Việt Nam đã đề xuất 'đúng và trúng' nhu cầu của các nền kinh tế thành viên APEC

Tại buổi họp báo, Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã tổng kết các kết quả đạt được của SOM 1 tổ chức tại Nha Trang từ 18/2 đến 3/3.

Theo Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn, thành công lớn nhất của SOM 1 chính là việc các sáng kiến đưa ra trong suốt hội nghị đã đánh “trúng và đúng vào nhu cầu của các nền kinh tế thành viên APEC”. Vì thế, các nền kinh tế thành viên đã có sự đồng lòng và quyết tâm lớn trong việc thực hiện những chủ đề, ưu tiên mà Việt Nam đã đưa ra.

Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn tại buổi họp báo sau khi kết thúc Hội nghị SOM 1.

Hơn 12 ngày làm việc, các ủy ban làm việc cũng như các quan chức APEC đã thống nhất chủ đề, ưu tiên và định hướng làm việc của năm APEC 2017.

Với chủ đề “Tạo động lực mới, cùng vun đắp tương lai chung”, với 60 cuộc họp, hội thảo, đối thoại với sự tham dự của 1.938 đại biểu đại diện 21 nền kinh tế thành viên, các tổ chức quốc tế, khu vực, cũng như nhiều học giả, doanh nghiệp và báo chí, Hội nghị đã đạt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, thể hiện trên toàn bộ các mặt nội dung, vật chất hậu cần, an ninh y tế và các khâu tổ chức.

Về nội dung, thành quả lớn nhất là Hội nghị đã thể hiện đồng thuận về tinh thần thúc đẩy hợp tác, liên kết kinh tế, thương mại và tăng trưởng bền vững, bao trùm và sáng tạo. Trong vai trò chủ nhà, Việt Nam đã đề xuất và được các nền kinh tế ủng hộ, thống nhất bốn định hướng lớn:

Thứ nhất, tiếp tục triển khai những định hướng hợp tác lớn, dài hạn của APEC, đặc biệt là các bước cụ thể để đạt được các mục tiêu Bogor về tự do hóa thương mại và đầu tư vào năm 2020 trong khu vực.

Thứ hai, nhất trí hình thành cơ chế để tiến hành thảo luận về tầm nhìn APEC sau 2020. Việt Nam dự kiến sẽ tổ chức đối thoại nhiều bên về APEC hướng tới 2020 và tầm nhìn sau 2020, và đạt nhất trí với các thành viên về thành phần của cơ chế không chỉ là chính phủ, mà toàn bộ các bên liên quan, như các học giả, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế và xã hội.

Thứ ba, Việt Nam đã cùng với các thành viên tái định hướng hợp tác của APEC không chỉ tập trung vào tự do hóa thương mại và đầu tư, mà quan trọng nữa là bảo đảm tính bao trùm của thương mại và tăng trưởng. Bao trùm là nội hàm nhiều cơ chế hợp tác APEC hiện đang thúc đẩy. Trong năm 2017, Việt Nam sẽ xâu chuỗi, hài hòa các sáng kiến ở từng ủy ban, nhóm công tác, đưa bao trùm thành nội dung xuyên suốt của hợp tác APEC, cả về kinh tế, xã hội và tài chính. Tính chất bao trùm trên các lĩnh vực hợp tác về kinh tế, xã hội và tài chính nhằm bảo đảm các thành quả của tăng trưởng được phân bổ đồng đều cho các thành phần trong xã hội.

