Alibaba giảm giá đến 97%, Baidu miễn phí hai mô hình ngôn ngữ để vận hành chatbot AI

Alibaba Cloud, đơn vị đám mây của gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba, đã công bố giảm giá đến 97% cho hàng loạt mô hình ngôn ngữ lớn Tongyi Qwen. Ví dụ, sau khi giảm giá, mô hình Qwen-Long chỉ còn 0,0005 nhân dân tệ trên 1.000 token, từ 0,02 nhân dân tệ trên 1.000 token. Token là đơn vị dữ liệu được mô hình ngôn ngữ lớn xử lý.

Baidu nhanh chóng chạy theo Alibaba Cloud khi vài giờ sau đó thông báo rằng mô hình ngôn ngữ lớn Ernie Speed và Ernie Lite sẽ được miễn phí cho tất cả người dùng doanh nghiệp.

Cuộc chiến về giá trong lĩnh vực điện toán đám mây Trung Quốc đã diễn ra vài tháng qua. Alibaba và Tencent gần đây đã giảm giá dịch vụ điện toán đám mây của họ.

Nhiều nhà cung cấp đám mây Trung Quốc đã dựa vào chatbot AI để tăng doanh số bán hàng, sau khi nước này chứng kiến làn sóng đầu tư vào các mô hình ngôn ngữ lớn để phản ứng với sự mắt thành công của ChatGPT vào cuối năm 2022.

Cuộc chiến giá cả trong lĩnh vực điện toán đám mây Trung Quốc hiện ảnh hưởng đến mô hình ngôn ngữ lớn dùng để vận hành những chatbot AI này, đe dọa giảm tỷ suất lợi nhuận của các công ty.

Ernie Lite, Ernie Speed được Baidu phát hành vào tháng 3 và cho đến hôm 21.5, khách hàng doanh nghiệp vẫn trả tiền để sử dụng chúng.

Tuần trước, ByteDance (chủ sở hữu TikTok) đã thông báo mô hình ngôn ngữ lớn Doubao của mình sẽ có giá thấp hơn 99,3% so với mức giá trung bình trong ngành dành cho người dùng doanh nghiệp.

Các nhà phát triển mô hình ngôn ngữ lớn Trung Quốc tập trung vào việc tính phí các doanh nghiệp như một cách để kiếm tiền từ khoản đầu tư của họ.

Một số công ty Trung Quốc đã bắt đầu nhắm mục tiêu đến người dùng cá nhân. Công ty khởi nghiệp Moonshot AI gần đây ra mắt tính năng tipping, trong đó người dùng doanh nghiệp và cá nhân có thể trả tiền để sử dụng dịch vụ chatbot của họ.

Baidu là công ty đầu tiên ở Trung Quốc cung cấp các mô hình ngôn ngữ lớn của mình cho người tiêu dùng trả phí. Gã khổng lồ tìm kiếm Trung Quốc tính phí 59 nhân dân tệ mỗi tháng cho những ai muốn sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn Ernie 4.0 tiên tiến nhất của họ.

Baidu cho tất cả người dùng doanh nghiệp sử dụng miễn phí mô hình ngôn ngữ lớn Ernie Speed và Ernie Lite - Ảnh: Internet

Theo số liệu từ chính phủ Trung Quốc, khoảng 200 mô hình ngôn ngữ lớn đã được giới thiệu ở nước này, nơi các dịch vụ của công ty khởi nghiệp OpenAI (Mỹ) không có sẵn.

Theo thử nghiệm gần đây từ Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh (thủ đô Trung Quốc), Ernie 4.0 của Baidu và GLM-4 của Zhipu AI đứng đầu bảng xếp hạng các mô hình ngôn ngữ lớn Trung Quốc, nhưng các đối thủ nước ngoài vẫn dẫn đầu về khả năng tổng thể.

Báo cáo đánh giá SuperBench của Đại học Thanh Hoa đã kiểm tra 14 mô hình ngôn ngữ lớn. Kết quả cho thấy các mô hình ngôn ngữ lớn nước ngoài, chẳng hạn GPT-4 của OpenAI và Claude-3 của Anthropic, đã dẫn đầu về nhiều khả năng, gồm cả hiểu ngữ nghĩa, tạo mã lập trình và sự liên kết với các lệnh của con người.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra "sự chênh lệch rõ ràng" về khả năng tạo mã lập trình và vận hành trong môi trường thực tế giữa các mô hình ngôn ngữ lớn nội địa với mô hình nước ngoài hàng đầu.

Báo cáo này nhằm mục đích “cung cấp các tiêu chí đánh giá khách quan và khoa học” để kiểm tra số lượng mô hình ngôn ngữ lớn ngày càng tăng gần đây, theo một bài đăng trên WeChat của Trung tâm Nghiên cứu Mô hình Cơ bản thuộc Đại học Thanh Hoa, nơi tiến hành đánh giá cùng Phòng thí nghiệm Trung Quan Thôn do chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn.

Các gã khổng lồ công nghệ và công ty khởi nghiệp Trung Quốc đã chạy đua để phát triển mô hình ngôn ngữ lớn riêng kể từ khi OpenAI tung ra một số công cụ AI tạo sinh gây tiếng vang, gồm cả chabot ChatGPT và mô hình chuyển văn bản thành video Sora. OpenAI được Microsoft đầu tư hơn 10 tỉ USD.

