Thổ rời bỏ Nga, nguy cơ đụng độ quân sự với Syria?

Thổ Nhĩ Kỳ có thể rời bỏ Nga, bắt tay Mỹ

Trước thềm chiến thắng ở thị trấn al-Bab thuộc tỉnh Aleppo của Syria, sau mấy cuộc tiếp xúc với chính quyền mới của Mỹ, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan đã lên đường công du tới các nước Ả rập vùng Vịnh, bao gồm cả Bahrain, Saudi Arabia và Qatar.

Hoạt động ngoại giao theo hướng xích lại những đối thủ của Syria, luôn muốn loại bỏ ông Assad ra khỏi đời sống chính trị của đất nước này là điều đặc biệt quan trọng, thu hút sự chú ý của giới phân tích trước vòng đàm phán thứ hai về Syria tại Astana và Geneva.

Hành động của Ankara và những tuyên bố gần đây của ông Erdogan trong thời gian chuyến thăm Saudi Arabia cho thấy rằng, Thổ Nhĩ Kỳ có thể xích lại gần các nước vùng Vịnh trong quá trình giải quyết vấn đề Syria và rời bỏ sự phối hợp chặt chẽ với Nga, mà điều đó có thể ảnh hưởng tới cán cân quyền lực trong Syria.

Theo nhà báo Husnu Mahalli, chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ về các vấn đề Trung Đông, trong khi triển vọng giải quyết các vấn đề chính trị ở Syria vẫn còn mơ hồ, cán cân quyền lực chủ yếu phụ thuộc vào chiến thuật của Thổ Nhĩ Kỳ trong tương lai gần.

"Như được biết, trong khuôn khổ cơ chế hợp tác ba bên, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran đã thực hiện một bước quan trọng trên con đường giải quyết vấn đề Syria. Bằng chứng hùng hồn nhất là quá trình đàm phán tại Astana đã đạt được những thành quả nhất định để tiến tới vòng tiếp theo ở Geneva.

Ông Mahalli lưu ý tới nội dung cuộc trò chuyện gần đây giữa ông Erdogan và tân Tổng thống Mỹ Donald Trump, mà ngay sau đó Giám đốc CIA Pompeo đã đến Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia, cũng như những tuyên bố của Erdogan trong chuyến công du các quốc gia vùng Vịnh.

Chuyên gia Mahalli nhắc nhở rằng, các nước vùng Vịnh hỗ trợ các nhóm Hồi giáo cực đoan ở Syria, giống như lập trường hiện nay của chính quyền Mỹ nhưng lại trái với những tuyên bố của ông Donald Trump về cuộc đấu tranh chống IS trong chiến dịch tranh cử.

Thổ Nhĩ Kỳ có thể rời bỏ Nga, quay lại quỹ đạo của Mỹ?

Theo ông Mahalli, trong điều kiện này, Ankara khó có thể hiểu đúng tình hình trên chính trường quốc tế. Trong 5 năm sau những sự kiện đẫm máu của "Mùa xuân Ả Rập", Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên phạm phải những sai lầm nghiêm trọng trong chính sách ngoại giao.

Ví dụ như chính quyền Erdogan đã lập những kế hoạch đầy tham vọng, đã phát triển những dự án quy mô lớn, ví dụ, về một Caliphate mới, một vương quốc hồi giáo…, nhưng các dự án đó nhanh chóng bị sụp đổ bởi những toan tính sai lầm của Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiện nay, chính quyền Ankara cố gắng củng cố vị trí của mình bằng những bước đi chiến thuật trong bối cảnh mới của khu vực và quốc tế. Tuy nhiên, những hành động của Ankara không thể được gọi là một chiến lược được cân nhắc kỹ lưỡng, điều này tạo ra một tình huống nguy hiểm.

Trong khi Donald Trump hứa sẽ đấu tranh chống Hồi giáo cực đoan, Giám đốc CIA đến thăm Saudi Arabia và tặng Thái tử nước này huy chương cao quý “vì công lao trong cuộc đấu tranh chống khủng bố”.

Điều này có vẻ không hợp lý khi cả thế giới biết về mối liên hệ của Saudi Arabia với các nhóm khủng bố Hồi giáo cực đoan trên khắp thế giới, từ Taliban đến al-Qaeda và tổ chức "Anh em Hồi giáo" ở Ai Cập, sau này là al-Nusra và IS.

Ông nhận định rằng, có thể thấy những tín hiệu không đáng mừng cho triển vọng giải quyết tình hình ở Syria, vì có khả năng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tái lập quan hệ với các nước vùng Vịnh được Mỹ ủng hộ và dần dần xa rời sự hợp tác chặt chẽ với Nga trong vấn đề Syria.