40 năm làm lá chắn thép cho Tổ quốc trên biên giới Tây Nam

Ngày 27-1-1973, 2 Đồn BP Xa Mát (phiên hiệu 27) và Lò Gò (phiên hiệu 73) được thành lập. Hai đồn này thực hiện chức trách và thể hiện chủ quyền biên giới quốc gia với Cam-pu-chia, đồng thời, duy trì ranh giới kiểm soát của Chính phủ lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam với Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn, theo Hiệp định Pa-ri, nhiệm vụ cụ thể là: Bảo vệ vùng ngoài khu căn cứ, kiểm soát cửa khẩu và bảo vệ biên giới, bảo vệ và giúp đỡ chính quyền cách mạng và nhân dân vùng giải phóng. Thay mặt cho lực lượng vũ trang hoạt động công khai trực diện với địch và tiếp xúc với khách quốc tế; bảo vệ chốt kiểm soát và giám sát quốc tế, đồng thời theo dõi những hoạt động của họ trong địa bàn. Đồn BP 27 Xa Mát và Đồn 73 Lò Gò là những đơn vị Biên phòng xuất hiện đầu tiên ở miền Nam nước ta và là những đơn vị tiền thân của BĐBP Tây Ninh ngày nay.

Tại phiên họp ngày 25-5-1975 ở Sài Gòn, Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh, Tiểu ban An ninh vũ trang miền Nam và Bộ Tư lệnh Công an nhân dân vũ trang (CANDVT) đã thống nhất về nhiệm vụ, tổ chức của đơn vị, tiếp sau đó là nhiệm vụ tổ chức Đảng, về bổ nhiệm cán bộ chỉ huy của lực lượng CANDVT Tây Ninh. Đó là những yếu tố pháp lý chặt chẽ để hình thành tổ chức của BĐBP Tây Ninh ngày nay. Ngày 25-5-1975 đánh dấu bước phát triển, trưởng thành về mọi mặt và khích lệ mạnh mẽ đối với cán bộ, chiến sĩ BĐBP Tây Ninh, trở thành Ngày truyền thống vẻ vang của đơn vị.

Từ những ngày đầu thành lập, với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới và bảo vệ các mục tiêu trọng yếu ở nội địa, CANDVT Tây Ninh (nay là BĐBP) đã tỏ rõ bản chất của đội quân cách mạng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trong những ngày đầu giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, mặc dù mới được thành lập, lực lượng còn non trẻ, nhưng cán bộ, chiến sĩ CANDVT Tây Ninh đã khắc phục mọi khó khăn, gian khổ hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, bảo vệ an toàn các mục tiêu nội địa được phân công phụ trách và quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Trong cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam năm 1979, với khẩu hiệu "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh"; "Một tấc không đi, một ly không rời", cán bộ, chiến sĩ CANDVT Tây Ninh luôn đứng vững trên vị trí tiền tiêu, kiên cường bám trụ, chịu đựng mọi hy sinh gian khổ, chiến đấu bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Trong cuộc chiến đấu ác liệt liên tục và dài ngày, có lúc phải ăn gạo sấy, uống nước mưa, chiến đấu trong công sự hầm hào ngập nước, cán bộ, chiến sĩ CANDVT Tây Ninh luôn giữ vững, phát huy truyền thống Anh hùng của lực lượng, của quê hương Tây Ninh trung dũng kiên cường chiến đấu hơn 385 trận, tiêu diệt 1.285 tên địch, bắt và gọi hàng hàng trăm tên, phá hủy 443 vũ khí các loại, 4,5 tấn đạn và nhiều phương tiện chiến tranh khác.

