Thủ tướng Nhật kêu gọi thảo luận với Trung - Hàn

Mục đích cuộc họp mà ông Abe đề xuất nhằm giải quyết tranh chấp lãnh thổ và mâu thuẫn về lịch sử giữa Nhật và 2 nước láng giềng.

Trước đó ngày 17/1, theo hãng tin AFP, Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida tuyên bố: “Các vấn đề mà Nhật vấp phải với Trung Quốc và Hàn Quốc là những vấn đề khó giải quyết một sớm một chiều. Tôi tự hỏi rằng việc từ chối thảo luận chỉ vì chúng ta có vấn đề với nhau có phải thái độ đúng đắn”.

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe hôm nay đích thân đề xuất họp thượng đỉnh với Trung - Hàn

“Do có vấn đề, nên các lãnh đạo chính trị cần phải ngồi lại với nhau, cùng nỗ lực để giải quyết” - ông Kishida nhấn mạnh.

Ông cảnh báo các vấn đề giữa Nhật với Trung Quốc và Hàn Quốc có thể dẫn tới những tình huống ngoài mong đợi: “Tổ chức họp thượng đỉnh sẽ là cách tạo ra cảm giác an ninh ở người dân mỗi nước. Do đó chúng tôi sẽ tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đối thoại và hi vọng Trung Quốc cùng Hàn Quốc sẽ phản hồi đề nghị đàm phán”.

Sau vụ ông Abe đến làm lễ ở đền Yasukuni, Bắc Kinh một lần nữa khẳng định sẽ không đối thoại thượng đỉnh với Tokyo.

Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida từng đưa ra đề xuất tương tự nhưng Trung - Hàn tỏ ý không muốn đối thoại để trả đũa việc ông Abe viếng đền Yasukumi - ngôi đền được chính quyền Bắc Kinh và Seoul gọi là “biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt Nhật”.

Dù muốn họp thượng đỉnh nhưng Thủ tướng Abe cũng nhấn mạnh không đồng ý bất kỳ nhượng bộ nào về chủ quyền từ phía Trung - Hàn.

Ngày 10/1, các quan chức chính phủ Nhật Bản đã lên kế hoạch đưa đảo tranh chấp với Hàn Quốc Takeshima/Dokdo và quần đảo tranh chấp với Trung Quốc Senkaku/Điếu Ngư vào trong trường học tại nước này.

Theo NHK, Bộ Giáo dục Nhật Bản đã lên kế hoạch lệnh cho các nhà xuất bản bổ sung bài học về Takeshima và Senkaku vào sách giáo khoa địa lý cho học sinh trung học cùng văn bản hướng dẫn cho giáo viên theo hướng dẫn của chính phủ.

Chính phủ Tokyo luôn khẳng định đảo Tekashima và nhóm đảo Senkaku là phần lãnh thổ không thể chối cãi của Nhật Bản về mặt lịch sử và luật pháp quốc tế. Tokyo còn cáo buộc Hàn Quốc chiếm đóng trái phép đảo Takeshima.

Quan hệ Trung - Nhật xấu đi trầm trọng trong thời gian gần đây do tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, nằm dưới sự kiểm soát của Tokyo từ rất nhiều thập kỷ qua. Bắc Kinh đòi Tokyo phải thừa nhận có tranh chấp chủ quyền quần đảo này thì mới họp thượng đỉnh. Nhưng quan điểm của Tokyo là không có tranh chấp tại đây.

Thái Linh (TTO/ĐVO)