20 năm sau câu nói của ông Alfred Riedl: 'Bóng đá Việt Nam xây nhà từ nóc'

HLV Alfred Riedl với lứa cầu thủ danh giá.

Trở lại cái móng với bóng đá trẻ

Từng chơi bóng chuyên nghiệp 18 năm và ngót 10 năm làm nghề huấn luyện ở châu Âu, ông Alfred Riedl hiểu rõ đâu là cách phát triển của một nền bóng đá. Tựu trung lại, bóng đá trẻ chính là gốc rễ của vấn đề. Bất cứ một nền bóng đá nào, dù là thượng đẳng như Brazil, Đức, Pháp cho đến tầm trung bình như Nhật Bản, Hàn Quốc đều không đi lệch khỏi quy luật này.

Vậy nhưng ở Việt Nam thời điểm cuối những năm thế kỷ XX, những người làm bóng đá Việt Nam chỉ đau đáu tìm cách thắng được Thái Lan mà quên đi cái gốc rễ như đã đề cập. Để rồi một HLV vốn được xem là lịch thiệp, kiệm lời như Riedl cũng phải “ném” vào mặt VFF một câu nói đau điếng như thế.

Dẫu sao, với cái sĩ diện vốn là đặc thù trong tính cách của người Việt Nam, song song với nỗi ám ảnh Thái Lan vẫn cứ quẩn quanh 2 thập kỷ, ít ra bóng đá Việt Nam đã đào tạo được 2 thế hệ cầu thủ có thể xem là nổi trội hơn các đàn anh. Lứa Công Vinh, Minh Phương, Tài Em bước ra ánh sáng ở những năm 2001-2002 đã vô địch AFF Cup 2008. 10 năm sau, thế hệ được đào tạo bài bản hơn, chuyên nghiệp hơn với những Công Phượng, Xuân Trường, Quang Hải, Văn Hậu, Đình Trọng… đưa bóng đá Việt Nam lên “mây” với ngôi á quân U23 châu Á, top 4 ASIAD, vô địch AFF Cup, giành HCV SEA Games và đặc biệt là giành vé dự U20 World Cup... Quan trọng hơn, nỗi ám ảnh Thái Lan với lứa cầu thủ này không còn nữa, khi họ tự tin đá một cách sòng phẳng, thậm chí thắng liên tục người Thái.

Cũng nhờ vậy, bóng đá Việt Nam chí ít không còn phải “đỏ mặt, tía tai” vì cái nóc mà ông Riedl từng chỉ trích nặng nề.

Những kẻ bán độ!

Chọn bóng đá trẻ là đặt niềm tin cho tương lai. Nhưng không phải cái “móng” nào cũng đủ chất lượng để chống đỡ một ngôi nhà cao lớn. Trong mắt xích của thế hệ bóng đá trẻ, có những “con sâu làm rầu nồi canh” khiến sự kỳ vọng của người hâm mộ bị tổn thương một cách dữ dội.

Trong nhiệm kỳ của mình, HLV Alfred Riedl từng phát hiện những bất thường của một số cầu thủ trẻ. Và đáng ra, nếu ông thầy người Áo cương quyết trảm 5 cầu thủ thay vì chỉ loại đi một cái tên đầu sỏ hồi năm 2003 thì có lẽ sẽ không có “đại án” bán độ ở Bacolod 2 năm sau đó. Văn Quyến, Quốc Vượng - hai tài năng trẻ ấn tượng nhất ở thời điểm ấy của bóng đá Việt Nam nhúng chàm. Để rồi sau này, dù có quay lại với bóng đá, họ cũng không còn đóng góp được thành công như cái cách mà mọi người tin tưởng.

Không phải cầu thủ trẻ nào cũng đủ bản lĩnh để tránh đâm vào vết xe đổ của 2 người đàn anh. 9 năm sau vụ nhúng chàm ở Bacolod, người hâm mộ Việt Nam lại tủi nhục khi chứng kiến 9 cầu thủ Ninh Bình tham gia bán độ ngay ở sân chơi châu Á. Đội bóng sau đó giải thể. 9 gương mặt, trong đó có những cầu thủ đã là tuyển thủ quốc gia thì rơi vào vòng tù tội.

Gần đây, dọc xuống miền Tây, người Đồng Tháp như lĩnh một nhát dao chí mạng. Thế hệ cầu thủ trẻ mà họ đặc biệt tin tưởng có thể đưa bóng đá miền sông nước trở lại đỉnh cao, với 3 chức vô địch liên tiếp ở U15, U17 và U19 quốc gia tham gia bán độ số lượng lớn. 11 cầu thủ Đồng Tháp, với cầm đầu là Huỳnh Văn Tiến đã tham gia đánh bạc trên mạng xoay quanh trận đấu giữa Đồng Tháp và Vĩnh Long ở vòng loại U21 Quốc gia. Hậu quả, Huỳnh Văn Tiến bị FIFA và VFF đình chỉ thi đấu 5 năm. 10 cái tên còn lại ít ra còn may mắn rơi vào án phạt cảnh cáo treo giò 6 tháng.

Trong vòng xoáy của ảnh hưởng nền kinh tế thị trường, với đồng tiền ngày càng có sức hút mãnh liệt đầy ma lực, với mạng xã hội đầy rẫy những cạm bẫy, bóng đá Việt Nam đang đứng trước thách thức lớn với “cái móng” của mình. Bởi chỉ cần lơi là, một bộ phận trong thế hệ tương lai sẽ rơi vào vòng xoáy tiêu cực mà chính họ có khi còn chẳng ngờ tới!

Đặng Xá