A-50U 'tàng hình' khi đến Syria

Báo Gazeta.ru dẫn danh sách được Bộ Quốc phòng Nga công bố cho biết, hiện không quân nước này đang vận hành tại căn cứ Hmeymim ở Syria cường kích Su-24M2, Su-34, tiêm kích đa năng Su-35S và Su-30SM. Những chiến đấu cơ này được sử dụng trong các cuộc không kích các nhóm khủng bố tại Syria.

Dù không được nhắc đến trong danh sách máy bay Nga hoạt động tại Syria nhưng hình ảnh về cặp máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không (AWACS) A-50U đậu tại căn cứ Hmeymim được Nga công bố đã thực sự khiến phương Tây bất ngờ. Bởi theo thông tin được Công ty ImageSat International (ISI) công bố, họ chỉ phát hiện được 1 chiếc A-50U hiện diện tại Syria.

Trong khi đó, toàn bộ hệ thống trinh sát của Mỹ cùng đồng minh trong khu vực không hề phát hiện được thời điểm chiếc A-50U thứ 2 này đến Hmeymim. Đặc biệt, dù hình ảnh đã được công bố những Nga không hề tiết lộ chiếc AWACS thứ 2 này đến Syria từ khi nào.

Theo đánh giá của ISI, việc triển khai thêm một chiếc AWACS nữa tới Syria cho thấy Nga đang rất chú trọng tới hoạt động kiểm soát trên không ở một khu vực có mức độ nguy hiểm cao và có thể Nga sẽ thay đổi chiến thuật khi tác chiến tại Syria. Đặc biệt, cặp máy bay AWACS này sẽ hỗ trợ đắc lực tiêm kích Su-30SM và Su-35S trong cuộc đối đầu tiềm tàng với tiêm kích tàng hình F-22.

Nguồn tin này cho biết, để bù lấp cho tính năng tàng hình, tiêm kích Su-35S của Nga được trang bị radar thụ động Irbis-E và hệ thống tìm kiếm và bắt bám mục tiêu tầm xa, có khả năng phát hiện máy bay tàng hình cỡ như F-22 và F-35 ở khoảng cách hơn 50 dặm. Tuy nhiên, điều này được cho là chưa đủ để Su-35S có thể đánh bại F-22, bởi nếu loại máy bay Mỹ phát hiện Su-35S trước thì chúng có thể sử dụng tên lửa không đối không tầm xa để tiêu diệt máy bay Nga.

Do đó, Nga cần phải sử dụng các biện pháp bổ trợ để giúp Su-35S giành thắng lợi. Sự hiện diện của A-50U trong vai trò hộ tống trên không là vô nghĩa bởi nó không được trang bị các vũ khí chiến đấu nhưng vai trò trinh sát, phát hiện và chỉ huy trên không của nó lại là yếu tố them chốt khiến các chiến đấu bình thường của Nga có thể đánh bại tiêm kích tàng hình Mỹ.

Để hộ trợ cho phi đội tiêm kích Nga, A-50U thường bay ở phía sau biên đội máy bay Su-35S nhằm hỗ trợ khả năng trinh sát, phát hiện từ xa các mối nguy hiểm trên không và chỉ huy lực lượng máy bay Su-35 triển khai đánh chặn chúng.

Với các hệ thống radar và thiết bị cảnh báo sớm, A-50U có thể phát hiện các mục tiêu ở khoảng cách xa và cũng có thể dò tìm tần số các loại radar, trang bị thông tin liên lạc và các nguồn phát xạ sóng vô tuyến khác. Đặc biệt là F-22 của Mỹ thường sử dụng thùng nhiên liệu bên ngoài và ống kính Lunenburg nếu phải phản ứng nhanh.

Khả năng thu thập thông tin đa dạng, khai thác mọi sơ hở của đối phương của A-50U đồng nghĩa với việc F-22 chắc chắn sẽ bị radar Vega Shmel-M của chiếc AWACS này phát hiện ở khoảng cách hàng trăm km và truyền dẫn số liệu chỉ thị mục tiêu cho Su-35S đánh chặn.

Điều này có nghĩa là cho dù Su-35S không thể trực tiếp nhận diện F-22 từ khoảng cách xa nhưng máy bay trinh sát A-50U Nga có thể thu thập dữ liệu từ radar của F-22 và quan sát được các chiến thuật hoạt động của loại máy bay chiến đấu tàng hình hạng nặng của Mỹ.

Đây sẽ là điều quan trọng giúp Nga nắm được các điểm yếu của F-22 và F-35, cải tiến các radar trên máy bay chiến đấu hoặc trực tiếp sử dụng A-50U hỗ trợ các tốp máy bay đối phó hữu hiệu với máy bay chiến đấu tàng hình như F-22 và F-35 của Mỹ. Ảnh trong bài: Máy bay A-50U và phi đội chiến đấu cơ tại Hmeymim được Nga công bố. (Tuấn Hưng)