- Thứ tư, APEC cần tiếp tục là cơ chế đi đầu về hợp tác, giải quyết các nhu cầu thiết thực của người dân. Trong số này có thể kể đến việc phát triển nguồn nhân lực trong kỷ nguyên số, thương mại điện tử xuyên biên giới, công nghiệp hỗ trợ, phát triển thành thị-nông thôn để củng cố an ninh lương thực và tăng trưởng chất lượng… Đồng thời, APEC sẽ tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt, đóng góp thúc đẩy nhiều nội dung hợp tác lớn, như hỗ trợ hệ thống thương mại đa phương, từng bước hiện thực hóa Khu vực thương mại tự do châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP), kết nối, doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa…

Hội nghị SOM và các hội nghị liên quan đã thể hiện sự đồng thuận cao đối với 4 ưu tiên hợp tác của Năm APEC 2017. Đó là: Thúc đẩy tăng trưởng bền vững, sáng tạo và bao trùm; Thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực sâu rộng; Nâng cao năng lực cạnh tranh và sáng tạo của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa; Tăng cường an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Các nền kinh tế cũng đã thảo luận, cụ thể hóa nội hàm của 4 ưu tiên, với những đề xuất và sáng kiến mới và thiết thực, gắn với quan tâm của người dân và doanh nghiệp của khu vực.

Trong dịp này, cả 4 ủy ban và 34 trong tổng số 53 nhóm công tác của Diễn đàn đã nhóm họp, thảo luận và thông qua các trọng tâm hợp tác của từng ủy ban, nhóm công tác trong năm 2017. Các nhóm công tác còn lại sẽ bắt đầu nhóm họp trong các tháng tới. Nhiều dự án nâng cao năng lực cũng được đề xuất nhằm hỗ trợ các thành viên tận dụng tốt hơn các cơ hội thương mại, đầu tư, kinh doanh... mà tiến trình hợp tác APEC mang lại.

Các đại biểu đã thống nhất và thông qua chương trình hoạt động của cả năm 2017, bao gồm các Hội nghị SOM, các Hội nghị Bộ trưởng và tương đương và Tuần lễ cấp cao vào tháng 11 tại thành phố Đà Nẵng.

Tại hội nghị này, 07 Bộ, ngành của Việt Nam cũng chủ trì, đồng chủ trì các cơ chế APEC, gồm Bộ Ngoại giao, Công Thương, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Khoa học và Công nghệ, và Thanh tra Chính phủ. Dưới sự chủ trì của ta, các cơ chế APEC đều khởi động tốt hoạt động đầu tiên, thống nhất được kế hoạch công tác cho cả năm 2017.

Các bộ, ngành cũng phối hợp chặt chẽ, thể hiện tinh thần “khởi xướng, chủ động tham gia xây dựng, định hình” hợp tác APEC, với nhiều sáng kiến thiết thực. Việt Nam đã bổ sung nhiều ý tưởng mới cho các nội dung hợp tác truyền thống của APEC, chẳng hạn như gắn kết phát triển nguồn nhân lực với nhu cầu của nền tảng số, đặt an ninh lương thực và nông nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu và kết nối thành thị -nông thôn, thương mại điện tử gắn với các giao dịch xuyên biên giới.

Việt Nam cũng đưa ra nhiều sáng kiến trong xây dựng chương trình hội nghị, được các nền kinh tế đánh giá cao. Là cơ quan chủ trì tổ chức Hội nghị, Ban Thư ký APEC 2017 đã tham dự, giới thiệu chủ đề và các hướng ưu tiên, định hướng cho thảo luận tại Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc ngân hàng trung ương APEC (23-24/2 tại Nha Trang), cuộc họp Hội đồng tư vấn kinh doanh APEC (ABAC, 19-23/2 tại Bangkok), và các cuộc họp ủy ban và nhóm công tác APEC. Đồng thời, chủ tịch hội nghị quan chức cao cấp tài chính và đại diện ABAC được mời tham dự cuộc họp SOM, chia sẻ với các quan chức cao cấp APEC các ưu tiên và nội dung hoạt động của kênh tài chính và doanh nghiệp trong năm 2017. Điều này đã tạo sự gắn kết, cộng hưởng giữa các kênh hợp tác APEC, góp phần triển khai định hướng chung của Năm APEC 2017.

Phan Sương - Phan Nhung