Thủ tục “hành” DN tàu biển

Mỗi tàu vận tải quốc tế lưu lại cảng VN một ngày tốn chi phí trung bình 150.000 USD.

Các hãng tàu cho rằng các kiến nghị của họ giúp giảm gánh nặng thủ tục hành chính, là lẽ công bằng trong giao thương quốc tế mà VN đã ký kết tham gia. Do vậy phải được ngành chức năng VN xem xét và giải quyết thỏa đáng.

Trái với hiệp định tránh đánh thuế hai lần ?

12 hãng tàu biển nước ngoài vừa ký Công văn SL/03/12 gửi Tổng cục Thuế (lần thứ 3) kiến nghị về việc gặp khó khăn khi hoàn thiện thủ tục trong việc tránh đánh thuế 2 lần. Theo các hãng tàu này, khi một hãng tàu là đối tượng cư trú tại một nước có ký hiệp định với VN, sở hữu đội tàu và trực tiếp vận hành tàu trong hoạt động vận tải quốc tế, thì được tự động miễn thuế tại VN đánh trực tiếp trên doanh thu từ hoạt động vận tải hàng hóa quốc tế. Tuy nhiên, ngành thuế VN đã buộc các hãng tàu phải nộp rất nhiều giấy tờ hồ sơ chứng minh hãng tàu trực tiếp vận hành. Cụ thể, Điều 18, điểm c.2 Thông tư 28/TT- BTC quy định các hãng tàu phải nộp: bản sao giấy đăng ký sở hữu tàu; bản sao hợp đồng thuê tàu; Bản chính (hoặc bản sao có xác nhận của cảng vụ) giấy phép khai thác tàu định tuyến; Bản chính (hoặc bản sao có xác nhận của cảng vụ) giấy phép tàu vào cảng; Bản chính giấy xác nhận của cảng vụ về việc các tàu của hãng vào cảng VN. Ngoài ra, nếu trường hợp hãng tàu nước ngoài có các hoạt động liên danh, hoán đổi, cho thuê chỗ, cho thuê tàu trống… thì phải cung cấp thêm các chứng từ có liên quan…

Các hãng tàu cho rằng các yêu cầu trên là thừa bởi hiệp định ghi rõ: “Lợi tức do một xí nghiệp của một nước kí kết thu từ hoạt động của máy bay và tàu thủy hoặc trong vận tải quốc tế sẽ chỉ chịu thuế tại nước đó.” Như vậy, cơ sở của “đối tượng” (“lợi tức”) được xem xét để áp dụng hiệp định là: “hoạt động” có sử dụng tàu biển hoặc máy bay (“công cụ được sử dụng”) tạo ra doanh thu của xí nghiệp đó, chứ không phải là bản thân “công cụ” (tàu biển, máy bay) tạo ra doanh thu.

Chỉ cần chứng minh hoạt động

Mỗi khi vào cảng VN, các hãng tàu buộc phải nộp rất nhiều loại giấy tờ mà các lần cập cảng trước đã nộp.

Theo các hãng tàu, để thực hiện đủ và đúng hiệp định, họ chỉ cần chứng minh là có hoạt động cung ứng dịch vụ chuyên chở quốc tế bằng tàu. Hoạt động bình thường của tất cả các hãng vận tải biển quốc tế là có thể dùng tàu của mình sở hữu, hoặc dùng tàu thuê (riêng hoặc chung) để chuyển hàng theo "vận đơn xuyên suốt"… Do các hãng sở hữu thường là tàu lớn, chỉ phù hợp đi vùng nước sâu và vào các cảng lớn nên việc sử dụng dịch vụ trung chuyển (thuê tàu nhỏ) từ cảng nhỏ đến cảng lớn và ngược lại là bình thường trong “hoạt động” này.

Từ lý luận trên, Công văn SL/03/12 cho rằng để chứng minh hãng tàu trực tiếp điều hành tàu trong hoạt động vận tải quốc tế, đáp ứng điều kiện để được hưởng ưu đãi theo hiệp định, hãng tàu chỉ cần xuất trình các tài liệu sau: Bản sao giấy phép kinh doanh của hãng tàu. Giấy chứng nhận từ cơ quan thuế nước ngoài, chứng nhận hãng tàu là đối tượng cư trú của nước đó. Danh sách tự liệt kê các tàu mà hãng đang sở hữu/thuê để sử dụng cho hoạt động vận tải quốc tế, nhằm chứng minh sự khác nhau giữa hoạt động giao nhận và hoạt động vận tải biển.

Đại diện 12 hãng tàu, ông Rogier Thuljs - GĐ tài chính hãng tàu Mearsk khu vực VN và Campuchia cho biết, từ năm 2011 đến nay, Mearsk cùng 11 hãng tàu khác đã ba lần gửi công văn kiến nghị giảm các thủ tục hành chính (TTHC) nhưng chưa được trả lời. Nhiều TTHC rườm rà, không cần thiết nên tốc độ giải phóng tàu - hàng tại các cảng không nhanh bằng các nước khác. Mỗi khi vào cảng VN, các tàu buộc phải nộp rất nhiều loại giấy tờ mà các lần cập cảng trước đã nộp như nguồn gốc, giấy khai sinh tàu, giấy đăng ký hoạt động… Tại nhiều nước trên thế giới, những loại giấy tờ không thay đổi, các hãng tàu chỉ cần nộp lần đầu tiên vào một cảng bất kỳ, các lần cập cảng sau chỉ bổ sung các loại giấy tờ chưa nộp, hoặc thông tin mới. Các cảng tự truy nhập thông tin của nhau.

Khắc Dũng