UAE bị tố lập nhà tù bí mật, tra tấn tù nhân ở Yemen; Mỹ tham gia hỏi cung

Một nhà tù ở Yemen

UAE nằm trong liên quân do Ả Rập Xê Út dẫn đầu và được Mỹ ủng hộ nhằm hỗ trợ chính phủ Yemen chống lại lực lượng nổi dậy Houthi ở miền bắc nước này. Liên quân này đồng thời cũng hỗ trợ Mỹ chống lại chân rết của mạng lưới al-Qaida ở Yemen.

AP mới đây đăng bài phóng sự điều tra khẳng định có ít nhất 18 nhà tù bí mật nằm ở miền nam Yemen được cai quản bởi các lực lượng UAE, hoặc bởi lực lượng Yemen được quốc gia Vùng vịnh này lập ra và huấn luyện. Các nhà tù này nằm trong các căn cứ quân sự, cảng biển, sân bay, biệt thự và thậm chí hộp đêm. Một số tù nhân còn bị đưa đến một căn cứ của UAE ở Biển Đỏ, theo Bộ trưởng Nội vụ Yemen Hussein Arab và nhiều người khác.

Theo lời những người từng bị giam trong mạng lưới nhà tù bí mật, các hình thức tra tấn và lạm dụng bao gồm nhốt vào container chứa phân, và thậm chí trói tù nhân vào một thanh sắt rồi quay trên lửa, Họ kể đã bị đánh, bị buộc trên “vỉ nướng”và bị lạm dụng tình dục.

“Chúng tôi có thể nghe tiếng kêu gào. Toàn bộ nơi đó bị nỗi sợ hãi bao trùm. Hầu hết mọi người đều bị bệnh, một số thì dở sống dở chết. Bất kỳ ai phàn nàn đều bị đưa đến khu tra tấn", một cựu tù nhân từng bị giam ở sân bay Riyan, thuộc thành phố Mukalla, phía nam Yemen, khoảng 6 tháng kể lại với AP. Ông này kể rằng mình từng bị quất bằng dây thép và bị nhốt trong một container kim loại mịt mù khói do cai ngục châm lửa đốt phía dưới.

Tuy nhiên, theo thông cáo gửi cho AP, chính phủ UAE phủ nhận những cáo buộc nói trên, khẳng định “không có hệ thống trại giam bí mật và không có tra tấn tù nhân trong lúc thẩm vấn”.

Trong khi đó, nhiều luật sư và gia đình khẳng định có gần 2.000 người đàn ông bị đưa vào mạng lưới nhà tù bí mật, và gần như tuần nào cũng nổ ra biểu tình của các gia đình tìm kiếm thông tin về con trai, anh em trai và bố mất tích.

Tổ chức Theo dõi nhân quyền hôm 22.6 đã ra báo cáo ghi lại tình trạng tra tấn, mất tích trong các nhà tù ở Yemen do UAE vận hành và kêu gọi UAE bảo vệ quyền lợi của những người bị giam.

Tổ chức Ân xá quốc tế cũng đã kêu gọi Liên Hiệp Quốc tiến hành cuộc điều tra về vai trò của UAE và những bên liên quan trong việc thiết lập "mạng lưới tra tấn khủng khiếp này”.

Mỹ tham gia thẩm vấn

Tổ chức Ân xá quốc tế cũng kêu gọi điều tra cáo buộc Mỹ tham gia thẩm vấn những người bị giam hoặc nhận thông tin từ những vụ tra tấn tù nhân ở Yemen

Một số quan chức Mỹ mới đây thừa nhận với AP rằng các lực lượng nước này đã tham gia những cuộc thẩm vấn tù nhân ở Yemen, nhưng họ phủ nhân mọi dính líu hay thông tin về nạn lạm dụng nhân quyền. Chuẩn tướng Yemen Farag Salem al-Bahsani cho hay phía Mỹ gửi các câu hỏi tới lực lượng UAE giam giữ tù nhân và lực lượng này sau đó gửi lại hồ sơ và đoạn phim với câu trả lời. Ông al-Bahsani còn khẳng định Mỹ đã đưa cho giới chức Yemen danh sách những người bị truy nã gắt gao, trong đó có nhiều người bị bắt sau đó. Tuy nhiên, ông phủ nhận thông tin cho rằng nhiều tù nhân bị dẫn giải đến cho giới chức Mỹ, và nói những báo cáo về tra tấn đã bị “thổi phồng”.

Theo AP, vai trò của Mỹ trong việc thẩm vấn những người bị giam giữ ở Yemen trước đây đã không được thừa nhận. Một quan chức Yemen kể ông từng thấy 2 nghi phạm bị đưa xuống thẩm vấn trên tàu Mỹ. Quan chức này không nói rõ những người Mỹ trên tàu là người của quân đội, lực lượng tình báo hay cơ quan khác.

Hai quan chức Yemen khác cũng khẳng định phía Mỹ tiến hành một số cuộc thẩm vấn trên tàu. Tuy nhiên, giới chức quốc phòng Mỹ tuyên bố quân đội nước này không tiến hành thẩm vấn người Yemen trên bất kỳ tàu nào.

Văn Khoa