AI đang lấy đi công việc của những freelancer
Những người làm việc tự do ở Kenya chuyên giúp sinh viên Mỹ gian lận giờ đây phải cạnh tranh để giành được một phần nhỏ hơn trong miếng bánh vốn đã bé giờ càng bị bó hẹp.
Ảnh: Rest of World
Trong suốt 9 năm qua, một nhà văn tự do 27 tuổi tên Collins đã kiếm sống bằng cách viết các bài luận cho sinh viên ở Mỹ, mặc dù anh sống ở Nanyuki - một thành phố thuộc miền trung Kenya, cách Mỹ hơn 8.500 dặm
Collins chuyên viết bài luận về các chủ đề bao gồm tâm lý học, xã hội học và kinh tế học. Đôi khi, anh thậm chí còn được cấp quyền truy cập trực tiếp vào cổng thông tin của trường đại học, cho phép Collins nộp bài kiểm tra và bài tập, tham gia thảo luận nhóm cũng như nói chuyện với các giáo sư bằng cách sử dụng danh tính của sinh viên. Vào năm 2022, anh ấy kiếm được từ 900 đến 1.200 USD mỗi tháng từ công việc này.
Tuy nhiên, gần đây, thu nhập của anh ấy đã giảm xuống còn 500–800 USD một tháng. Collins cho rằng đây là hệ quả tất yếu của sự phát triển AI - ChatGPT và các công cụ trí tuệ nhân tạo khác.
“Năm ngoái vào thời điểm như thế này, trung bình tôi nhận được 50 đến 70 bài tập, bao gồm các bài thảo luận ngắn, mỗi bài khoảng 150 từ và không cần nghiên cứu nhiều”, Collins chia sẻ Rest of World. “Giờ đây, trung bình, tôi chỉ nhận được khoảng 30 đến 40 nhiệm vụ gì đó”.
Vào tháng 1/2023, nền tảng học tập trực tuyến Study đã tiến hành khảo sát hơn 1.000 sinh viên và hơn 100 nhà giáo dục tại Mỹ. Kết quả chỉ ra rằng hơn 89% sinh viên đã sử dụng ChatGPT để được hỗ trợ làm bài tập về nhà. Trong đó, gần một nửa sinh viên thừa nhận đã sử dụng ChatGPT để làm bài kiểm tra hoặc bài tập tại nhà, 53% đã sử dụng nó để viết một bài luận và 22% đã sử dụng nó để lập dàn ý.
Collins lo ngại rằng sự trỗi dậy của AI có thể làm giảm đáng kể sự phụ thuộc của sinh viên vào những người làm việc tự do như anh về lâu dài có thể ảnh hưởng đến thu nhập của ngành nghề này.
Mặc dù Kenya là nền kinh tế lớn nhất ở Đông Phi, nhưng lại có mức thất nghiệp cao nhất khu vực, với 5,7% lực lượng lao động không có việc làm vào năm 2021. Ước tính khoảng 25,8% dân số sống trong tình trạng cực kỳ nghèo khổ, khiến Kenya trở thành một "cường quốc" cho những người lao động tự do. Theo Chỉ số Lao động Trực tuyến ((Online Labour Index- OLI), Kenya chiếm 1% lực lượng lao động tự do trực tuyến trên thế giới, xếp thứ 15 chung cuộc và chỉ đứng sau Ai Cập ở Châu Phi. Khoảng 70% dịch giả tự do trực tuyến ở Kenya cung cấp dịch vụ viết và dịch thuật.
John Kamau, một người cung cấp dịch vụ tương tự từ năm 2014, không đồng ý với đánh giá của Collins. "Công việc của tôi vẫn sẽ tồn tại, bởi ngay cả việc chỉnh sửa văn bản do AI tạo ra để tránh bị phát hiện cũng tốn rất nhiều thời gian và công sức", anh nói với Rest of World. "Vì vậy, tôi không nghĩ việc giảng dạy sẽ dễ dàng hơn với AI, chỉ cần cài đặt nó. Kamau, là một đại lý bán hàng của một công ty vật tư xây dựng có trụ sở tại Nairobi, hy vọng nhiều trường học sẽ hạn chế và chặn việc sử dụng các công cụ như ChatGPT khi công nghệ AI được cải tiến. "Các nhà văn vẫn sẽ có tác phẩm của riêng họ. Tuy nhiên, công nghệ sẽ có tác động tích cực đối với những tác giả có thể sử dụng ChatGPT", anh ta nói.
