Tổng thống Duterte và cuộc chiến chống ma túy từ nóc

3500 người bị giết, Tổng thống Duterte “xin thêm 6 tháng”

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm 18/9 nói rằng, đến khi lên làm Tổng thống ông mới hình dung được mức độ “quốc nạn ma túy” đối với đất nước Philippines kinh khủng ra sao, đồng thời xin thêm 6 tháng để hoàn tất cuộc chiến chống ma túy.

Tổng thống Philippines nói trong một cuộc họp báo ở Davao rằng, ông đã không đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng của mối đe dọa từ ma túy và cho biết, đất nước sẽ phải cần thêm thời gian để sắp xếp mọi thứ theo trật tự. Mọi việc sẽ đi vào quỹ đạo trong khoảng thời gian khoảng 6 tháng nữa.

Ông Duterte, cựu thị trưởng thành phố bùng nổ tội phạm Davao, đã thắng cử trong cuộc bầu cử Tổng thống hồi tháng 5 với uy tín trong cuộc chiến “làm sạch” tỉnh Davao từ khi làm Thị trưởng tỉnh này và lời hứa sẽ ngăn chặn tội phạm và quét sạch ma túy trong 3-6 tháng.

Tính từ khi ông Duterte chính thức nhậm chức hôm 30/6, đã có hơn 3.500 người, tương đương khoảng 45 người mỗi ngày đã bị giết do bị “tình nghi liên quan đến ma túy” (bao gồm cả con nghiện và những kẻ buôn bán).

Phần lớn trong số này bị giết không qua xét xử, thậm chí là chỉ vì một tin đồn vu vơ, điều đặc biệt đáng lưu ý là gần 2/3 số đó bị giết bởi “những kẻ tấn công không xác định”, số còn lại là do cảnh sát.

Ông Duterte cho biết, hiện đã có hàng trăm nghìn người tham gia kinh doanh ma túy. Việc tệ nạn này hoành hành có sự tiếp tay của những quan chức làm việc trong chính phủ và các cơ quan tư pháp, lập pháp và một bộ phận không nhỏ các quan chức an ninh, cảnh sát.

Ông Duterte cũng đã công bố hai bản danh sách nêu tên các quan chức quân đội, cảnh sát, các nhà lập pháp và quan tòa bị cáo buộc có liên quan đến buôn bán ma túy. Một bản danh sách khác dày hơn, chi tiết hơn đang chuẩn bị được công bố, liên quan đến các quan chức cấp thấp hơn như trưởng thôn hoặc trưởng xã/huyện.

Tổng thống Duterte đã xây dựng danh tiếng từ thời là thị trưởng Davao

Hồ đầu tháng này, ông Duterte nói rằng, sẽ còn nhiều người bị giết cho đến khi kẻ buôn bán ma túy cuối cùng lộ diện. Đến lúc đó, không biết ông đã ra đến bao nhiêu bản danh sách và độ dày của chúng sẽ khủng khiếp đến đâu.

Chiến dịch chống ma túy mang đậm tính chất bạo lực của ông và hàng nghìn vụ giết người không xét xử đã vấp phải sự chỉ trích kịch liệt của các nhóm nhân quyền, khiến cho Mỹ - đồng minh thân cận của Philippines, cùng với Hội đồng nhân quyền Liên Hợp Quốc rất lo ngại.

Việc lực lượng chống ma túy nước này được trao quyền giết người không qua xét xử đã gây nên nỗi kinh hoàng cho dân chúng, đồng thời làm dấy lên sự lo ngại về tình trạng mất nhân quyền trong xã hội và sự lạm dụng quyền lực trong giới chức an ninh Philippines.

Việc ông Duterte xin thêm 6 tháng cho cuộc chiến chống ma túy khiến người ta có thể hình dung ra số lượng người dính líu và bị xử sẽ lớn như thế nào, nhưng chắc chắn là Tổng thống Philippies sẽ khó mà thành công trong cuộc chiến "chống ma túy từ nóc" này.

Tổng thống Philippines đang “chống ma túy từ nóc”

Cuộc chiến chống ma túy và tội phạm của ông Duterte từ khi làm thị trưởng Davao đã gây tiếng vang lớn trên chính trường Philippines và là yếu tố quyết định khiến ông đắc cử Tổng thống trong cuộc bầu cử hồi tháng 5 vừa qua. Tuy nhiên, chiến dịch này cũng đầy rẫy những tai tiếng.

Một cuộc điều tra năm 2009 của tổ chức Giám sát Nhân quyền (HRW) cáo buộc, ngay từ thập niên 90, ông Duterte đã lập ra cái gọi là “Biệt đội Tử thần Davao” (DDS), một tổ chức giết người bí mật, chuyên săn lùng và tiêu diệt các tội phạm buôn bán ma túy và con nghiện.