Việt Nam bỏ Gepard 3.9, mua chiến hạm phòng không cực mạnh?

Việt Nam sẽ nhận cặp Gepard thứ 2 trong năm 2017

Ngày 18/5, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nhà máy đóng tàu Zelenodolsk mang tên Gorky là ông Renat Mistahov nói với các nhà báo rằng, đến cuối năm nay Nga sẽ hoàn thành việc cung cấp cặp tàu hộ vệ tên lửa Gepard-3.9 thứ hai cho hải quân Việt Nam.

Nga cho biết, Việt Nam chưa có kế hoạch mua cặp tàu Gepard 3.9 thứ 3

"Chúng tôi có kế hoạch bàn giao cặp tàu hộ vệ Gepard-3.9 thứ hai cho Hải quân Việt Nam trong nửa cuối năm 2017, theo đúng thời gian hợp đồng" - ông Mistahov cho biết khi trả lời câu hỏi của nhà báo.

Trong một cuộc phỏng vấn trước đó, ông Mistahov nói rằng công việc chế tạo cặp tàu khu trục Gepard-3.9 thứ hai được thực hiện theo đúng lịch trình, bất chấp những khó khăn khách quan, ví dụ việc thiếu hụt các động cơ hạng nặng từ phía đối tác Ukraine.

Tàu hộ vệ thứ nhất của Việt Nam đã hoàn tất chương trình kiểm nghiệm cấp nhà nước. Hiện con tàu đang được sơn, việc đào tạo thủy thủ đoàn Việt Nam cũng đang được tiến hành. Còn tàu hộ vệ thứ hai đang trải qua chương trình kiểm nghiệm nhà nước tại khu vực Novorossiysk.

Ông Mistahov nhấn mạnh rằng, chương trình kiểm nghiệm nhà nước diễn ra theo đúng kế hoạch, kể cả những hạng mục thử nghiệm quan trọng nhất về vũ khí, trang bị.

Vị Tổng giám đốc Công ty đóng tàu Zelenodolsk tiết lộ rằng, phía Việt Nam theo dõi rất chặt chẽ tiến độ kiểm tra, cũng như đưa ra đánh giá về các bài kiểm tra. Tại tất cả các cuộc bắn tên lửa đều có sự hiện diện của đại diện cấp cao, kể cả phó tư lệnh Hải quân Việt Nam.

Tàu hộ vệ hạng nhẹ lớp Buyan-M (ảnh lớn) và tàu hộ vệ hạng nhẹ Project 22800, lớp Karakurt đều được trang bị tên lửa Kalibr

Theo ông Mistahov, nhà máy mở cửa cho các đề xuất từ khách hàng nước ngoài và chuẩn bị cho việc giới thiệu sản phẩm của mình tại các triển lãm quốc tế khác nhau. Vừa qua, nhà máy cũng đã đưa ra những mẫu thiết kế cải tiến, nâng cấp rất mạnh cấu hình tàu Gepard 3.9.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng, hiện Việt Nam “chưa có kế hoạch về đơn đặt hàng tiếp theo” đối với lớp tàu Gepard 3.9. Việc Việt Nam đang đàm phán mua cặp tàu Gepard thứ 3 mang tên lửa hành trình Kalibr là điều giới truyền thông Nga đã liên tục đồn đại trong suốt năm 2016.

Với những tiết lộ mới nhất của vị lãnh đạo Nhà máy Zelenodolsk, Việt Nam có thể sẽ không mua Gepard 3.9, bởi ông Renat Mistahov đã khẳng định Việt Nam “chưa có kế hoạch về đơn đặt hàng tiếp theo và không hề nhắc đến việc hai bên đang thương thảo hợp đồng như các nguồn tin trước đó.

Hiện nay, điểm yếu lớn nhất của hải quân Việt Nam là phòng không hạm, bởi các tàu nổi hiện chỉ có khả năng phòng không điểm trong phạm vi trên 10km, không đủ để đối phó với các máy bay mang tên lửa chống hạm tầm xa của một số nước trong khu vực.

Tàu Project 22160 mang 8 tên lửa Kalibr và được trang bị hệ thống phòng không tầm trung Shtil-1

Hơn nữa, hiện một số quốc gia đang nỗ lực thay đổi hiện trạng trên biển Đông, xây dựng các căn cứ không quân và hải quân trên biển, âm mưu triển khai máy bay chiến đấu, hệ thống phòng không, tên lửa đối đất trên đó, mưu đồ khống chế toàn bộ Biển Đông.

Nếu một khi chiến sự xảy ra, yếu tố tiên quyết là cần phải đè bẹp các căn cứ tiền duyên này. Với sự hạn chế về tên lửa tấn công đất đối đất, việc sở hữu khả năng tấn công mặt đất từ trên biển là điều hết sức cần thiết, nhưng Việt Nam chưa có khả năng này.

Đây có thể là những yếu tố mang tính chất then chốt khiến Việt Nam chưa vội vã đặt mua thêm các chiến hạm lớp Gepard 3.9, mà cân nhắc lựa chọn những chiến hạm vừa túi tiền nhưng có tính năng tác chiến cao hơn.

Việt Nam đang lựa chọn tàu chiến hiện đại hơn Gepard 3.9?

Theo giới phân tích, rất có thể là Việt Nam sẽ không tiếp tục mua Gepard 3.9, và đây cũng là điều dễ hiểu bởi hiện Nga đang có khá nhiều lớp tàu nổi có lượng giãn nước tương tự, thậm chí là nhỏ hơn, nhưng được thiết kế hiện đại hơn và vẫn có khả năng mang tên lửa Kalibr.