Ai cũng biết 24 hình/giây nhưng mấy ai biết ý nghĩa thực sự

Số hình trên một giây là số hình ảnh chuyển động liên tiếp được ghi lại và phát ra trên đơn vị giây, nói ngắn gọn là tốc độ khung hình (fps - frames per second) Mắt người rất nhạy với các chuyển động và nhìn được với tốc độ rất cao, cao hơn nhiều lần 24 hình/ giây. Nhưng 24 là con số tối thiểu để đảm bảo hình ảnh chuyển động như thật.

Thời kì phim câm, các bộ phim chỉ được quay ở mức 16 hình/ giây, do đó người xem sẽ có cảm giác hình ảnh bị giật, vì số hình trên một giây không đủ lấp đầy các chuyển động với độ nhạy của mắt người.

16 hình/ giây được sử dụng một thời gian dài. Bước vào kỉ nguyên phim có tiếng, vấn đề được đặt ra là phải khớp tiếng với hình thì con số 16 buộc phải lùi vào dĩ vãng. Với kĩ thuật tiên tiến, người ta bắt đầu xác định được mức chuẩn 24 hình/ giây cho việc ghi hình.

Phim The Gold rush - Cơn sốt vàng 1925 vẫn còn ghi hình ở tốc độ khung hình 16 hình/ giây

Các rạp chiếu bắt đầu được trang bị để chiếu phim tới tốc độ từ 22 đến 26 hình/ giây. Từ 1927 đến 1930, các studio sản xuất phim buộc phải cập nhật lại các thiết bị cho đồng bộ và 24 hình/ giây chính thức trở thành tốc độ khung hình tiêu chuẩn cho phim nhựa 35mm.

Người ta đã chỉ ra các ưu thế của con số 24 này. Nó đảm bảo sự ăn khớp giữa hình và tiếng, tránh được hiện tượng nháy hình. Đây cũng là con số tối thiểu nên sử dụng phim ít nhất, giảm chi phí và tối đa hóa lợi nhuận.

Ngày nay, phim nhựa gần như đã bị xóa sổ bởi sự lạc hậu, cồng kềnh đi sau thời đại của nó. Người ta chủ yếu sử dụng máy quay kĩ thuật số có nhiều ưu thế hơn, rẻ hơn, dễ lưu trữ hơn. Các thiết bị thu hình có khả năng quay với tốc độ cao hơn rất nhiều, nhưng tại sao 24 hình/ giây vẫn không bị thay thế?

Câu trả lời là vì con số 24 không chỉ có ý nghĩ về mặt kĩ thuật, nó còn có ý nghĩ về nghệ thuật xuyên suốt chiều dài lịch sử của môn nghệ thuật thứ bảy. 24 hình/ giây tạo nên “nhược điểm” nhòe hình khi thể hiện các cảnh chuyển động nhanh. Điều này được khắc phục với các máy quay hiện đại, 48 hình hoặc thậm chí 72 hình/ giây. Nhưng chính nhược điểm này lại được xem như một nét đẹp đặc trưng của điện ảnh.

Motion blur (nhòe hình) xuất hiện khi có chuyển động nhanh

Tương tự như việc rất nhiều người thích chụp ảnh xóa phông, những hình ảnh vừa thực vừa ảo đem lại cảm giác mới lạ, đậm chất nghệ thuật hơn so với một hình ảnh chi tiết đến từng chuyển động. Khán giả thích điều này bởi họ sẽ không thể tìm thấy hình ảnh kiểu đó trong thực tế cuộc sống. Chất nghệ thuật, ranh giới thực và hư mới là yếu tố để khán giả đến rạp, tận hưởng không khí của một bộ phim trong rạp chứ không phải qua truyền hình.

Bộ phim The Hobbit của đạo diễn Peter Jackson được quay tốc độ cao 48 hình/ giây đã vấp phải những lời chê bai từ người hâm mộ. Nhiều người cho rằng hình ảnh “quá thực” đã làm mất chất điện ảnh. Thậm chí họ có cảm giác như đang xem phim truyền hình thay vì một bom tấn hàng trăm triệu đô. Tuy nhiên với sự phát triển của công nghệ điện ảnh, nhiều người dự đoán trong tương lai, 48 hình/ giây vẫn sẽ là lựa chọn ưu tiên cho những bộ phim có nhiều cảnh hành động ở quy mô lớn.

Nét đến từng chi tiết nhưng The Hobbit lại bị chê thiếu tính điện ảnh

Trò chơi vương quyền - Game of Thrones là phim truyền hình nhưng cũng áp dụng tốc độ khung hình 24 hình/ giây để tạo cảm giác như phim điện ảnh

Đã hơn 90 năm trôi qua kể từ ngày xuất hiện vào năm 1926, 24 hình/ giây vẫn được coi là tỉ lệ vàng cho tốc độ khung hình điện ảnh. Sự thay thế có thể xuất hiện ở cấp độ nhỏ lẻ, nhưng muốn thay đổi hoàn toàn tỉ lệ này thì cần đến những cuộc cách mạng thực sự về công nghệ.

Thu Hằng (Tổng hợp)