Vài nét về thị trường vàng thế giới năm 2013

Năm 2013, nhu cầu về vàng trang sức đạt 2.209,5 tấn, tăng 17% so với năm 2012 và là mức tăng cao nhất trong 16 năm qua. Nguyên nhân là do giá vàng giá vàng tiếp tục giảm sâu sau khi đạt đỉnh cao vào tháng 9/2011 đã khuyến khích nhu cầu của người tiêu dùng trên toàn cầu, nhất là tại Trung Quốc, Ấn Độ và một số nước châu Á khác.

Trong khi nhu cầu về vàng trang sức tăng mạnh, hoạt động kinh doanh vàng chia thành hai nhánh rõ rệt tùy theo động lực đầu tư. Cụ thể là, nhu cầu về vàng thỏi và tiền vàng đạt 1.654,1 tấn, tăng 28% so với năm 2012, mức tăng cao nhất từ trước đến nay do các nhà đầu tư tư nhân đẩy mạnh mua vào khi giá vàng giảm xuống mức thấp. Trong khi đó, các quĩ tín thác đầu tư vàng (ETF) bán ròng khoảng 880,8 tấn.

Nhu cầu vàng trong lĩnh vực công nghệ ổn định ở mức 404,8 tấn, chỉ giảm 1% so với năm 2012 (407,5 tấn). Giá vàng ở mức thấp và kinh tế thế giới phục hồi mạnh đã thúc đẩy sản xuất các mặt hàng công nghệ cao.

Kể từ năm năm 2009, các ngân hàng trung ương (NHTW) liên tục mua ròng để củng cố dự trữ ngoại hối quốc gia, mặc dù lực mua giảm dần. Trong năm 2013, các NHTW mua vào 368,6 tấn vàng, giảm 32% so với năm trước.

Trong năm 2013, lượng vàng cung ứng trên toàn cầu đạt 4.339,9 tấn, giảm 2% so với năm trước do hoạt động tái chế vàng trầm lắng khi giá vàng tiếp tục xu hướng giảm. Theo cảnh báo của WGC, chi phí trung bình trong hoạt động khai thác vàng là 1.200 USD/oz. Khi giá vàng giảm xuống dưới mức này, khoảng 30% doanh nghiệp khai thác vàng sẽ lâm vào tình trạng thua lỗ, sản lượng vàng sẽ giảm mạnh. Trong năm 2013, hầu hết các công ty khai thác vàng đều phải bán tài sản và cắt giảm hoạt động đầu tư, tạm dừng khai thác những mỏ vàng hiệu quả thấp. Khi các doanh nghiệp hạn chế đầu tư khai thác vàng, sản lượng vàng sẽ giảm và giá vàng sẽ tăng trở lại, mặc dù mức tăng giá không cao do kinh tế toàn cầu đang trên đà phục hồi.

Đa số các nhà đầu tư cho rằng, số phận của vàng trong sáu tháng đầu năm 2014 sẽ gắn liền với những đồn đoán xung quanh nền kinh tế Mỹ và qui mô cắt giảm chương trình mua trái phiếu QE3 cũng như những động thái của NHTW Mỹ (Fed). Do việc cắt giảm chương trình mua trái phiếu phụ thuộc vào các yếu tố kinh tế vĩ mô chủ chốt, nên các nhà đầu tư lớn đã đưa ra những dự báo khác nhau về giá vàng trong thời gian tới. Trong số này, Ngân hàng UBS AG đưa ra dự báo thấp nhất. Cụ thể là, giá vàng trong năm 2014 sẽ đạt mức trung bình 1.300 USD/oz, cao hơn mức giá trung bình 1.200 USD/oz trong năm 2013. Tuy nhiên, giá vàng trong năm 2015 sẽ lùi về mức 1.200 USD/oz do giá USD tăng trở lại sau khi Fed chấm dứt chương trình nới lỏng định lượng QE3 vào cuối năm 2014. Tương tự, Ngân hàng Barclays cũng đưa ra dự báo giá vàng trong năm 2014 là 1.310 USD/oz.

HTT (Bloomberg, WGC)

sbv