30 năm hương vị 'bánh chưng nhà giàn' còn lưu mãi

Kỷ niệm ngày nào thấm thoát đã lùi vào dĩ vãng đúng 30 năm, để rồi mỗi khi xuân về, Tết đến, nhắc lại khóe mắt vẫn thấy cay cay.

Sau 5 năm đèn sách tại Trường sĩ quan Chính trị - Quân sự ở Hà Bắc (nay là tỉnh Bắc Ninh), tháng 10-1994, tôi ra trường và được Quân chủng Hải Quân điều về nhận nhiệm vụ tại Khung quản lý nhà giàn DK1 (nay là Tiểu đoàn DK1) đảm nhiệm chức vụ Phó chỉ huy trưởng về chính trị Nhà giàn DK1/14. Mùa đông năm ấy, tôi bước chân xuống Tàu HQ 624 và đón cái Tết xa nhà giữa biển khơi bao la.

Gói bánh chưng xanh giữa sóng nước trùng khơi.

Lúc đó, nói đến nhà giàn DK1 rất ít người biết đến. Nhiều người “đánh đồng” DK1 và Trường Sa là một. Có người lại bảo DK1 gồm những nhân viên “khai thác dầu khí của Vietsovpetro”. Các nhà giàn DK1 từ năm 1994 đến 2009 gọi tên là “Trạm Dịch vụ Kinh tế - Khoa học - Kỹ thuật”. Bộ đội nhà giàn gọi là “cán bộ, nhân viên” chứ không gọi là “cán bộ, chiến sĩ” như bây giờ để “bảo đảm yếu tố bí mật”. Đó cũng là lý do DK1 ngày ấy “chìm” trong phương tiện thông tin đại chúng.

* * *

Thuở ấy, đời sống của cán bộ, chiến sĩ nhà giàn còn khó khăn. Để có một cái Tết cổ truyền giữa ngàn khơi sóng gió, trước đó 2 tháng, tức là bằng thời gian một chuyến tàu thay trực, các nhà giàn đã “đánh điện” về đất liền mua gạo nếp, miến, măng. Lúc đó cũng chưa có các chuyến tàu riêng chở các đoàn công tác ra chúc Tết và chở hàng Tết, quà Tết từ đất liền ra các nhà giàn như bây giờ.

Trước Tết một tuần, chúng tôi nhận được 2kg gạo nếp và gói lá dong từ Tàu HQ 636. Để có một không khí giao thừa đúng nghĩa, chiều cuối năm, tất cả anh em trên nhà giàn ngồi quây quần gói bánh chưng. Không có thịt heo tươi, chúng tôi lấy thịt hộp rim hành làm nhân bánh. Để “lấy may”, mỗi người gói một chiếc bánh và tham gia cuộc thi “Ai gói bánh đẹp”. Gói xong, Thượng úy QNCN cơ yếu Nguyễn Văn Thành là người nhanh nhẹn khéo tay được phân công luộc bánh. Còn lại, tất cả ra lan can câu cá đầu xuân. Ai câu được cá to coi như có “lộc biển”.

Đêm 30 Tết, biển tối đen như mực. Gió mùa Đông Bắc tràn về, biển động, sóng to, gió lớn, Nhà giàn DK1/14 rung lay theo từng cơn sóng. Đứng ngoài lan can nhà giàn câu cá, mùi Tết tỏa ra từ nồi bánh chưng thơm phức. Thỉnh thoảng, chiến sĩ cơ yếu lại reo lên: “Bánh chưng chín rồi các đồng chí ơi, sắp Giao thừa rồi”. Có chiến sĩ trẻ vừa câu cá vừa hát “Tết, Tết, Tết, Tết, Tết đến rồi…”, “Nhà giàn trong mây canh một hướng Tây Nam, khi nước triều dâng nằm ngang mặt sóng”. Lời hát xúc động trôi đi giữa ngàn trùng sóng gió đêm Giao thừa. Có khóe mắt rưng rưng nhìn xa xăm ra biển, đầy vơi nỗi nhớ nhà!

