA ra thông cáo vào thời điểm vụ kiện đang diễn ra. Còn ông Jim Hull - Người đứng đầu về công tác triển lãm và hiện vật của NASA cho hay, chiếc túi là một tài sản "vô giá" không chỉ vì chứa bụi đất ngoài vũ trụ mà còn vì giá trị lịch sử to lớn, đánh dấu mốc con người lần đầu tiên đặt chân lên mặt trăng.

Bà Nancy Lee Carlson ký nhận lại chiếc túi đựng bụi Mặt trăng tại Houston hôm 27/2/2017

Tuy vậy, một thẩm phán liên bang Mỹ ra phán quyết NASA buộc phải trả lại chiếc túi cho bà Carlson. Ngày 27/2, chiếc túi đã được trả về cho chủ nhân của nó. Cuối cùng, bà Nancy Lee Carlson đã trở thành công dân duy nhất trên toàn cầu sở hữu hợp pháp một hiện vật từ Mặt trăng do Chính phủ Mỹ bán ra.

Giành chiến thắng sau vụ kiện kéo dài khoảng 1 năm, bà Carlson cho biết bà nhận được 400-500 thư điện tử mỗi ngày từ những người ngỏ ý muốn được xem hoặc mua chiếc túi hiếm có đó. Thậm chí, có người lạ tìm đến nhà bà ở ngoại ô Inverness, Chicago để được tận mắt xem chiếc túi. Lo lắng an toàn, bà Carlson đã gửi túi cho một công ty an ninh lưu giữ.

Chiếc túi đặc biệt tại phiên đấu giá

Đến ngày 20/7, nhân kỷ niệm 48 năm tàu Apollo 11 đáp lên mặt trăng, chiếc túi này được bà Nancy bán đấu giá ở sàn Sotheby, New York (Mỹ). Một người mua giấu tên đã giành được quyền sở hữu chiếc túi đặc biệt với giá 1,8 triệu USD.

Gia Trung
News.com, Chicago Tribune