'Vấn nạn’ Windows phình to sau cập nhật

Gỡ khó cho người không nhận được bản cập nhật Windows 10 mới nhất Microsoft thừa nhận nhiều vấn đề cập nhật Windows Phone hơn Microsoft cập nhật Windows Phone 7 sau nhiều sự cố Microsoft thay đổi lớn trong các bản cập nhật Windows tương lai

Những bản cập nhật tích lũy cho Windows 10 ngày càng phình to về kích thước và tình trạng tương tự cũng sẽ tác động đến các bản cập nhật Windows 7 mà Microsoft mới tân trang trong tháng 10 vừa qua.

Theo dữ liệu được phát hành trong tháng 9 của LANDesk và cập nhật của Computerworld trong tháng 10 thì 3 phiên bản cập nhật tích lũy của hệ điều hành mới Windows 10 đã tăng kích thước rất lớn.

Những bản cập nhật cho Windows 10 phiên bản 1507, phát hành lần đầu vào tháng 7/2015, đã tăng kích thước 153% (phiên bản 32-bit) và 181% (64-bit), tương ứng là từ 184MB và 368MB lên 466MB và 1.034MB (hơn 1 gigabyte), chỉ trong vòng 1 năm.

Những số liệu này trong phiên bản 1511 – bản cập nhật tính năng đầu tiên của Windows 10, phát hành tháng 11/2015 – cũng "bùng nổ" không kém: bản cập nhật cho phiên bản 1511 64-bit đầu tiên chỉ mới có 49MB, nhưng bản cập nhật tích hợp phát hành đầu tháng 10 thật "khủng" với 989 MB, nghĩa là tăng 1.918% trong chưa đầy 12 tháng.

Bản Windows 10 mới nhất , phiên bản 1607 – phát hành đầu tháng 8 – cũng bành trướng khi bản 64-bit tăng đến 591%, từ 113MB trong tháng 8 tăng lên thành 781 MB trong tháng 10.

Stephen Brown, giám đốc quản lý sản phẩm của LANDesk, nhà sản xuất phần mềm quản lý đầu cuối cho doanh nghiệp đã viết trên blog của công ty hôm 21/9 là những bản cập nhật tích hợp bắt đầu phình to và ngày càng khổng lồ.

Những bản cập nhật tăng kích thước vì chúng cộng dồn; bản cập nhật 1511 989 MB vào tháng 10 không chỉ gồm sửa lỗi mới mà còn cả những phần sửa lỗi cho các bản cập nhật trước. Bản của tháng 9 gồm cả những phần sửa lỗi mới và cả sửa lỗi trong tháng 8, tháng 7, tháng 6 và vân vân…

Và cứ thế tiếp diễn.

Rex McMillan, nhà quản lý sản phẩm chính của LANDesk trong một cuộc phỏng vấn đã nhận định những bản cập nhật Windows 10 phình ra là tốt vì chúng tổng hợp cả những cập nhật về bảo mật và tính năng. Theo mô hình "vừa chạy vừa sắp hàng" của Microsoft thì tỉ lệ những tập tin phải thay đổi rất lớn, đụng chạm đến tỉ lệ lớn mã lệnh.

Mặt khác, càng thay đổi, bản cập nhật càng lớn.

Điều duy nhất giữ cho những bản cập nhật tích lũy Windows 10 không phình ra đến mức không quản lý được là mỗi phiên bản phát hành lại được "reset" kích thước về một mức nhất định. Ví dụ, vào tháng 11/2015, Windows 10 bản gốc, phiên bản 1507 có bản cập nhật tích lũy là 515MB nhưng những ai nâng cấp lên phiên bản 1511 vào đầu tháng thì bản cập nhật chỉ có 49MB.

Bản cập nhật đầu tiên của phiên bản 1607 là 119MB, chỉ là phần nhỏ so với 917MB của bản 1511 hay 776 MB của bản 1507 phát hành cùng một tháng.

Các bản cập nhật lớn có thể không đáng kể đối với hầu hết khách hàng nhưng với những người có kết nối băng thông thấp hay có kiểm soát lưu lượng mà từng bit và byte đều bị nhà cung cấp đường truyền tính tiền thì tải về dung lượng lớn là một rào cản.

