Việc giá sữa liên tục tăng: 5 doanh nghiệp vào “tầm ngắm”

Áp giá trần cho mặt hàng sữa trẻ em

Bên lề cuộc họp, ông Nguyễn Anh Tuấn- Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết, từ trước tới nay việc quản lý giá sữa của Bộ Tài chính đã được làm rất nghiêm túc và quyết liệt, căn cứ vào Pháp lệnh Giá từ năm 2003 tới nay. Ông Tuấn nhấn mạnh: Trước dư luận về việc giá sữa tăng bất hợp lý và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ trì phối hợp với Bộ Công Thương làm rõ vấn đề này.

"Chúng tôi không đứng chờ mà sẽ chủ động cùng Bộ Công Thương thực hiện 5 đoàn đi thanh tra 5 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sữa chiếm thị phần lớn để làm rõ việc tuân thủ văn bản pháp luật về giá, nếu xác định vi phạm sẽ tiến hành xử lý theo đúng quy định pháp luật”- ông Tuấn nói.

Các doanh nghiệp sữa ngoại đang mặc sức thao túng về giá trên thị trường Việt Nam (ảnh minh họa).

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cũng cho biết, 5 doanh nghiệp mà hai Bộ Tài chính - Công Thương sẽ điều tra bao gồm: MeadJohnson, Nestle, Vinamilk, Frieslandcampina Việt Nam và Công ty cổ phần Dinh dưỡng 3A. “Chúng tôi sẽ tiến hành thanh tra ngay trong tuần này. Bộ Tài chính sẽ kết hợp với các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương, các bộ ngành liên quan khác để thanh kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm chúng tôi sẽ công khai và xử lý”- ông Hải nói thêm.

Ông Nguyễn Phương Nam- Phó Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) thông tin, Bộ Tài chính cũng đang đề nghị Bộ Công Thương thu thập số liệu liên quan để điều tra các hành vi liên kết tăng giá của DN sữa nếu có vi phạm Luật Cạnh tranh thì sẽ cùng các bộ ngành khác vào cuộc xử lý.

Còn ông Anh Tuấn thì tiết lộ: Bộ Tài chính đang “nắm bắt tình hình, các thông tin liên quan và không loại trừ khả năng sẽ báo cáo các cấp có thẩm quyền để công bố các biện pháp bình ổn giá sữa. Một trong các biện pháp theo quy định Luật Giá mà Bộ Tài chính đang tính tới, đó là áp dụng giá trần trong mặt hàng sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi”.

Nên thay đổi trong tiêu dùng sữa

Thời gian gần đây, các DN kinh doanh mặt hàng sữa đã lại tăng giá liên tiếp. Mở đầu cho đợt tăng giá là Công ty TNHH Mead Johnson Nutrition (Việt Nam) điều chỉnh mức giá bán của 16/28 dòng sản phẩm, mức tăng phổ biến 5-7%, với lý do là biến động giá đầu vào. Tiếp theo là Công ty cổ phần Sữa Việt Nam, Công ty Nestle Việt Nam, Công ty Friesland Campina Việt Nam, Công ty Dinh dưỡng 3A...

Riêng Công ty Abbott Việt Nam - DN chiếm thị phần lớn trên thị trường sữa thì Bộ Tài chính cũng vừa nhận được hồ sơ kê khai giá của DN này với hơn 20 sản phẩm có mức tăng 5-7%, áp dụng từ ngày 15.3 tới. Bộ Tài chính đang đề nghị DN này giải trình nguyên nhân tăng giá và mức đề xuất tăng có hợp lý hay không.

Các công ty kinh doanh mặt hàng sữa đều đã nắm khá rõ luật trước khi lần lượt “nhìn nhau” tăng giá sữa trong thời gian vừa qua. Trong khi đó, các cơ quan quản lý nhà nước vẫn khẳng định “đang quản lý chặt, quyết liệt” việc tăng giá sữa của DN. Và trong lúc chờ đợi các giải pháp hữu hiệu của các bộ ngành, thì hàng ngày người tiêu dùng vẫn phải mua sữa với giá cao bất hợp lý.

Trong bối cảnh này, ông Nguyễn Mạnh Hùng- Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cũng chỉ biết khuyến cáo rằng, hành vi tiêu dùng của người dân là rất quan trọng trong việc quyết định giá của các nhà kinh doanh.

Theo ông, người tiêu dùng không nên quá lệ thuộc vào các hãng sữa ngoại, nếu hãng này tăng giá thì có thể chuyển sang dùng sữa của hãng khác hoặc tìm các mặt hàng sữa có giá thấp để sử dụng. Người dân không nên lệ thuộc quá nhiều vào một sản phẩm sữa. Như vậy sẽ gây áp lực được với DN phân phối và đảm bảo mức giá cạnh tranh công bằng theo quy luật của thị trường.

Nhà nước chỉ “quản” chứ không định giá sữa

Bên lề cuộc họp về quản lý giá sữa, ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) đã trao đổi với báo chí

Với các DN đã kê khai giá sữa nhưng đã bị Bộ Tài chính từ chối không cho tăng, song theo phản ánh trên thị trường các DN này vẫn tăng thì Bộ sẽ xử lý thế nào?
- Vừa qua có thông tin DN kê khai giá và trong quá trình tiếp nhận, cơ quan quản lý thấy một số yếu tố đầu vào chưa rõ thì đề nghị DN giải trình thêm.

Trong quá trình giải trình mà DN vẫn tự ý điều chỉnh giá sữa thì còn phải chờ xác minh của các cơ quan thanh tra xem hành vi này có vi phạm hay không. Chúng tôi nêu ra hiện tượng, dấu hiệu có việc chuyển giá, liên kết tăng giá bất hợp lý là như vậy. Chúng tôi vẫn khẳng định, việc quản lý giá sữa vẫn bám theo văn bản cao nhất là Luật Giá, các Nghị định 177 năm 2004, Nghị định xử phạt vi phạm về giá năm 2013 và chúng tôi vẫn đề nghị phải thực hiện đúng tôn chỉ mục địch của luật. Nhà nước vẫn tôn trọng quyền tự định giá và điều tiết khi cần thiết, nếu như các DN vi phạm luật sẽ bị xử lý nghiêm.

DN sữa có dấu hiệu vi phạm chủ yếu là DN nước ngoài, có khó khăn gì trong việc quản lý DN này không, thưa ông?

- Với các DN hoạt động kinh doanh ở Việt Nam thì đều phải tuân thủ theo luật của Việt Nam, chúng ta không phân biệt là DN nào. DN nào vi phạm cũng sẽ bị xử lý theo luật như nhau

Thời gian tới liên bộ có biện pháp gì để siết chặt việc quản lý giá sữa?

- Trước mắt chúng tôi thống nhất cao là phải quản lý giá với mặt hàng sữa này. Chúng tôi đã chọn ra 5 doanh nghiệp sữa để điều tra. Chúng tôi sẽ tăng cường kiểm tra việc chấp hành quy định về giá theo thẩm quyền các cấp.

Bộ Tài chính cũng đã phát hiện ra sự bất hợp lý trongviệc tăng giá sữa của DN, khả năng do chuyển giá của DN sữa nước ngoài, vậy đợt thanh tra tới đây có tính tới không?

- Nội dung thanh tra chưa được công bố. Chúng tôi sẽ tiếp tục có thông tin từ các đoàn thanh tra tới đây.

Nguyễn Phương (ghi)

Mai Hương