Sau chiến tranh biên giới, bọn phản động và các thế lực thù địch tiếp tục dùng mọi thủ đoạn để chống phá ta. BĐBP Tây Ninh lại bước vào cuộc chiến đấu mới. Phát huy truyền thống đơn vị, cán bộ, chiến sĩ đã mưu trí dũng cảm đập tan nhiều tổ chức phản động, đồng thời thực hiện tuyên truyền giáo dục nhân dân nêu cao ý thức cảnh giác bảo vệ chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

Năm 1986, đất nước đổi mới bước vào thời kỳ hội nhập quốc tế, là địa bàn trọng điểm chiến lược về kinh tế, chính trị, xã hội và an ninh - quốc phòng, xác định việc phân giới cắm mốc là một đòi hỏi cấp bách phục vụ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, sau 3 năm (1986 - 1988) dọc tuyến biên giới Tây Ninh đã cắm được 48/96 cột mốc, phân giới trên thực địa được 118,5km đường biên giới. Tuy việc phân giới cắm mốc thực hiện chưa hoàn chỉnh nhưng cũng đạt được những yếu tố cơ bản, tạo cơ sở pháp lý quốc gia, quốc tế để thực hiện bảo vệ chủ quyền lãnh thổ Tổ quốc. Thực hiện Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới năm 1985 giữa Việt Nam và Cam-pu-chia, BĐBP Tây Ninh đã tích cực tham gia công tác phân giới cắm mốc trên đoạn biên giới tỉnh quản lý, tính đến nay (tháng 5-2015) đã tiến hành khảo sát, xây dựng xong 98/109 mốc, phân giới được 125km đường biên giới.
Do đặc điểm thuận lợi của tuyến biên giới và trong điều kiện mở cửa hội nhập, tình hình hoạt động của các loại tội phạm trên biên giới luôn diễn biến phức tạp. Những năm gần đây, BĐBP Tây Ninh đã phát hiện và tiến hành đấu tranh nhiều chuyên án, vụ án, bắt nhiều đối tượng vi phạm pháp luật. Đặc biệt, bắt giữ 3 vụ/3 đối tượng thuộc các tổ chức phản động người Việt lưu vong ở nước ngoài xâm nhập hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước. Bắt 18 vụ/21 đối tượng vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng, thu 21 khẩu súng ngắn, 149 viên đạn, 996 kíp nổ, 18kg thuốc nổ, 52m dây cháy chậm. Trong đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, từ năm 2005 đến nay, BĐBP Tây Ninh đã tiến hành đấu tranh 13 chuyên án và 15 kế hoạch nghiệp vụ, bắt giữ 36 vụ/43 đối tượng, tang vật thu giữ gồm 18 bánh hê-rô-in; hơn 8,6kg hê-rô-in; 971,2893g Methamphetamine; 60 viên Ecstasy; 36 tép hê-rô-in; 294,4kg thuốc tân dược có chứa thành phần ma túy...

Thực hiện nhiệm vụ tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trên khu vực biên giới, những năm qua, BĐBP Tây Ninh đã tham mưu cho địa phương từng bước xây dựng, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng trên khu vực biên giới, đến nay 20/20 xã biên giới đã có hệ thống điện lưới quốc gia, có đường giao thông tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội nâng cao đời sống về vật chất, tinh thần cho đồng bào trên biên giới. Đơn vị đang tích cực hưởng ứng phong trào thi đua "BĐBP chung sức xây dựng nông thôn mới" bằng những việc làm thiết thực, hiệu quả, như: Vận động xây tặng nhà "Mái ấm cho đồng bào nghèo nơi biên giới"; giúp dân sửa chữa, nâng cấp đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa; khám chữa bệnh miễn phí, tặng quà cho người nghèo; "Hũ gạo tình thương"; "Tiếp bước các em đến trường"...

Trải qua 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, BĐBP Tây Ninh đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý: 1 Huân chương Quân công hạng Nhì; 3 Huân chương Chiến công hạng Ba; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2012; 4 Cờ thi đua xuất sắc của Bộ Nội vụ; Cờ của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, của Bộ Quốc phòng, của Bộ Tư lệnh BĐBP, cùng nhiều Bằng khen, Giấy khen của các bộ, ban, ngành và UBND tỉnh. Đặc biệt, 2 Đồn BP Xa Mát và Phước Tân được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân năm 1978.

Đại tá Nguyễn Hoài Phương

Chỉ huy trưởng BĐBP Tây Ninh