15 bộ, ngành, địa phương được yêu cầu báo cáo về hiệu quả 2 dự án bauxite

Hàng loạt bộ, ngành được yêu cầu báo cáo về hiệu quả 2 dự án bauxite. Ảnh: TL

Để triển khai nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan tổ chức tổng kết, đánh giá việc đầu tư thí điểm 2 dự án bauxite Tân Rai và Nhân Cơ khi đi vào vận hành, sản xuất kinh doanh ổn định, Bộ Công Thương đã phối hợp với các bộ, ngành và địa phương và cơ quan liên quan xây dựng Đề cương tổng kết, đánh giá hiệu quả tổng thể về kinh tế - xã hội gắn với đảm bảo an ninh - quốc phòng của 2 dự án bauxite.

Trên cơ sở Đề cương tổng kết, đánh giá hiệu quả tổng thể nêu trên đã được Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt ngày 17/10/2017, Bộ Công Thương đề nghị các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Khoa học và Công nghệ, Xây dựng, Giao thông Vận tải, Công an, Quốc phòng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thông tin và Truyền thông cùng Ủy ban nhân dân các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông, Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam TKV Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN phối hợp báo cáo theo nhiệm vụ được phân công, gửi về Bộ Công Thương trước ngày 30/11/2017.

Đề cương báo cáo gồm 5 phần chính: Chủ trương về phát triển dự án bauxite Tây Nguyên; kết quả triển khai dự án Tân Rai và Nhân Cơ trong đó phải nêu tình hình quản lý nhà nước về việc triển khai dự án, kết quả triển khai dự án; đánh giá chung về thí điểm thực hiện dự án và cuối cùng là đề xuất, kiến nghị.

Nhiều hạng mục đánh giá hiệu quả dự án được Bộ Công Thương yêu cầu các bộ, ngành và địa phương báo cáo cụ thể và chịu trách nhiệm chính. Trong đó, phần đánh giá năng lực của chủ đầu tư, năng lực của nhà thầu ảnh hưởng đến hiệu quả dự án thuộc về trách nhiệm riêng của Bộ Công Thương và TKV.

Về công nghệ áp dụng và chuyển giao công nghệ, hai Bộ Khoa học và Công nghệ và Công Thương được quy trách nhiệm báo cáo đánh giá tác động và tính hiệu quả.

Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, TKV, tỉnh Lâm Đồng, Đắc Nông được yêu cầu báo cáo về công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho dự án quan trọng này.

Về hiệu quả dự án của thị trường tiêu thụ sản phẩm và giá cả, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương và TKV phải chịu trách nhiệm báo cáo lên Chính phủ, Quốc hội. Báo cáo tác động xã hội của dự án, phần này thuộc về các Bộ, ngành và hai địa phương có hai dự án nói trên.

Về vai trò quản lý Nhà nước đối với việc triển khai dự án bauxite Tân Rai và Nhân Cơ, Bộ Công Thương chịu trách nhiệm báo cáo hiệu quả vai trò, trách nhiệm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vai trò, trách nhiệm của các cơ quan bộ, ngang bộ và của chủ đầu tư dự án, giám sát dự án.

Báo cáo tình hình hoạt động, sản xuất kinh doanh 6 tháng đầu năm cho thấy, Tổ hợp bauxite – nhôm Lâm Đồng sau hơn 3 năm đầu hoạt động còn lỗ, 6 tháng đầu năm 2017 dã bắt đầu lãi 50 tỷ đồng, khoản lỗ 3.000 tỷ đồng là khoản lỗ theo kế hoạch.

Trước đó, theo báo cáo thanh tra tại dự án Tổ hợp Bauxite - Nhôm Lâm Đồng dù đã đi vào hoạt động 3 năm tính từ 10/2013 đến hết tháng 9/2016 tổ hợp đã thua lỗ 3.696 tỷ đồng. Trong đó, lỗ do hoạt động sản xuất, kinh doanh là 2.520 tỷ đồng, lỗ do chênh lệch tỷ giá khoảng 1.176 tỷ đồng. Con số lỗ này đã vượt so với lỗ lũy kế dự kiến theo kế hoạch là khoảng 1.660 tỷ đồng (không kể phần lỗ do chênh lệch tỷ giá).

Báo cáo cũng cho biết, theo quyết định ban hành ngày 30/6/2006 của Chủ tịch HĐTV Tập đoàn phê duyệt, tổ hợp này có tổng mức đầu tư 7.787,5 tỷ đồng, tương đương 493,5 triệu USD, công suất 600.000 tấn/năm, thời gian thực hiện 2006-2009.

Qua 4 lần điều chỉnh, đến lần điều chỉnh cuối (tháng 10/2013), tổng mức đầu tư cho dự án này đã tăng lên đến 15.414,4 tỷ đồng (tương đương 805 triệu USD), gần gấp 2 lần vốn đầu tư dự kiến ban đầu, công suất tăng lên 650.000 tấn/năm. Thời gian thực hiện dự án bị chậm 4 năm so với quyết định phê duyệt lần đầu.

Thời điểm thanh tra cuối năm 2016, đoàn thanh tra cũng cho biết, dự kiến, năm 2017 dự án sẽ hết lỗ theo đúng như tính toán của dự án do dây chuyền sản xuất của dự án đã vận hành ổn định, đạt xấp xỉ công suất thiết kế, giá thành sản xuất giảm, giá Alumin, nhôm trên thế giới đã hồi phục.

NGUYỄN THẢO