Vấn đề biển Đông được ASEAN chú trọng

Ảnh: P.V

(CATP) Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 19 được tổ chức trong hai ngày 17 và 18-11-2011, tại Bali, Indonesia. Tiếp đó sẽ là Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), với ASEAN làm nòng cốt cùng sự tham dự của các nước đối tác lớn trong khu vực liên quan là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Nga... Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng dự các hội nghị quan trọng này.

Những nội dung được các nước ASEAN chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 19 và các hội nghị liên quan, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 44 (AMM-44) xem xét, thảo luận bao gồm hàng loạt chủ đề: triển khai Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ASEAN, Diễn đàn Hàng hải ASEAN, Hợp tác hàng hải và triển khai tuyên bố của các bên về quy tắc ứng xử trên biển Đông, tình hình triển khai những mục tiêu về xây dựng cộng đồng ASEAN trong năm 2011, kết nối ASEAN...

Đáng chú ý, tại Hội nghị AMM-44, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã trao đổi nhiều ý kiến về vấn đề biển Đông. Các nước đều nhìn nhận sự cần thiết phải duy trì động lực triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) theo những quy tắc hướng dẫn đã nhất trí, trong đó có triển khai các dự án hợp tác đồng thời với bắt đầu xác định những yếu tố cơ bản ban đầu của COC. Theo các nguồn tin ASEAN, Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Marty Natalegawa cho biết các quy tắc hướng dẫn thực thi DOC mà ASEAN và Trung Quốc đạt được tháng 7-2011 đã và đang giúp các bên liên quan tháo gỡ dần những vướng mắc, không cần phải đợi hoàn tất triển khai DOC trước khi bắt đầu tiến trình xây dựng COC. Đề xuất của Philippines về một “Khu vực hòa bình, tự do, hữu nghị và hợp tác” trên biển Đông, các nước ASEAN đã ghi nhận và cho rằng vấn đề là cách thức đảm bảo đề xuất đó phù hợp với tinh thần DOC.

Trước đó, cũng nằm trong chuỗi hoạt động chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 19, sáng 13-11, tại Bali (Indonesia) đã diễn ra cuộc họp lần thứ nhất Nhóm làm việc của các quan chức cấp cao ASEAN bàn riêng về Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC). Các chuyên gia tới từ các nước thành viên ASEAN đã đề cập đến sự cần thiết phải phát huy chủ động trong việc xúc tiến xây dựng một văn bản có tính ràng buộc pháp lý cao hơn, nhằm điều chỉnh các hành vi ứng xử của các bên liên quan trên biển Đông. Cuộc họp đã nêu một số định hướng cơ bản về nguyên tắc tiếp cận, nội dung, lộ trình xây dựng và sự phối hợp giữa ASEAN với Trung Quốc trong vấn đề này.

Biển Đông với các giá trị kinh tế tiềm năng, với các tuyến thương mại hàng hải quan trọng, an ninh vùng biển này có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc xây dựng một nền hòa bình, an ninh và phát triển cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương và thế giới.