Alfred Ongere, người sáng lập công ty tư vấn AI Kenya, cho biết sự phổ biến của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT sẽ làm giảm công việc của các nhà văn học thuật tại Kenya. Ông nói: "Một mặt, các nhà văn và những người làm nghề tự do khác đã nhận ra khả năng mạnh mẽ của LLM như ChatGPT và đang sử dụng chúng trong công việc của họ. Điều này có nghĩa là giờ đây họ có thể dành nhiều thời gian hơn để sáng tạo vì ChatGPT giúp tiết kiệm thời gian cho họ".
Cho đến nay, các tổ chức giáo dục đại học ở Hoa Kỳ đã tránh được lệnh cấm hoàn toàn đối với việc sử dụng ChatGPT. Thay vào đó, các trường đại học, bao gồm Đại học Yale, đã ban hành các hướng dẫn và khuyến nghị cho nhân viên về việc sử dụng AI, để giáo viên quyết định cách ChatGPT sẽ được sử dụng trong lớp học của họ.
Wade Brian, một sinh viên tài chính năm thứ ba, cung cấp dịch vụ việt luận thuê. Anh ấy nói với Rest of World rằng anh không sử dụng ChatGPT để viết toàn bộ bài tiểu luận, vì điều đó có thể khiến anh mất uy tín. Thay vào đó, anh ấy hạn chế sử dụng ChatGPT để tìm nội dung.
Brian đồng ý rằng gần đây, công việc của anh đang bị chững lại. Anh ấy nói: “Khi tôi bắt đầu vào năm ngoái, với tư cách là một người nghiệp dư, học việc trong tháng đầu tiên, tôi đã làm 30 bài tập. Khi tôi khá hơn, tôi đã làm tới 60 bài tập mỗi tháng. Số tiền tôi kiếm được nhiều nhất trong một tháng năm ngoái là 40.000 shilling Kenya (296 USD)”. Vào tháng 3, Brian chỉ nhận được 10 bài tập “Không phải là tôi không tích cực tìm kiếm các yêu cầu việc làm. Tuy nhiên, bất chấp mọi nỗ lực, tôi thậm chí còn không kiếm nổi 10.000 shilling Kenya (74 USD” anh nói.
Sự phổ biến của các công cụ AI tổng quát đã khiến công việc của các nhà giáo trở nên khó khăn hơn. Christopher Kanan, phó giáo sư khoa khoa học máy tính tại Đại học Rochester, đã bắt đầu đưa ra nhiều bài tập trực tiếp tại lớp thay vì về nhà như trước do sự phổ biến của ChatGPT.
Ông giải thích trên trang web của trường đại học: “Việc phân loại sinh viên biết những gì, biết cái gì và ai đang sử dụng ChatGPT trở nên khó khăn hơn".
Những người khác, như Ethan Mollick, phó giáo sư tại Trường Wharton của Đại học Pennsylvania, đã chọn cách tiếp cận cởi mở hơn với ChatGPT trong lớp. “Sự thật là, có lẽ tôi không thể ngăn họ ngay cả khi tôi không yêu cầu”, anh nói với NPR.
Trong khi đó, những người làm việc tự do ở Kenya chuyên giúp sinh viên Mỹ gian lận giờ đây phải cạnh tranh để giành được một phần nhỏ hơn trong miếng bánh vốn đã bé giờ càng bị bó hẹp.
“Quý đầu tiên của năm thường là mùa cao điểm vì sinh viên quay lại trường đại học cho học kỳ của họ và có rất nhiều bài tập”, Adrian Nyanga, một người làm nghề tự do trong ngành này được bốn năm, chia sẻ với Rest of World.
“Nhưng tôi đã thấy số lượng bài tập có sẵn trong năm nay giảm xuống, điều này thật tệ”, anh nói. “Hãy nhớ rằng, có rất nhiều nhà văn đã tham gia vào ngành này trong vài năm qua và việc kiếm hợp đồng đã trở nên khó khăn hơn, nhưng giờ thậm chí còn ít hơn trước”.
