Tổng thống Mỹ muốn Nga rút quân tại Crimea

Washington gọi hành động của Nga đưa quân vào Crimea là "hung hăng", điều mà Tổng thống Nga Vladimir Putin bác bỏ.

Tổng thống Mỹ Barack Obama đã kêu gọi Nga đưa quân đội của họ ở khu tự trị Crimea của Ukraine về lại căn cứ và thành lập một đội giám sát tình hình tại chỗ, các quan chức Nhà Trắng cho biết.

Đề xuất được đưa ra trong lúc Moscow đang nắm quyền kiểm soát thực tế khu vực này. Washington gọi hành động của Nga đưa quân vào Crimea là "hung hăng", điều mà Tổng thống Nga Vladimir Putin bác bỏ.

Trong khi đó, Nga cho biết họ đã bắn thử hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa.

Bộ Quốc phòng Nga nói một tên lửa Topol RS-12M đã được phóng thành công từ bãi thử Kapustin Yar gần Biển Caspian đến bãi Sary Shagan ở Kazakhstan.

Washington cho biết họ đã được phía Nga báo trước về vụ phóng tên lửa này theo đúng yêu cầu của các hiệp định vũ khí song phương.

Chỉ là cớ?

Đề xuất của ông Obama cũng kêu gọi gửi giám sát viên quốc tế đến Ukraine để bảo đảm quyền của người gốc Nga. Đề xuất này đã được bàn bạc chi tiết trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Obama và Thủ tướng Đức Angela Merkel hôm thứ Ba ngày 4/3.

Đến nay Điện Kremlin vẫn chưa có bình luận công khai về đề xuất này. Trong lúc này, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sắp gặp gỡ người tương nhiệm Nga ở Paris vào cuối ngày 5/3.

Cả hai phía đều nói họ muốn bắt đầu đàm phán để làm giảm căng thẳng, theo phóng viên ngoại giao của BBC Bridget Kendall.

Phát biểu trong chuyến thăm đến Kiev hôm 4/3, ông Kerry nói không có dấu hiệu gì cho thấy công dân Nga và người nói tiếng Nga đang gặp nguy hiểm ở Ukraine.

“Rõ ràng Nga đang cố gắng tạo ra một cái cớ để can thiệp sâu hơn vào Ukraine,” ông nói.

Thủ tướng lâm thời của Ukraine, Arseniy Yatsenyuk, cho biết đã có các cuộc tham vấn giữa giới chức Nga và Ukraine. Theo ông thì đây là ‘những bước đầu tiên’ và còn ‘gập ghềnh’.

Hiện tại quân Nga đang bao vây các căn cứ quân sự Ukraine và các cơ sở khác trong khi hai tàu chiến của Ukraine được cho là đã bị một tàu Nga chặn lại ở cảng Sevastopol.

Truyền hình Ukraine tường thuật tối ngày 4/3 rằng một số tay súng đã tìm cách chiếm một căn cứ tên lửa chống phi cơ tại Yevpatoria nằm trên bờ biển phía bắc Sevastopol.

Tổng thống Obama cáo buộc Nga ‘tìm cách áp đặt ảnh hưởng lên láng giềng bằng sức mạnh’. “Đây là không phải là cách vận động của luật pháp quốc tế,” ông nói.

Putin biện hộ

Nhưng trong một cuộc họp báo dài hôm 4/3, Tổng thống Putin bác bỏ thông tin rằng đội quân có vũ khí đầy đủ ở Crimea là quân Nga. Ông nói đó là ‘lực lượng tự vệ địa phương trung thành với Moscow’ hiện đang bảo vệ các căn cứ của Nga trước những kẻ theo ‘chủ nghĩa dân tộc’.

Theo Putin thì nước Nga có quyền hành động để bảo vệ công dân Nga và người nói tiếng Nga ở bất cứ nơi nào trên lãnh thổ Ukraine.

Ở Crimea và một số nơi thuộc miền đông Ukraine đã có những cuộc tuần hành ủng hộ hành động can thiệp của Nga.

Nhưng cũng có một cuộc tuần hành vì hòa bình ở Donetsk, một thành phố cũng thuộc miền đông, yêu cầu Nga đừng can thiệp.

“Chúng tôi không yêu cầu ông ấy giúp đỡ. Chúng tôi không muốn Putin đưa xe tăng đến đây. Tôi không muốn họ bắn vào con cái chúng tôi,” một phụ nữ có tên là Natalia Sytnik nói với hãng tin Anh Reuters.

“Ông hãy lắng nghe chúng tôi: Đừng bảo vệ tôi. Không ai tấn công tôi cả.”

Cả Mỹ và EU đều đề nghị hỗ trợ tiền bạc cho Ukraine – đất nước hiện đang lún sâu vào khủng hoảng kinh tế.

Ngoại trưởng Kerry mang đến Kiev gói viện trợ năng lượng trị giá 1 tỷ Mỹ kim. Ông còn nói với đám đông người biểu tình trên Quảng trường Độc lập rằng Tổng thống Obama ‘đang tính tài trợ thêm’.

Còn Liên minh châu Âu thì đang cân nhắc thanh toán giúp Ukraine số tiền 2 tỷ USD tiền nợ khí đốt của Nga.

Theo BBC