Triển lãm Gốm Oc Eo - nơi tôn vinh nền văn minh Phù Nam

Dấu tích văn hóa Óc Eo ở Gò Tháp (Đồng Tháp)

Ông Nguyễn Hữu Giềng, Giám đốc Ban quản lý Di tích văn hóa Óc Eo tỉnh An Giang, cho biết, đây là lần đầu tiên Triển lãm chuyên đề về Gốm Óc Eo Nam Bộ được tổ chức. Triển lãm tập hợp các cổ vật gốc bằng chất liệu gốm Óc Eo của 17 tỉnh, thành phố trong khu vực Nam bộ gồm An Giang, Đồng Tháp, Kiên Giang, Lâm Đồng, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh, Vĩnh Long, Cần Thơ, Tiền Giang, Long An, Bến Tre, Bảo tang lịch sử TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Tây Ninh.

Triển lãm tập hợp được gần 1.000 hiện vật gốc gồm Tượng, Phù điêu, Bình gốm, Ly gốm, Diềm ngói, Gạch trang trí, Vòi ấm, … thuộc nền Văn hoác Óc Eo gồm 3 giai đoạn: Tiền Óc Eo (trước Công nguyên); Óc Eo (từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 7 Sau công nguyên) và Hậu Óc Eo (từ thế kỷ 7 đến thế kỷ 12 sau Công nguyên) được chia thành 4 chuyên đề: Gốm Óc Eo dung trong sinh hoạt; Gốm công cụ sản xuất; Gốm trang trí-kiến trúc, đồ trang sức; Gốm dùng trong sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng.

Triển lãm sẽ mở cửa miễn phí cho du khách và người dân vào tham quan tất cả các ngày trong tuần.

Được biết, Óc Eo là một nền văn hóa khảo cổ lâu đời và nổi tiếng ở Nam bộ Việt Nam, đây là nền văn hóa gắn liền với lịch sử của vương quốc Phù Nam, một bộ phận cấu thành lịch sử dân tộc Việt Nam. Nền văn hóa Óc Eo có không gian phân bố vô cùng rộng lớn, bao gồm phần lớn vùng châu thổ sông Mê Kông ở khu vực Nam Bộ. Những phát hiện khảo cổ học cho thấy, văn hóa Óc Eo không chỉ giới hạn trong vùng thấp, trũng phía Tây sông Hậu, nền văn hóa này bao trùm rộng khắp đồng bằng Nam Bộ, từ Tứ giác Long Xuyên đến U Minh thượng, Đồng Tháp Mười, đồng bằng Tây sông Hậu, vùng Giồng Cát và ven biển Tây Nam bộ, thềm phù sa cổ Đông Nam bộ đến tận Nam Tây Nguyên (vùng Cát Tiên - Lâm Đồng).

Năm 1944, nhà khảo cổ Luis Malleret thuộc Viện Viễn Đông Bác Cổ của Pháp (École Française d'Extrême Orient) tiến hành khai quật khảo cổ đầu tiên tại Óc Eo (huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang). Sau ngày đất nước thống nhất, các nhà khảo cổ, nhà khoa học Việt Nam và quốc tế tiếp tục khai quật, nghiên cứu thêm hàng loạt di chỉ ở đây, nhiều nơi khắp Nam bộ và đã phát hiện thêm vô số di chỉ, di vật cổ quý giá.

Những thực thể và các di chỉ khảo cổ này được xếp thuộc nền văn hóa có tên gọi Óc Eo, do Óc Eo là nơi phát hiện đầu tiên và có nhiều di chỉ đặc trưng, tiêu biểu nhất của nền văn minh Phù Nam.

Lục Tùng