Từ điển những nỗi sợ hãi

Theo đó tác giả đã chứng minh rằng phần lớn các chứng ám ảnh sợ hãi và cuồng loạn của con người đều được hình thành từ lịch sử của quá trình tiến hóa, vốn là bản năng mang tính nguyên thủy của động vật giờ đã ít nhiều phai nhạt.

Đi sâu nghiên cứu về mặt sinh học, sự tương đồng giữa phản ứng của con người và các phản xạ mang tính bản năng càng khẳng định thêm cho nhận định trên. Bởi khi phát hiện ra nguồn gốc hiểm nguy, bộ não nguyên thủy sẽ giải phóng các hóa chất giúp tạo ra những phản ứng tránh sự nguy hại.

Bìa sách Những nỗi sợ hãi và cuồng loạn. Ảnh: Minh Anh

Ngoài yếu tố bản năng, tác giả cũng chỉ ra rằng những ám ảnh này cũng được hình thành bởi các nguyên nhân có tính văn hóa, tùy thuộc vào từng thời điểm cũng như địa điểm nhất định. Chẳng hạn hội chứng sợ thuyền kayak (kayak phobia) thường chỉ xuất hiện ở các nước vùng Scandinavia, do cảnh quan tĩnh lặng xung quanh khiến các thuyền viên bị mất định hướng…

Nói về lý do, xuyên suốt cuốn sách, tác giả đã đưa ra rất nhiều khía cạnh và ý kiến khác nhau, từ đó mang đến những góc nhìn mới về nguồn gốc của chúng. Có khi là những quan điểm được đút rút từ các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, các nhà sử học, nhà dân tộc học... nhưng cũng có khi nó được giải thích theo quan điểm khoa học, hoặc của Sigmund Freud về các ám ảnh tình dục...

Chính nguồn phong phú những luận giải nói trên cũng đưa độc giả đến nhiều chi nhánh lịch sử khác nhau, được nghe tiếng nói của người trong cuộc lẫn giới chuyên gia, từ đó có được góc nhìn thật tổng quan hơn về các chứng này.

Từ những nghiên cứu đa dạng, tác giả cũng lật ngược lại những nhận định phiến diện từ trước đến nay rằng nỗi sợ hãi thường chỉ mang nghĩa tiêu cực, ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp cũng như tiếp xúc xã hội nói chung. Thế nhưng cũng có những nỗi ám ảnh giúp cho con người bày tỏ cảm xúc, và đó hoàn toàn là điều tích cực.

Trong mỗi phần nhỏ, tác giả cũng kết hợp với các nghiên cứu mới nhất đến từ nhiều bác sĩ, nhà nghiên cứu trị liệu... để giới thiệu thêm về các biện pháp có thể giúp đỡ, hỗ trợ bệnh nhân để làm thuyên giảm các hội chứng này.

Minh Anh