1 ca mổ, 2 kíp phẫu thuật cứu người đàn ông thoát phải cắt chân

2 kíp phẫu thuật nối thành công chân bị đứt rời cho bệnh nhân

Anh N.V.H (40 tuổi) ở phường Cửa Ông, TP Cẩm Phả gặp tai nạn trong quá trình lao động được sơ cứu tại tuyến dưới và lập tức chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh điều trị. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng tỉnh, chân phải đứt gần rời vùng trên đầu gối, lộ cơ và xương dập nát, chảy nhiều máu, chân dưới phải tái lạnh.

Qua kết quả thăm khám và siêu âm mạch, các bác sĩ nhanh chóng hội chẩn cấp cứu chẩn đoán bệnh nhân bị gãy hở độ 3C 1/3 dưới đùi phải, mất đoạn bó mạch khoeo. Đánh giá đây là dạng tổn thương rất phức tạp, nguy cơ cắt cụt đùi phải cao do dập nát gần như toàn bộ xương và phần mềm, mất đoạn động mạch và tĩnh mạch, kèm theo nguy cơ nhiễm trùng do tai nạn trong môi trường bẩn, vì vậy cần chuyển mổ cấp cứu ngay lập tức để cứu chân người bệnh.

Phần chân gãy nát được ghép nối thành công nhờ tái thông các đoạn mạch đứt rời bằng đoạn mạch tự thân thay thế.

BS.CKII Nguyễn Huy Tiến – Phó Giám đốc phụ trách hệ Ngoại của BVĐK tỉnh Quảng Ninh nhanh chóng huy động 2 kíp phẫu thuật trong cùng 1 ca mổ nhằm xử trí đồng thời các tổn thương mạch máu cũng như xương và phần mềm chân bị gãy dập nát phức tạp.

Kíp mổ đầu tiên gồm ThS.BS Phạm Việt Hùng - Trưởng khoa Ngoại, ThS.BS Lương Toàn Thắng – Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình kiểm tra phần tổn thương thấy chân phải bệnh nhân đứt gần rời chỉ còn thần kinh khoeo, ít cơ và da ở phía ngoài đùi, tổn thương dập nát rất phức tạp.

Để kịp thời cứu chân bệnh nhân do thời gian thiếu máu phần chi đứt rời đã hơn 3 tiếng, một kíp đã tiến hành cắt lọc phần dập nát, bơm rửa lấy sạch huyết khối trong các mạch máu, một kíp lấy tĩnh mach hiển ở chân trái làm mảnh ghép do mạch bị mất đoạn dài không thể nối trực tiếp.

Động mạch khoeo và hai tĩnh mạch được khâu nối bằng tĩnh mạch hiển dưới kính lúp phẫu thuật. Kiểm tra thấy động mạch và tĩnh mạch thông tốt, căng phồng, tròn đều và bắt được mạch, chân hồng ấm trở lại.

Tiếp tục xử trí phần xương bị gãy hở phức tạp, kíp bác sĩ chấn thương chỉnh hình đã tiến hành cố định xương đùi phải bằng khung ngoại vi Fessa và nối các gân cơ bị đứt. Trong quá trình mổ bệnh nhân được truyền bổ sung 2 lít máu.

Phần xương dập nát, gãy rời được cố định bằng khung ngoại vi.

Với sự phối hợp nhịp nhàng của hai kíp, ca mổ diễn thành công sau 4 giờ phẫu thuật. Hiện chân phải bệnh nhân phục hồi tốt, 1/3 dưới xương đùi phải hồng ấm có cảm giác, ngón chân cử động nhẹ nhàng. Ths Bs. Phạm Việt Hùng, Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: Anh H. vào viện với tổn thương mạch chi rất nặng, 1/3 dưới xương đùi chân phải đứt gần rời, bắt đầu tím lạnh.

Đây là trường hợp chấn thương khó, phức tạp nên thông thường bệnh nhân sẽ phải chuyển lên bệnh viện có chuyên khoa sâu về mạch máu để điều trị, tuy nhiên nguy cơ hoại tử chân rất cao do mất nhiều thời gian di chuyển nên chúng tôi quyết định phẫu thuật nối mạch và xử trí phần xương gãy rời ngay tại đây để kịp thời cứu phần chân bị đứt gần rời trong khoảng thời gian vàng, tránh nguy cơ cắt cụt do hoại tử chi, đảm bảo chất lượng cuộc sống về sau cho người bệnh.

Cùng với đó, kíp mổ đã sử dụng mạch tự thân ở bên chân còn lại để khâu nối đoạn động mạch và tĩnh mạch khoeo bị dập nát, giúp bệnh nhân không phải uống thuốc duy trì suốt đời, giảm gánh nặng cuộc sống về sau. Rất may phần chân bị đứt rời phục hồi rất khả quan, đã có thể cử động bàn chân, sau khi vết thương ổn định bệnh nhân sẽ tiếp tục kết hợp xương và khâu vạt da.

Không chỉ phẫu thuật nối thành công cho bệnh nhân H. mà trước đó Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cũng đã từng thực hiện ghép mạch tự thân cho trường hợp tai nạn lao động khác bị mất đoạn động mạch và tĩnh mạch đùi với kết quả hồi phục tốt.

Đây là kỹ thuật khó, chuyên sâu được triển khai chủ yếu tại các bệnh viện tuyến trung ương có chuyên khoa sâu về mạch máu. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã triển khai thành công kỹ thuật phức tạp này trong các ca cấp cứu nguy kịch khẳng định sự nhạy bén trong xử trí trường hợp tai nạn cấp bách cùng trình độ chuyên môn vững vàng của đội ngũ bác sĩ bệnh viện trong làm chủ các kỹ thuật chuyên sâu về phẫu thuật mạch.

Ứng dụng hiệu quả trong thực hiện vi phẫu nối các chi, thể bị đứt rời, vết thương đứt gân cơ, mạch máu và thần kinh, qua đó mang lại cơ hội cho các trường hợp tai nạn chịu bị áp lực về thời gian vẫn được kịp thời xử trí ngay tại tuyến tỉnh, tăng khả năng cứu sống người bệnh mà không phải chuyển lên tuyến Trung ương

Anh Văn