10 trò đùa khoa học nổi tiếng trong lịch sử

1. Những viên đá “giả dối” của Johann Beringer, năm 1725

Phát hiện:

Năm 1725, một nhóm sinh viên đã chuyển đến cho ông Johann Beringer – một giáo sư lịch sử tự nhiên tại trường Đại học Würzburg - một bộ sưu tập đá tu thập được ở vùng ngoại ô của thị trấn Bavarian. Bộ sưu tập có khoảng 2.000 viên đá. Một số viên đá trên đó được khắc hình ảnh con thằn lằn, chim với mỏ và mắt, mạng nhện… Số còn lại được chạm khắc những biểu tượng thiên văn và chữ Hebrew.

Beringer suy đoán rằng những viên đá đó không phải là nhân tạo mà là di tích hóa thạch từ một trận Đại hồng thủy. Giáo sư khá chắc chắn với quan điểm của mình, thậm chí ông còn viết cả một cuốn sách về nó.

Sự thật:

Khi cuốn sách của Giáo sư được xuất bản, nhóm sinh viên kia đã mang đến một viên đá cuối được khắc tên Beringer. Hóa ra những viên đá đó chỉ là một trò đùa khoa học mà 2 người đồng nghiệp của ông đã lên kế hoạch.

2. Máy chuyển động vĩnh viễn, năm 1813

Phát hiện:

Chiếc máy có thể chuyển động vĩnh viễn không bao giờ dừng lại là một phát minh mới, sản phẩm trí tuệ của một người tên Charles Redheffer.

Sự thật:

Sau khi nhận thấy sự dao động nhẹ trong máy, kỹ sư cơ khí Robert Fulton đã tỏ ra ghi ngờ về chiếc máy này. Robert đã thách thức Redheffer, tuyên bố rằng ông ta có thể tìm ra cơ chế giúp máy chuyển động. Và cuối cùng Robert đã làm được điều đó.

Robert đã tiến hành gỡ bỏ một vài tấm ván dọc trên tường cạnh chiếc máy, và phát hiện ra một bộ truyền động hình ruột mèo. Bộ truyền động này đi xuyên qua tường đến tầng áp mái, nơi một người đàn ông già vừa ăn bánh mỳ vừa quay chiếc tay quay.

3. Sự sống trên mặt trăng, năm 1835

Phát hiện:

Theo tờ New York Sun, đó là một “lý thuyết mới về hiện tượng sao chổi”. Rõ ràng, một nhà thiên văn học tên là Sir John Herschel đã không chỉ phát hiện ra hành tinh mới quay quanh các ngôi sao khác mà ông còn giải quyết và điều chỉnh lại hầu hết các vấn đề hàng đầu của thiên văn học. Và điều thú vị nhất Herschel công bố rằng mình đã khám phá ra sự sống trên mặt trăng.

Sự thật:

Thực tế, Herschel không hề tìm ra sự sống trên mặt trăng hay bất cứ điều gì mới mẻ trong toàn bộ lĩnh vực toán thiên văn học.

4. Người khổng lồ Cardiff, năm 1869

Phát hiện:

Người khổng lồ Cardiff (Cardiff Giant) là một trong những trò lừa đảo nổi tiếng nhất trong lịch sử khảo cổ học Hoa Kỳ.

Ngày 16/10/1869, các công nhân đào giếng đã vô tình phát hiện ra một cơ thể người bị hóa đá, cao khoảng 3m và nặng 1.360kg gần thị trấn Cardiff, New York. Theo các chuyên gia, nó được làm từ thạch cao và còn khá mới, tuy nhiên, điều đó cũng chẳng ngăn được những người phát hiện tính phí 50 cent mỗi du khách cho một lượt xem “Người khổng lồ Cardiff”.

Sự thật:

Một người vô thần tên là George Hull đã tạo ra gã khổng lồ kia như một trò đùa nhằm vào những người sùng đạo tin rằng Trái Đất từng có sự sinh sống của người khổng lồ, theo như Kinh Thánh. Khi một người đàn ông tên P.T. Barnum bắt đầu tạc lại người khổng lồ, Hull đã cố gắng để kiện ông ta, nhưng không thành.

5. Hóa thạch người Piltdown, năm 1912

Phát hiện:

Vào năm 1912, hàng loạt mảnh vỡ của một bộ hộp sọ và xương hàm được tìm thấy tại một mỏ khai thác sỏi vùng Piltdown, Anh bởi Charles Dawson, một luật sư và là nhà khảo cổ học nghiệp dư. Nó có hình dạng như chiếc hộp sọ người với phần xương hàm của loài khỉ. Một nhà cổ sinh vật học thuộc Bảo tàng Anh đã lắp ráp những chiếc xương này lại và tin rằng chúng là những bằng chứng cho mối liên hệ giữa người và khỉ không đuôi.

Sự thật:

Đến năm 1953, tất cả mới vỡ lẽ rằng phát hiện này chẳng chứng minh được điều gì. Các nhà khoa học đã xem xét lại các mẩu xương. Họ nhận thấy rằng phần trên của hộp sọ chỉ khoảng 50.000 năm tuổi, còn xương hàm được các nhà khoa học ngày nay cho rằng đến từ một con đười ươi, chỉ có vài chục tuổi.

