Tình hình Syria mới nhất ngày 7/9: Quân đội Syria sử dụng vũ khí hóa học 27 lần?

Liên Hợp Quốc: Quân chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học hơn 20 lần

Hôm 6/9, các nhà điều tra tội phạm chiến tranh của Liên Hợp Quốc (LHQ) cho rằng, lực lượng quân chính phủ Syria đã sử dụng vũ khí hóa học hơn 20 lần trong suốt thời kỳ xảy ra nội chiến bao gồm cuộc tấn công hồi tháng Tư xảy ra ở Khan Sheikhoun.

Reuters đưa tin theo báo cáo mới nhất về các vụ tấn công bằng vũ khí hóa học của Ủy ban điều tra LHQ về Syria, một chiếc máy bay chiến đấu của quân chính phủ Syria đã thả khí sarin xuống một thị trấn của tỉnh Idlib, cướp đi sinh mạng hơn 80 dân thường.

Các nhà điều tra LHQ lấy mẫu tại hiện trường một vụ tấn công được cho sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.

Báo cáo trên cũng nhấn mạnh, các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào một nhà thờ ở Al-Jina, ngoại ô thành phố Aleppo hồi tháng Ba đã sát hại 38 người bao gồm trẻ em. Hành động của Mỹ đã vi phạm quy định cảnh báo trước trong luật quốc tế nhưng không bị gán tội danh phạm tội ác chiến tranh.

Trong khi đó, vụ tấn công nhằm vào khu vực Khan Sheikhoun hồi tháng Tư từng được xác định có sự xuất hiện của khí sarin, một chất độc thần kinh không mùi. Tuy nhiên, bản cáo của Tổ chức Cấm phổ biến vũ khí hóa học (OPCW) lại không nói rõ bên nào là thủ phạm.

“Các lực lượng quân chính phủ Syria tiếp tục sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường ở những khu vực nằm dưới sự kiểm soát của phe đối lập. Trong đó, vụ tấn công tàn nhẫn nhất xảy ra khi không quân Syria dùng khí sarin tấn công khu vực Khan Sheikhoun thuộc tỉnh Idlib, khiến hàng chục người thiệt mạng mà đa số nạn nhân là phụ nữ và trẻ em”, theo Reuters, báo cáo của LHQ khẳng định đây là tội ác chiến tranh.

Phát biểu trong cuộc họp báo, Chủ tịch Ủy ban điều tra LHQ về Syria, ông Paulo Pinheiro nhấn mạnh: “Không có rào cản nào có thể ngăn chúng tôi đi tìm sự thật hoặc bằng chứng để chứng minh chuyện gì đã xảy ra trong cuộc tấn công trên và tìm ra ai là thủ phạm tấn công”.

Trong bản báo cáo lần thứ 14, các nhà điều tra LHQ cho biết họ đã ghi nhận tất cả 33 vụ tấn công bằng vũ khí hóa học từ năm 2011 tới nay.

Trong đó, 27 vụ được xác định do quân đội của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad thực hiện bao gồm 7 vụ xảy ra từ ngày 1/3 – 7/7.  Đáng nói, có 6 vụ tấn công bằng vũ khí hóa học chưa xác định được thủ phạm.

Lâu nay, chính quyền của Tổng thống Assad vẫn phủ nhận các cáo buộc liên quan tới sử dụng vũ khí hóa học. Theo chính quyền của ông Assad, vụ tấn công ở Khan Sheikhoun đã đánh trúng một nhà kho vũ khí của phe đối lập. Nhưng ông Pinheiro khẳng định đây không phải sự thật. Sau vụ tấn ông ở Khan Sheikhoun, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lần đầu tiên ra lệnh không kích nhằm vào căn cứ không quân của Syria.

Ngoài ra, một bản điều tra chung giữa LHQ và OPCW cũng sẽ được công bố vào tháng 10 tới liên quan tới thủ phạm tấn công Khan Sheikhoun.

Các nhà điều tra LHQ đã tiến hành phỏng vấn 43 nhân chứng, nạn nhân và các nhà báo đưa tin đầu tiên tại hiện trường vụ tấn công ở Khan Sheikhoun. Hình ảnh vệ tinh, ảnh chụp thi thể các nạn nhân cùng các bản báo cáo từ hệ thống cảnh báo sớm cũng đã được các nhà điều tra LHQ sử dụng.

Phe đối lập Syria nên tự nhận không thể giành chiến thắng

Hôm 6/9, đặc phái viên của LHQ về Syria, ông Staffan de Mistura nhận định, các thành viên phe đối lập Syria cần phải chấp nhận thực tế là họ sẽ không bao giờ có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại Tổng thống Bashar Al-Assad.

“Đối với phe đối lập, thông điệp là rất rõ ràng: nếu họ định tổ chức tấn công để giành chiến thắng thì họ không hề có cơ hội. Giờ là lúc giành lại nền hòa bình”, Sputnik dẫn lời ông Mistura chia sẻ trước giới phóng viên.

Đặc phái viên của LHQ về Syria, ông  Staffan de Mistura.

Cũng theo ông Mistura, con đường duy nhất cho giới chức Syria là đưa ra một giải pháp chính trị lâu dài. Nếu không làm được việc này, Syria lại sẽ phải chứng kiến một phiên bản mới của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS xuất hiện trong khu vực.

“Chiến thắng chỉ có thể đạt được khi có một giải pháp chính trị lâu dài và bền vững. Thay vì chiến tranh, trong 10 năm tới, chúng ta sẽ được chứng kiến tần suất giao tranh giảm xuống hoặc có thể là không có bất cứ sự tái thiết nào ở Syria”, ông Mistura chia sẻ.

Khi được hỏi liệu chính quyền của Tổng thống Assad sẽ giành được phần thắng, đặc phái viên LHQ thừa nhận quân chính phủ Syria đang chiếm được ưu thế quân sự.

Liên quan tới kế hoạch tổ chức vòng đàm phán hòa bình lần thứ 6 diễn ra ở thủ đô Astana của Kazakhstan, ông Mistura hy vọng sẽ đạt được một giải pháp toàn diện nhằm giải quyết tình trạng ở tỉnh Idlib, miền tây bắc Syria. Đây là khu vực phe nổi dậy Syria đang nắm quyền kiểm soát thành phố có gần 2 triệu dân.

Minh Thu (lược dịch)