16 năm 'tắc ' di dời ga đường sắt Đà Nẵng: Xin đầu tư BT

Theo UBND TP Đà Nẵng, dự án di dời ga đường sắt là dự án có tổng mức đầu tư lớn và dự kiến cần hỗ trợ từ nguồn vốn ngân sách theo quy định của pháp luật về đầu tư công và hình thức đối tác công tư (PPP). Theo đó, Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư và giao cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết thực hiện hợp đồng dự án.

Kinh phí hơn 12.000 tỉ đồng

Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Đà Nẵng cho biết, phạm vi của dự án di dời ga đường sắt bao gồm 2 tiểu dự án. Cụ thể, tiểu dự án 1 là di dời ga đường sắt Đà Nẵng và tái phát triển đô thị, bao gồm 3 hợp phần. Trong đó, di dời nhà ga, tuyến đường sắt quốc gia Bắc – Nam ra khỏi trung tâm thành phố (về phía Tây): xây dựng tuyến đường sắt mới khổ 1000mm dài khoảng 29km; xây dựng các công trình vượt sông, đường bộ, đường sắt; xây dựng 01 nhà ga hành khách chính và các ga hàng hóa; kinh phí hợp phần này khoảng 5.350 tỉ đồng.

Ga Đà Nẵng hiện tại

Hợp phần phát triển đô thị khu vực nhà ga cũ và xung quanh nhà ga mới được thực hiện sau khi nhà ga hiện trạng được di dời ra vị trí mới phía Tây Bắc của TP Đà Nẵng. Khu vực nhà ga hiện trạng sẽ được quy hoạch theo hướng tích hợp, tăng cường các tiện ích đô thị cho khu vực trung tâm thành phố. Đồng thời đầu tư các cơ sở hạ tầng đô thị xung quanh nhà ga đường sắt mới theo hướng phát triển tích hợp, định hướng giao thông nhằm cải thiện hạ tầng đô thị và nâng cao điều kiện sống cho người dân; nâng cao hiệu quả sử dụng đất; tăng cường kết nối đường sắt với các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, đường cao tốc, cảng biển Liên Chiểu... và tăng cường kết nối giao thông với trung tâm thành phố, đặc biệt là kết nối bằng phương thức vận tải công cộng. Kính phí xây dựng của hợp phần này dự kiến là 830 tỉ đồng.

Hợp phần 3 là tái phát triển đô thị hành lang tuyến đường sắt hiện trạng. Theo đó,tuyến đường sắt Bắc – Nam đoạn chạy qua TP Đà Nẵng có tổng chiểu dài khoảng 40,3km, khổ đường 1000mm. Hai bên tuyến đường sắt này là các khu dân cư thu nhập thấp, điều kiện cơ sở hạ tầng, vệ sinh môi trường không đảm bảo... Do đó sau khi di dời tuyến đường sắt về phía Tây của thành phố, cần phải tận dụng lại hành lang đường sắt cũ tái phát triển thành các trục giao thông chính theo hướng Bắc –Nam và trung tâm thành phố đến khu vực Tây -Bắc. Hợp phần này sẽ thực hiện: xây dựng trục giao thông chính (đại lộ) với mặt cắt ngang dự kiến 33m (bao gồm 6 làn xe) để kết nối các khu vực đồng thời là tuyến vận tải công cộng trong tương lai; tái phát triển đô thị 2 bên hành lang tuyến đảm bảo mỹ quan, hiện đại. Trong hợp phần này cũng sẽ đầu tư xây dựng các khu tái định cư để phục vụ cho nhu cầu tái định cư cho hợp phần này cũng như cho toàn bộ dự án. Kinh phí dự kiến khoảng 2.350 tỉ đồng;

Tiểu dự án 2 là giai đoạn đền bù giải tỏa phục vụ dự án di dời ga đường sắt Đà Nẵng và tái phát triển đô thị. Trong đó, tổ chức triển khai công tác đền bù giải tỏa và tái định cư theo quy định tại các khu vực gồm khu nhà ga cũ, nhà ga mới và hành lang tuyến đường sắt hiện trạng với kinh phí 2.400 tỉ đồng. Tổng mức đầu tư dự tính cho dự án này là 12.636 tỉ đồng, đã bao gồm dự phòng phí 20%).

Hoàn trả cho nhà đầu tư quỹ đất tại nhà ga cũ

Theo văn bản mới đây của UBND TP Đà Nẵng gửi Thủ tướng Chính phủ về dự án di dời ga đường sắt, địa phương đã xin chủ trương thực hiện theo hình thức theo hình thức PPP, loại hợp đồng BT. Theo hình thức đầu tư này, phía nhà đầu tư sẽ thực hiện dự án, đổi lại TP Đà Nẵng sẽ dùng quỹ đất hiện có của thành phố để hoàn trả cho nhà đầu tư. Quỹ đất dự kiến hoàn trả cho nhà đầu tư là tại khu vực nhà ga cũ là khu đất nằm ở mặt tiền đường Hải Phòng thuộc khu vực trung tâm thành phố, quận Thanh Khê.

Hiện dự án vẫn chưa rõ ràng thời điểm thực hiện

Đồng thời, dự kiến, TP Đà Nẵng cũng sẽ sử dụng quỹ đất xung quanh nhà ga mới, 2 bên hành lang tuyến đường sắt cũ và quỹ đất của TP theo quy định sử dụng tài sản công để thanh toán thực hiện dự án BT. Bên cạnh đó, phía nhà đầu tư cũng có trách nhiệm thực hiện dự án trên các khu đất hoàn trả theo đúng quy hoạch của thành phố.

Ngoài ra, TP Đà Nẵng cũng kiến nghị được giao cho UBND TP là cơ quan có thẩm quyền để triển khai công tác chuẩn bị dự án, tổ chức chuẩn bị dự án, tổ chức lựa chọn và ký kết hợp đồng với nhà đầu tư để thực hiện dự án theo quy định. Hiện tại, dự án di dời ga đường sắt và tái phát triển đô thị đã được TP Đà Nẵng đưa vào danh mục các dự án trọng điểm, kêu gọi nhà đầu tư quan tâm trong giai đoạn 2020-2025. Tuy nhiên, theo một lãnh đạo Ban Xúc tiến đầu tư, tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có nhà đầu tư quan tâm dự án.

Mới đây, Bộ GTVT đã có công văn gửi Văn phòng Chính phủ về việc nghiên cứu thực hiện dự án này. Theo đó, công văn do Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông ký, đề xuất Văn phòng Chính phủ tổng hợp, xem xét và báo cáo Thủ tướng để có quyết định về dự án.

Theo đó, Bộ GTVT cho rằng dự án này có quy mô lớn, nhiều hợp phần nên cần huy động nhiều nguồn vốn bao gồm hình thức kêu gọi xã hội hóa đầu tư. Bộ GTVT cũng bày tỏ sự đồng thuận với UBND TP Đà Nẵng về đề xuất nghiên cứu đầu tư theo hình thứ PPP.

Từ đó, Bộ GTVT đề xuất Thủ tướng chấp thuận, giao cho UBND TP Đà Nẵng là cơ quan chủ trì lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Bộ GTVT sẽ có trách nhiệm phối hợp, hỗ trợ Đà Nẵng trong quá trình triển khai. Trong giai đoạn tiếp theo, tùy thuộc vào nguồn vốn và thẩm quyền quản lý, Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết định chủ đầu tư và cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết hợp đồng dự án phù hợp.

Phạm Trọng Nghị