Những năm 1994 - 2009, nhà giàn DK1 chưa có hệ thống TVRO như bây giờ. Bởi vậy đêm Giao thừa cũng không xem được Chủ tịch nước chúc Tết qua ti vi. Cả nhà giàn có một cái đài radio bán dẫn nhỏ xíu. Để có sóng, chiến sĩ thông tin lấy đoạn dây điện nối một đầu với cần ăng-ten của đài, đầu còn lại thả chơi vơi giữa biển trời để “thu sóng”.

Trước khi đồng hồ điểm phút sang canh, chúng tôi đứng trước bàn thờ Tổ quốc, tay cầm nén hương thơm chắp trước ngực. Giọng Chỉ huy trưởng nhà giàn Đại úy Nguyễn Văn Đoàn xúc động: “Đêm nay 30 Tết. Trong giờ phút thiêng liêng này, trước chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và anh linh các Anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh, cán bộ, chiến sĩ nhà giàn xin kính dâng trước bàn thờ Tổ quốc những chiếc bánh chưng của lính biển. Chúng tôi xin thề tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân.

Vui xuân mới không quên nhiệm vụ, quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, giữ vững bình yên thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc để nhân dân cả nước đón Tết, vui xuân mới an lành hạnh phúc”. Trong thời khắc xúc động ấy, tôi kịp nhìn thấy ánh mắt đỏ hoe của Đại úy Đoàn và nét mặt lặng trầm của những người chiến sĩ.

Tạm biệt “pháo đài thép".

2 giờ sáng, máy phát điện vẫn nổ xình xịch, phá tan những cơn sóng đang quật vào chân đế nhà giàn. Những cơn gió cứ rít lên từng hồi, lùa qua khe cửa. Sương xuân đêm Giao thừa giăng mịt mù mặt biển. Chúng tôi ngồi quây quần bên nhau dưới sàn nhà, vừa hái hoa dân chủ, đọc thơ, vừa ăn bánh chưng tự tay mình nấu.

Chiến sĩ báo vụ bảo: “Lần đầu tiên ăn bánh chưng nhân thịt hộp lạ lạ làm sao”, còn Thượng úy Thành thì bảo “Giữa đại dương cách đất liền 600 cây số có bánh chưng ăn đêm Giao thừa quả là hạnh phúc”. Đêm Giao thừa trôi qua rất nhanh! Sương mù còn giăng kín mặt biển nhưng không giấu được cảm xúc đang trào dâng trên gương mặt từng cán bộ, chiến sĩ.

* * *

Thời gian trôi chảy! Kỷ niệm mới đó mà đã 30 năm. 30 năm ấy biết bao thay đổi! Giờ đây, đời sống của cán bộ, chiến sĩ nhà giàn DK1 dẫu còn khó khăn nhưng đã tốt hơn nhiều so với những ngày đầu mới thành lập. Mỗi năm khi Tết đến xuân sang, các nhà giàn DK1 vẫn gói bánh chưng đón Tết theo phong tục cổ truyền vào chiều 30 Tết, chỉ khác là nhân trong những chiếc bánh chưng đậm tình lính biển ấy không còn là thịt hộp nữa, mà là thịt heo tươi và có đậu xanh.

Tết Giáp Thìn 2024 này, tất cả các nhà giàn DK1 đều tổ chức thi gói bánh chưng xanh chiều 30 Tết. Những chiếc bánh chưng mặn mòi vị biển giữa đại dương bao la không những khẳng định đời sống của cán bộ, chiến sĩ đã có nhiều cải thiện, mà còn thể hiện sự vượt khó, làm chủ cuộc sống của Bộ đội Cụ Hồ, dù ở những nơi còn rất nhiều gian khó.

Những chiếc bánh chưng xanh thắm tình chiến sĩ nhà giàn và mặn mòi vị biển mãi là một ký ức đẹp đẽ theo suốt cuộc đời người lính biển trong tôi.

Bài, ảnh: MAI THẮNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.