Tình thế mong manh khi phe đối lập chiến thắng tại Moscow

Phe đối lập có chiến thắng bất ngờ trong cuộc bầu cử Hội đồng tại Moscow

The Guardian ngày 12/9 đưa tin, liên minh các đảng đối lập Nga đã giành được một loạt chiến thắng quan trọng trong cuộc bầu cử Hội đồng địa phương ở thủ đô Moscow, Liên bang Nga.

Nhiều ứng viên đối lập đã đánh bại những ứng cử viên của đảng Nước Nga Thống nhất - đảng chính trị của Tổng thống Putin, khiến cho liên minh cầm quyền lần đầu tiên gây thất vọng trong cuộc một bầu cử hội đồng tại Moscow, thời hậu Xô viết.

Phe đối lập đã giành chiến thắng tại nhiều quận trung tâm của Msocow, ngay cả tại nơi Tổng thống Putin đăng ký và tham gia bỏ phiếu.

"Chúng tôi đã chiếm được trái tim thành phố", người quản lý chiến dịch của phe đối lập Maxim Katz, hào hứng.

Tổng thống Putin bỏ phiếu bầu Hội đồng địa phương tại Moscow

Phe đối lập đã giành được 11/12 ghế của hội đồng quận Tverskaya, một khu vực giàu có của Moscow, gần Kremlin. Đặc biệt, phe đối lập đã giành được tất cả 12 ghế trong hội đồng quận Gagarinsky, nơi mà Tổng thống Putin tham gia bỏ phiếu.

Được biết "Chiến dịch đột phá" của liên minh đối lập trong cuộc bầu cử Hội đồng địa phương tại Nga được điều hành bởi cựu nghị sĩ Dmitry Gudkov và lãnh đạo các đảng đối lập, như khối Yabloko hay Parnas.

Bên cạnh đó "Chiến dịch đột phá" này còn được cố vấn bởi nhà chính trị Vitali Shkliarov, 41 tuổi, vốn là một cố vấn chính trị người Nga từng làm việc trong liên minh tranh cử tổng thống Mỹ của Thượng nghị sĩ bang Vermont Bernie Sanders.

Chiến thắng trong cuộc bầu cử Hội đồng thành phố Moscow năm nay là thành công hiếm hoi đối của phe đối lập trong đời sống chính trị Nga dưới thời Tổng thống Putin. Bởi trước mỗi sự kiện chính trị quan trọng, những ứng cử viên đối lập thường bị khép vào một loại tội phạm, rồi từ đó bị cấm đảm nhiệm chức vụ.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, lần này Kremlin đã quyết định giảm bớt sự can thiệp vào cuộc bầu cử mà chủ yếu là giữ thế cho các quan chức thành phố Moscow. Vì vậy, cuộc bầu cử ngày 10/9 vừa qua được cho là “trung thực nhất từ trước tới nay".

Cố vấn chính trị của phe đối lập nhận định: "Đây là một kỷ nguyên mới cho nền chính trị Nga. Mọi người đều rất sốc. Thật khó tưởng tượng được rằng phe đối lập có thể kiểm soát hội đồng một quận trung tâm, nơi mà chính Putin đã bỏ phiếu".

Nhà phân tích chính trị nổi tiếng Yekaterina Schulmann, thì cho rằng phe đối lập Nga đã đạt được một thắng lợi mang tính biểu tượng quan trọng trong đời sống chính trị tại Nga, hy vọng qua đó có thể thâm nhập dần vào bộ máy quyền lực tại Kremlin, vốn chỉ dành cho lực lượng thân Putin.

Trong số những ứng cử viên phe đối lập giành chiến thắng đáng lưu ý có nhà chính trị Ilya Yashin, đồng minh chính trị của cố Phó Thủ tướng Boris Nemtsov, nhà lãnh đạo phe đối lập, đã ngã xuống trên đường phố Moscow vào năm 2015, bởi những viên đạn từ một họng súng vô hình.

Đại biểu tình - đại đình công đã gây hiệu ứng với đời sống xã hội và đời sống chính Nga

Mặc dù nghị viên địa phương có ít quyền lực và đảng Nước Nga Thống nhất vẫn kiểm soát tới 75% số ghế các hội đồng tại Moscow, song với gần 200 thành viên được bầu, phe đối lập kỳ vọng sẽ tạo ra làn gió mới cho đời sống chính trị Nga.

Đó là lời cảnh báo cho Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin - một người thân Putin - trong cuộc bầu cử vào năm tới. Bởi ảnh hưởng của các nghị viên địa phương tại Moscow rất quan trọng trong việc lựa chọn người đứng đầu thành phố.

Thấy gì từ chiến thắng chính trị của phe đối lập?

Có thể thấy rằng, dù chiến thắng chỉ mang tính biểu tượng và cũng không tạo nên sự áp đảo, song chiến thắng của phe đối lập Nga trong toàn bộ cuộc bầu cử Hội đồng tại Moscow diễn ra vào ngày 10/9 vừa qua có ý nghĩa chính trị rất lớn.

Đặc biệt, cuộc bầu cử Hội đồng địa phương diễn ra tròn một năm sau cuộc bầu cử Duma Quốc gia, mà ở đó đảng chính trị của Tổng thống Putin có chiến thắng vang dội khiến phương Tây phải bất ngờ. Nay thì phe đối lập gây bất ngờ cho Kremlin.

Theo giới phân tích, chiến thắng chính trị mang tính biểu tượng của phe đối Nga đã phản ánh phần nào tình hình chính trị của nước Nga ở thời điểm hiện tại và gợi mở về viễn cảnh đời sống chính trị Nga và đời sống xã hội Nga trong tương lai.

Thứ nhất, dường như đã có sự lệch pha giữa đời sống chính trị Nga với đời sống xã hội Nga - một hiệu ứng chính trị nguy hiểm cho lực lượng cầm quyền.

Bởi theo ghi nhận của Ủy ban bầu cử thì số người tham gia cuộc bầu cử Hội đồng thành phố Moscow vào ngày 10/9 là quá thấp, chỉ có khoảng 15%. Con số này chỉ bằng 50% số cử tri Moscow tham gia bầu cử Duma Quốc gia Nga vào năm 2016.

Như vậy, hoặc cử tri không còn tin tưởng vào hệ thống bầu cử, hoặc cử tri đã biết trước kết quả, hoặc cử tri không còn quan tâm tới việc lựa chọn đại diện quyền lực nữa. Điều này tạo ra khoảng cách giữa đời sống chính trị với đời sống xã hội.

Dường như đã có sự lệch pha giữa đời sống chính trị và đời sống xã hội Nga

Giới chính trị truyền thống Mỹ đã phải trả giá khi đời sống chính trị Mỹ lệch pha với đời sống xã hội Mỹ và kết quả là diễn ra một cuộc chuyển giao quyền lực đặc biệt nhất trong lịch sử nước Mỹ, mà hệ lụy của nó không biết khi nào mới đo lường hết.

Do vậy, khi cử tri Nga có biểu hiện thờ hơ với một hoạt động chính trị quan trọng thì đó là lời cảnh báo cho nước Nga, cảnh báo cho lực lượng cầm quyền trước viễn cảnh đến lúc phải nắm "quyền không lực".