Họ cũng nhận thấy rằng những hóa thạch được nhuộm màu bởi một hóa chất để nhìn chúng trông có niên đại lâu đời. Từ phát hiện này, Dawson đã lên kế hoạch làm giả các hóa thạch, nhưng ông đã chết trước khi làm được điều đó.

6. Khám nghiệm tử thi người ngoài hành tinh, năm 1947

Phát hiện:

Năm 1947, một đoạn phim ghi lại việc khám nghiệm tử thi của người ngoài hành tinh ở Roswell, New Mexico bỗng nhiên được mọi người biết đến. Năm 1995, một nhà quay phim người Anh tên Ray Santilli tuyên bố anh ta có đoạn phim từ một nhân viên quân đội đã nghỉ hưu.

Sự thật:

Đến năm 2006, Santilli đã thừa nhận đây chỉ là một trò lừa đảo. Tất cả hình ảnh của những bộ phận bên trong của người ngoài hành tinh đều là công bố giả mạo.

7. Bộ lạc Tasaday, năm 1971

Phát hiện:

Năm 1971, một bộ trưởng của chính phủ Philippine (Manuel Elizalde) phát hiện bộ lạc thời kỳ đồ đá sống cách ly trên đảo Mindanao. Bộ lạc có tên gọi là Tasaday này có một ngôn ngữ kỳ lạ, sử dụng công cụ bằng đá, sống trong hang động, mặc quần áo bằng lá và mang những đặc tính của thời kỳ đồ đá khác.

Khám phá này tiêu tốn không ít thời gian của truyền hình. Khi các nhà nhân chủng học tìm cách tiếp cận bộ lạc này, Tổng thống Marcos tuyên bố hòn đảo trở thành khu bảo tồn và cấm toàn bộ khách viếng thăm.

Sự thật:

Khi Marcos bị lật đổ năm 1986, 2 nhà báo đến thăm hòn đảo này và phát hiện ra rằng người Tasaday trên thực tế sống trong nhà, buôn bán với nông dân địa phương, mặc quần bò, áo phông và nói tiếng địa phương. Người Tasaday giải thích rằng họ chuyển vào sống trong hang và hành động như những người thuộc thời kỳ đồ đá dưới áp lực của Elizalde.

8. Đá cổ của Shinichi Fujimara, năm 1981

Phát hiện:

Shinichi Fujimura, một nhà khảo cổ Nhật Bản, lần đầu tiên nhận được sự chú ý của giới khoa học vào năm 1981 với phát hiện đồ đá 40.000 năm tuổi. Đó chính là mẫu đồ đá lâu đời nhất được tìm thấy ở Nhật Bản.

Năm 2000, Fujimura cùng các cộng sự tìm thấy một chuỗi đá mà họ tin rằng được làm ra bởi người nguyên thủy. Họ cũng tìm thấy một số hố mà ông cho rằng đó có thể là nơi ở của người nguyên thủy. Phát hiện này có tuổi 600 nghìn năm và là những bằng chứng lâu đời nhất về sự cư trú của loài người.

Sự thật:

Năm 2000, một tờ báo Nhật Bản công bố hình ảnh Fujimura đào hố ở hiện trường và chôn những thứ đồ mà ông tìm thấy. Trong buổi họp báo cùng ngay, Fujimura đã thú nhận đã cố tình chôn những hòn đá này. Ông cho rằng hành động của mình là bị ma quỷ cám dỗ.

9. Những nguyên tố chưa được tìm thấy, năm 1998

Phát hiện:

Các nhà khoa học ở Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley đã tổng hợp được hai nguyên tố mới, có tên gọi là Ununoctium (nguyên tố thứ 118) và Livermorium (nguyên tố thứ 16) bằng cách bắn phá chì sử dụng khí krypton. Theo Bộ năng lượng của Mỹ, đó là một khám phá vĩ đại.

Sự thật:

Vào năm 2000, sau khi nhiều nhóm nghiên cứu khác không thể tái tạo lại 2 nguyên tố theo cách trên, thì phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley quyết định rút lại kết quả. Nhà vật lý học Victor Ninov đã bị cáo buộc đùa giỡn với các dữ liệu để tạo nên chứng cứ giả trong việc tạo nên các nguyên tố. Cùng năm đó, nguyên tố Livermorium thực sự được tổng hợp lần đầu tiên. Sau đó vài năm, nguyên tố Ununoctium cũng ra đời.

10. Hóa thạch Archaeoraptor, năm 1999

Phát hiện:

Năm 1999, hóa thách của một con khủng long có lông vũ được gọi là Archaeoraptor đã được tìm thấy. Hóa thạch này là bằng chứng mới cho mối liên hệ giữa khủng long và loài chim.

Sự thật:

Nhưng mẫu hóa thạch tưởng chừng như của loài khủng long bay đó là giả mạo, được tạo nên bởi việc gắn kết các mảnh hóa thạch của các loài động vật khác nhau. Phần đầu và phần trên của cơ thể thuộc về một loài chim thời nguyên thủy, phần đuôi là một loài khủng long nhỏ có cánh, còn cẳng chân và bàn chân thì chưa rõ thuộc về loài nào.

Theo Khám Phá