Wikileaks tiết lộ chi tiết cuộc gặp Bill Clinton - Kim Jong-il năm 2009

Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton và cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il gặp nhau tại Bình Nhưỡng vào tháng 8.2009

Yonhap ngày 31.10 đưa tin Wikileaks mới đây đã công bố một tài liệu tiết lộ chi tiết cuộc gặp giữa cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton và cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il vào tháng 8.2009. Cuộc gặp diễn ra khi ông Clinton cùng phái đoàn của mình tới Triều Tiên để giúp trả tự do cho hai nhà báo Mỹ bị Triều Tiên bắt giữ.

Tài liệu do Wikileaks rò rỉ là bản tóm tắt dài 8 trang về cuộc hội đàm 1 giờ đồng hồ giữa ông Kim và ông Clinton tại Bình Nhưỡng ngày 4.8.2009. Tài liệu này được đính kèm trong một email gửi ông John Podesta, chánh văn phòng Nhà Trắng khi ông Clinton còn làm tổng thống. Trong chuyến thăm Triều Tiên năm 2009, ông Podesta cũng đi cùng ông Clinton. Ông Podesta hiện là giám đốc chiến dịch tranh cử tổng thống của bà Hillary Clinton.

Theo tài liệu này, ông Clinton và ông Kim khi đó đã có cuộc thảo luận liên quan đến đàm phán về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Cụ thể, ông Clinton đã đề nghị giới lãnh đạo Triều Tiên bàn bạc với nhau để vừa nối lại cuộc đàm phán 6 bên vừa đàm phán song phương với Mỹ, nhằm tận dụng những lợi thế trong quan hệ mà chính quyền Tổng thống Barack Obama xây dựng với 4 bên còn lại là Nga, Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Yonhap dẫn tài liệu bị rò rỉ cho biết ông Clinton đã nhấn mạnh trong cuộc gặp ông Kim rằng Triều Tiên không nên để ông Obama phải chọn giữa đàm phán song phương và đàm phán 6 bên. Ông Clinton khi đó tin vào khả năng có được tương lai chung giữa Mỹ và Triều Tiên. Tài liệu có đoạn: "Ông ấy (Clinton) kết luận ông học được rằng có nhiều cách để đi đến thành công".

Từ đó tới nay đã hơn 7 năm nhưng cuộc đàm phán 6 bên về vấn đề hạt nhân của Triều Tiên vẫn chưa được nối lại

Bản tóm tắt cũng đề cập đến phản hồi của ông Kim. Cố lãnh đạo Triều Tiên khi đó nói rằng: "Theo đuổi đàm phán 6 bên mà bỏ qua các cuộc đàm phán song phương sẽ không giải quyết được tình trạng căng thẳng. Triều Tiên sẽ phải xem cách nào để theo đuổi cả đàm phán 6 bên lẫn song phương. Nếu đàm phán song phương thuận lợi, quan hệ hợp tác trong đàm phán 6 bên sẽ có thể có triển vọng".

Cũng theo tài liệu này, cựu tổng thống Clinton đã truyền đạt quan điểm của Tổng thống Obama trong quan hệ với Triều Tiên. Cụ thể, ông Clinton nói với ông Kim rằng chính quyền Obama không có cách tiếp cận thù địch với Triều Tiên, đồng thời không muốn đe dọa chính quyền Triều Tiên.

Mặc dù cuộc nói chuyện khi đó đã mở ra hy vọng nối lại cuộc đàm phán 6 bên về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, tuy nhiên kể từ khi Bình Nhưỡng tuyên bố rút khỏi cuộc đàm phán này vào tháng 4.2009, đại diện 6 bên vẫn chưa ngồi lại bàn đàm phán lần nào.

Ngọc Mai