Trong khi sự tăng kích thước các bản cập nhật tích lũy Windows 10 không ảnh hưởng đến tất cả mọi người – khoảng ¼ người dùng Windows đang chạy phiên bản 10 – thì gần đây Microsoft đã mở rộng kiểu cập nhật tích lũy này sang Windows 7, hệ điều hành đang chạy trên gần một nửa số máy tính cá nhân toàn cầu.

Thực tế, Microsoft dự kiến là những bản cập nhật của Windows 7 cũng sẽ ngày càng tăng kích thước như của Windows 10.

Nathan Mercer, nhà quản lý tiếp thị sản phẩm của Microsoft, trong công bố thay đổi về mô hình cập nhật Windows 7 hồi tháng 8 cho biết những bản tích lũy sẽ bắt đầu nhỏ nhưng chúng sẽ tăng kích thước theo thời gian để gần với kích thước thích hợp. Kích thước thích hợp mà Mercer đề cập vào khoảng 477MB (bản 64-bit). Microsoft phát hành bản tích lũy hồi tháng Năm.

Trong một câu trả lời khác, Mercer cho biết chi tiết hơn, theo đó bản tích lũy hàng tháng của Windows 7 sẽ tăng đến mức khoảng 500MB.

Nếu những bản nâng cấp của Windows 7 tăng với tốc độ của Windows 10 thì chúng sẽ nhanh chóng đạt đỉnh trong vòng vài tháng: nếu căn cứ vào sự bành trướng của những bản cập nhật 1511 của Windows 10 thì những bản cập nhật tích lũy Windows 7 vào tháng 4/2017 sẽ vào khoảng 1,6GB, hay gấp 3 con số Mercer đưa ra.

McMillan cho rằng điều đó khó xảy ra vì đơn giản là Microsoft không tăng tính năng mới cho Windows 7 vào thời điểm này mà chỉ vá những lổ hổng và sửa lỗi. McMillan dự đoán những bản cập nhật tích lũy Windows 7 có thể sẽ đạt tới kích thước tầm 500MB của Mercer trong vòng vài tháng nhưng sau đó sẽ tăng chậm lại.

Những bản cập nhật tích lũy Windows 10 phình nhanh về kích thước khi những thay đổi của mã lệnh tích tụ. Bản cập nhật 1511 mới nhất đã gấp hơn 20 lần bản cập nhật đầu tiên cách đây mới 12 tháng. (Dữ liệu: LANDesk, Microsoft)

Ngay cả những bản cập nhật ở kích thước đó cũng sẽ "bóp cổ" một số khách hàng.

Một vài người dùng và quản trị CNTT tỏ ra lo lắng về sự phình ra của các bản cập nhật ngay khi Microsoft công bố quy định mới, một người ký tên là Kiran đã phản hồi trên blog của Mercer hồi tháng 8 rằng điều này có thể ảnh hưởng đến băng thông tải về và cài đặt.

McMillan công nhận là cũng đang phải giải quyết những yêu cầu tương tự từ khách hàng của LANDesk, nhiều khách hàng không đủ băng thông vì vậy đây là vấn đề hoàn toàn mới đối với họ.

McMillan chỉ ra các tổ chức bán lẻ và chăm sóc sức khỏe là những ví dụ cho người dùng có băng thông Internet hạn chế, một số có kết nối chỉ cỡ quay số (dial-up), một số thì dùng Internet vệ tinh nên sẽ rất tốn thời gian khi những bản cập nhật tăng kích thước.

Trước đây, bản cập nhật có thể chọn từng thành phần – người quản trị CNTT có thể chọn hay bỏ từng bản vá hay sửa lỗi phù hợp với từng hệ thống nên kích thước tải về nhỏ. Giờ đây với bản chất "dồn cục" của những bản cập nhật Windows 7 kiểu mới, người dùng thình lình bị buộc chặt với việc nhận hết những thứ Microsoft đưa ra, nếu không thì máy tính có nguy cơ bị tấn công.

Người dùng Windows đã từng đối mặt với khái niệm tích lũy này khi chuyển sang Windows 10, nhưng những thay đổi về quy định dịch vụ với Windows 7 đưa ra vào đầu và giữa năm nay sớm hơn dự kiến của nhiều người.

Nói như McMillan thì điều này sẽ có ảnh hưởng to lớn, người dùng phải có những quyết định mà họ chưa từng gặp phải.

PC World VN 11/2016