Xây dựng cộng đồng ASEAN hội nhập và phát triển bền vững

Theo GS, TS Nguyễn Quang Thuấn, trong 50 năm qua, trải qua những thăng trầm lịch sử, vượt kỳ vọng ban đầu, ASEAN không chỉ biến Đông-Nam Á từ đối đầu sang đối thoại, từ nghi kỵ sang hợp tác, từ chia rẽ sang đoàn kết mà đỉnh cao là xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN, ngôi nhà chung cho tất cả các cư dân của 10 quốc gia Đông-Nam Á, là cầu nối giúp các quốc gia thành viên hội nhập sâu rộng vào khu vực và toàn cầu.

Ngày nay, Đông-Nam Á đoàn kết, hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển, trở thành điểm sáng trên bản đồ thế giới. Cộng đồng ASEAN có nền kinh tế lớn thứ sáu thế giới với GDP đạt khoảng ba nghìn tỷ USD và có quan hệ kinh tế, chính trị, ngoại giao với tất cả các nước và khu vực khác trên thế giới. Đồng thời, ASEAN cũng là tổng hòa các nền văn hóa đa dạng, giàu bản sắc, thắm tình đoàn kết các dân tộc chung sống trong hòa bình, an sinh xã hội ngày càng được bảo đảm, chất lượng sống của người dân đang ngày càng được nâng cao.

Cùng với đó là tương lai đang đặt ra những cơ hội và thách thức to lớn cho ASEAN trong việc hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, hướng tới “một Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm” trong một môi trường khu vực và thế giới đầy bất ổn hiện nay. Vì vậy, ASEAN đang thực hiện những đổi mới, điều chỉnh, linh hoạt hơn, hiệu quả hơn và cao hơn cả là tiếp tục duy trì tinh thần đoàn kết được vun đắp trong nửa thế kỷ qua nhằm xây dựng một Cộng đồng ASEAN ngày càng lớn mạnh và khẳng định được vai trò khu vực và quốc tế của mình.

Tại hội thảo, các báo cáo tham luận đã nêu về vai trò, cách thức phát triển quan hệ đối ngoại của ASEAN; Nghiên cứu các nước láng giềng: Cách tiếp cận khu vực đối với ASEAN; ASEAN 50 năm: Thành tựu và những vấn đề đặt ra; Bản sắc văn hóa Campuchia trong hội nhập ASEAN... PGS, TS Nguyễn Huy Hoàng, Viện trưởng Nghiên cứu Đông-Nam Á cho rằng, tầm quan trọng, vai trò và đóng góp của ASEAN đối với các quốc gia thành viên, khu vực và toàn cầu đã được minh chứng trong 50 năm qua, nhất là trong 20 năm gần đây khi đã quy tụ đủ 10 quốc gia Đông-Nam Á.

Trong thời gian qua, Việt Nam đã tích cực tham gia, cùng ASEAN vượt qua những thách thức khó khăn, góp phần không nhỏ vào thành công của ASEAN hiện nay: giúp ASEAN hoàn thiện mục tiêu trở thành hiệp hội cho tất cả các quốc gia ở Đông-Nam Á; định hướng quan hệ đối ngoại của ASEAN, trong đó có quan hệ với Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ và EU; thúc đẩy duy trì đoàn kết nội khối, đề cao tự cường khu vực, các giá trị, chuẩn mực ứng xử chung của ASEAN và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các cấu trúc hợp tác khu vực; duy trì môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và cho ASEAN, trong đó có bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông…

Thông qua hội thảo, các nhà khoa học mong muốn sẽ tìm được những giải pháp hữu hiệu góp phần phát triển Cộng đồng ASEAN lớn mạnh, đóng góp cho hòa bình ổn định và phát triển của khu vực và thế giới.

KHÁNH BĂNG