Afghanistan: Quân đội Mỹ sẽ kiểm soát không phận thủ đô Kabul
Người dân Afghanistan tại TP Kandahar, ngày 12/8. Ảnh: AP/TTXVN
Theo hãng tin CNN của Mỹ, trong thông báo mới nhất sáng 16/8 (giờ Việt Nam), Bộ Ngoại giao Mỹ và Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Không quân nước này sẽ kiểm soát không phận thủ đô Kabul của Afghanistan, hỗ trợ các lực lượng an ninh hiện có tại đây.
Ngoài ra, một quan chức cấp cao của quân đội Mỹ cho biết sân bay quốc tế ở thủ đô Kabul đã đóng cửa với các chuyến bay thương mại.
Trước đó, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg khẳng định: “NATO đang hỗ trợ duy trì tình trạng thông suốt ở sân bay Kabul để tạo điều kiện thuận lợi và điều phối các hoạt động sơ tán”.
Nhà lãnh đạo NATO này cũng đã có các cuộc trao đổi với Thủ tướng Anh Boris Johnson, Ngoại trưởng Canada, Đan Mạch và Hà Lan về những diễn biến mới nhất tại Afghanistan.
Cùng ngày, thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ cho rằng ưu tiên cao nhất của Washington ở Afghanistan nên tập trung vào hoạt động sơ tán một cách an toàn đội ngũ nhân viên Mỹ và những người Afghanistan đã hỗ trợ Mỹ ra khỏi quốc gia Tây Nam Á.
Trước đó, ngày 15/8 Mỹ đã hối thúc Taliban để cho những người dân Afghanistan rời khỏi nước này, đồng thời cảnh báo trách nhiệm giải trình về bất cứ hành vi lạm dụng nào.
Trên mạng xã hội Twitter, trong khi Bộ Ngoại giao Mỹ công bố một tuyên bố có chữ ký của các đồng minh thân thiết, Ngoại trưởng Antony Blinken nêu rõ: "Mỹ cùng cộng đồng quốc tế khẳng định rằng công dân Afghanistan và công dân quốc tế mong muốn rời khỏi phải được phép để làm việc đó".
"Những người ở vị trí quyền lực và thẩm quyền trên khắp Afghanistan chịu trách nhiệm - và trách nhiệm giải trình - đối với việc bảo vệ cuộc sống con người", ông Blinken nói tiếp.
Trong khi đó, nhiều quốc gia gấp rút sơ tán nhân viên ngoại giao và công dân khỏi Afghanistan. Ngày 15/8, Bộ Ngoại giao Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE) cho biết đang cố gắng tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sơ tán đội ngũ nhân viên ngoại giao của Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Canada, Ai Cập Úc và Liên minh châu Âu (EU) khỏi Afghanistan thông qua các sân bay của quốc gia Vùng Vịnh này.
Bộ Quốc phòng Pháp thông báo sẽ điều 2 máy bay vận tải quân sự trong đêm 15 và ngày 16/8 thực hiện công tác sơ tán các công dân nước này ở Afghanistan. Cùng ngày, Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu khẳng định Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Afghanistan sẽ tiếp tục hoạt động.
Ông nêu rõ: “Chúng tôi đã thực hiện những công tác chuẩn bị cần thiết dành cho các công dân Thổ Nhĩ Kỳ muốn rời khỏi Afghanistan... Đại sứ quán của chúng tôi ở Kabul vẫn tiếp tục hoạt động”.
Cũng trong ngày 15/8, Bộ Ngoại giao Qatar đã kêu gọi tiến hành cuộc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình ở Afghanistan, qua đó mở đường cho một giải pháp chính trị toàn diện bao gồm mọi đảng phái của Afghanistan và đạt được mục tiêu an ninh, ổn định cho quốc gia Tây Nam Á.
Thông cáo của bộ trên cũng nhấn mạnh tới sự cần thiết đối với một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và lâu dài, đồng thời đảm bảo sự an toàn cho người dân ở Afghanistan.
Trong khi đó, Chính phủ Nhật Bản dự định sẽ sơ tán các nhân viên sứ quán nước này ra khỏi Afghanistan trong bối cảnh Taliban tuyên bố đã giành chiến thắng trước Chính quyền Afghanistan.
Bên cạnh đó, Chính phủ Nhật Bản kêu gọi các công dân Nhật Bản ở Afghanistan rời quốc gia Trung Á này càng sớm càng tốt nếu không phải ở lại đó vì các lý do bắt buộc.
Hiện nay, phái đoàn ngoại giao gồm hơn 10 nhân viên của nước này đã rời đại sứ quán ở Kabul. Chính phủ Nhật Bản đang cân nhắc sử dụng máy bay của Mỹ để sơ tán nhân viên sứ quán và các công dân khác của nước này ra khỏi Afghanistan.
Đài truyền hình NHK dẫn nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết tốc độ tiến quân của Taliban nhanh hơn so với dự báo. Họ sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ tình hình ở Afghanistan, đồng thời phối hợp với các quốc gia khác để nghiên cứu sẽ làm gì tiếp theo.
