Tôi đã lấy Osama như thế nào?

Đó là hai câu mở đầu của chương một quyển hồi ký Growing Up bin Laden của bà Najwa và Omar bin Laden. Một người là vợ lớn, còn một người là con trai thứ tư của “trùm” khủng bố quốc tế Osama bin Laden. Cả hai, dưới ngòi bút của Jean Sasson, nữ phóng viên kỳ cựu của nhật báo The New York Times từng bôn ba ngang dọc Trung Đông 30 năm nay, lần đầu tiên tiết lộ những ngóc ngách cuộc đời riêng tư của một người bị nhiều người ghét bỏ nhưng được gia đình yêu mến lẫn hãi sợ. Mohammed bin Laden (giữa), con trai duy nhất theo Osama (bìa phải) tiến hành cuộc thánh chiến chống lại phương Tây. Ảnh: AP Cô Allia Najwa Ghanem (tên thời con gái) là con thứ hai trong một gia đình có bảy anh chị em ở thành phố cảng Latakia, Syria. Dòng họ Ghanem gốc gác ở Yemen di cư đến Syria để tìm một cuộc sống dễ thở hơn. Dưới đây là đoạn Najwa viết về Osama bin Laden, chồng tương lai của mình. “Mỗi lần hè về, tôi rất vui vì có nhiều bà con đến chơi. Vui nhất là được gặp lại cô Allia, em ruột của cha tôi, đến từ thành phố Jeddah, Ả Rập Saudi. Cô Allia rất dễ thương, ăn mặc lịch lãm khi đến chơi nhà chúng tôi cho nên tôi rất ngạc nhiên khi biết rằng ở Ả Rập Saudi, cô chỉ mặc áo hijab trùm cả người từ đầu tóc, mặt mũi đến chân. Ở Syria, cô mặc những bộ quần áo thanh lịch chỉ che tay và chân, đầu quấn khăn choàng mỏng nhưng vẫn để lộ khuôn mặt khả ái. Tôi từng nghe lóm cha mẹ tôi nói về cuộc hôn nhân thứ nhất của cô Allia với Mohammed Awad bin Laden, một nhà thầu xây dựng giàu có và thế lực ở Ả Rập Saudi. Nhờ có mối quan hệ đặc biệt với Abdul Aziz al-Saud, vua Ả Rập Saudi, người chồng đầu tiên của cô Allia trở thành một trong những người giàu nhất nước. Cuộc hôn nhân tan vỡ nhanh chóng và cô Allia (bà vợ thứ 10 của Mohammed) chỉ có đứa con duy nhất là Osama bin Laden (...). Mô tả Osama thời còn trẻ mà tất cả chúng tôi đều biết, tôi cho rằng em họ tôi là một người tự trọng nhưng không kiêu căng. Cậu ấy xử sự khéo léo nhưng không yếu đuối, nghiêm nghị nhưng không khắt khe. Đương nhiên, cậu ấy khác xa đám anh chị em tôi lúc nào cũng ồn ào và tìm cách trêu chọc tôi. Mặc dù tính cậu ấy trầm lặng, không ai nghĩ rằng Osama là một người yếu đuối vì tính khí mạnh mẽ và vững vàng. Khi cô Allia đưa cả gia đình về thăm chúng tôi, thỉnh thoảng, cả nhà tổ chức đi dã ngoại lên núi hoặc xuống biển. Những lúc như vậy, bọn trẻ con chúng tôi chạy nhảy la hét hết cỡ, chơi trò trốn tìm, nhảy dây. Tôi còn nhớ rõ Osama quan tâm đến tôi như thế nào khi tìm hái những quả nho ngon ngọt nhất tặng tôi (...). Tuy nhiên, cũng có những lúc thật buồn như ngày 3-9-1967. Cha của Osama, ông Mohammed, có mặt trong những hành khách đi trên một chiếc máy bay tròng trành rồi đâm đầu xuống đất. Cha của cậu ấy tử nạn lúc 61 tuổi cùng với những hành khách khác. Lúc đó Osama mới có 10 tuổi. Cậu ấy rất yêu kính cha mình. Osama lúc bình thường vốn là một người biết kiềm chế cảm xúc và lời nói của mình. Từ khi mất cha, cậu ấy càng trở nên trầm mặc hơn. Suốt mấy năm liền, cậu ấy ít khi nhắc tới tai nạn bi thảm đó. Mỗi lần nhắc tới sự mất mát của Osama, giọng của mẹ tôi nghẹn ngào. Tôi bị sốc nặng đến nỗi không biết phản ứng như thế nào. Tôi chỉ biết ẩn mình ở ban công để suy ngẫm về tình yêu của tôi dành cho cha tôi, về nỗi trống vắng trong tâm hồn nếu chẳng may thiếu vắng ông (...). Một đám cưới buồn Osama bin Laden cưới Najwa Ghanem năm 1974 tại Latakia theo một hôn ước giữa cha mẹ hai bên. Lúc đó, Osama 17 tuổi còn Najwa mới 15 tuổi. Đó là một đám cưới buồn tẻ vì “không có khiêu vũ, không có những lời nói đùa vui vẻ và cũng không có tiếng cười”. Đơn giản bởi đó là điều cấm kỵ. Najwa sinh cho Osama 11 đứa con (7 trai, 4 gái), trong đó có Omar bin Laden là con trai thứ tư. Ngay sau ngày cưới, Osama dẫn vợ về nhà mẹ ở Jeddah, Ả Rập Saudi. Tại đây, giống như bà cô Allia, Najwa buộc phải mặc áo hijab đen trùm từ đầu đến chân. Việc học hành của Najwa bị gián đoạn, lớp dạy đánh quần vợt bị hủy bỏ và giấc mơ làm họa sĩ cũng chấm dứt. Najwa trở thành một cái máy đẻ vì Osama cho rằng tạo ra nhiều chiến binh Hồi giáo là một việc hệ trọng. Najwa sống biệt lập trong purdah, nơi phụ nữ chỉ được phép giao tiếp với các thành viên trong gia đình mình. Suốt 30 năm sống chung với Osama, bà Najwa chỉ được vài lần đi thăm bà con hoặc theo chồng đi nơi khác ở. Trong nhà không có tivi, máy lạnh, tủ lạnh hay điện thoại vì Osama cấm sử dụng. Tất cả những món đồ chơi tặng cho con cái trong gia đình đều bị hủy bỏ. Ngay cả bệnh hen suyễn của Omar bin Laden cũng chỉ được phép chữa bằng tàng ong và củ hành. Tuyệt đối không được dùng thuốc tây. Ngoài vợ lớn Najwa, Osama cưới thêm ba người vợ nữa, trong đó có một người do Najwa chọn. Tất cả sống dưới một mái nhà. Luật Hồi giáo cho phép Osama làm như thế. Najwa nhận xét trong hồi ký của mình: “Có người phụ nữ nào nhảy múa vui vẻ khi chia sẻ chồng mình cho những người phụ nữ khác”. Najwa và Omar bin Laden trốn khỏi Afghanistan từ đầu tháng 9-2001 và không còn liên hệ với Osama từ đó đến nay. Bà Najwa hiện sống với ba người con ở Trung Đông, trong đó có Omar, người từng công khai kêu gọi cha “thay đường đổi lối”. Kỳ tới: Osama đến Mỹ làm gì?