Hôm 14.5 vừa qua, OpenAI đã giới thiệu mô hình AI đa phương thức mới nhất GPT-4o, có thể thực hiện cuộc trò chuyện sống động như thật, tương tác với cả văn bản lẫn hình ảnh, tìm kiếm và trả lời câu hỏi dựa trên dữ liệu mới nhất.

Báo cáo của Đại học Thanh Hoa tương đồng nhận xét trước đó từ Thái Sùng Tín, đồng sáng lập và Chủ tịch Alibaba. Ông cho biết các hãng công nghệ Trung Quốc đi sau khoảng 2 năm so với các công ty hàng đầu Mỹ trong cuộc đua AI toàn cầu, với lý do OpenAI đã vượt qua phần còn lại của ngành công nghệ trong đổi mới AI.

Bản cập nhật các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, có hiệu lực từ ngày 4.4, khiến Trung Quốc gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận các chip AI tiên tiến và thiết bị sản xuất chất bán dẫn. Thái Sùng Tín nói rằng các hãng công nghệ Trung Quốc đang tiếp tục tìm cách giảm thiểu tác động của những hạn chế này, gồm tìm nguồn cung ứng chip lý tiên tiến từ các nhà cung cấp khác và tích trữ chip hiện có sẵn trên thị trường. Ví dụ, gã khổng lồ tìm kiếm Baidu năm ngoái đã đặt mua chip AI từ Huawei, theo trang SCMP.

Thái Sùng Tín nhận định: “Tôi nghĩ trong năm tới hoặc 18 tháng tới, việc đào tạo về các mô hình ngôn ngữ lớn vẫn có thể được tiến hành, dựa trên lượng dữ liệu mà mọi người có sẵn”.

“Việc đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn đòi hỏi tính toán hiệu suất cao hơn, trái ngược với các ứng dụng mà nhiều người gọi là suy luận. Vì vậy, về mặt suy luận thì có nhiều lựa chọn. Bạn không cần phải có chip mạnh và cao cấp như phiên bản mới nhất của Nvidia”, ông lý giải.

Chủ tịch Alibaba dự đoán rằng trong dài hạn, Trung Quốc sẽ phát triển khả năng của riêng mình để tạo ra những chip AI cao cấp này.

Bất chấp những thách thức mà các nhà phát triển mô hình ngôn ngữ lớn Trung Quốc phải đối mặt, báo cáo của Đại học Thanh Hoa cho thấy Ernie 4.0 của Baidu và GLM-4 từ Zhipu AI (công ty khởi nghiệp được thành lập bởi một sinh viên Đại học Thanh Hoa) đã dần thu hẹp khoảng cách với những mô hình ngôn ngữ lớn tốt nhất thế giới về thành tích tổng thể.

Thử nghiệm cho thấy một lĩnh vực mà mô hình ngôn ngữ lớn Trung Quốc hoạt động tốt hơn là các tác vụ bằng ngôn ngữ văn bản tiếng Trung. Kimi của công ty khởi nghiệp Moonshot AI, Tongyi Qianwen 2.1 của Alibaba, GLM-4 và Ernie 4.0 được xếp hạng trong top 4 ở hạng mục đó, dù GPT-4 vẫn đứng đầu về lý luận ngôn ngữ văn bản tiếng Trung.

Moonshot AI, Zhipu AI cùng với Baichuan và MiniMax được người dân địa phương gọi là “bốn con hổ AI mới” của Trung Quốc vì là những công ty khởi nghiệp về AI có khả năng sáng tạo hứa hẹn nhất đất nước.

Được thành lập vào năm 2019 và có trụ sở tại Bắc Kinh, Zhipu AI đã huy động được 2,5 tỉ nhân dân tệ (347 triệu USD) kể từ năm ngoái, từ các nhà đầu tư liên kết với nhà nước, công ty đầu tư mạo hiểm và các hãng công nghệ lớn như Tencent Holdings, Ant Group, Meituan, Xiaomi và Alibaba.

Moonshot AI (cũng có trụ sở tại Bắc Kinh) đã huy động được 1 tỉ USD trong vòng tài trợ vào tháng 2, theo nhiều phương tiện truyền thông Trung Quốc.

“Trung Quốc nên xem xét nhu cầu của chính mình thay vì chạy theo mọi thứ Mỹ đã làm”

Yao Yang, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Trung Quốc tại Đại học Bắc Kinh, cho biết Trung Quốc nên xem xét nhu cầu của chính mình thay vì mù quáng và lo lắng chạy theo mọi thứ Mỹ đã làm, hãng thông tấn The Paper (có trụ sở tại thành phố Thượng Hải) đưa tin.

“Không phải ai cũng cần đổi mới từ đầu”, Yao Yang, nhà kinh tế hàng đầu Trung Quốc, phát biểu tại một diễn đàn đổi mới dành cho giới trẻ ở Thượng Hải hôm 19.5.

“Khi Mỹ phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn, chúng ta cũng làm theo các mô hình đó và hiện Trung Quốc có hơn 20 công ty, thậm chí còn nhiều hơn cả Mỹ. Trung Quốc có cần nhiều như vậy không? Tôi không nghĩ vậy”, Yao Yang nhấn mạnh.

Ông cho biết công chúng Trung Quốc quá lo lắng về việc sẽ đi sau Mỹ về mặt công nghệ.

“Không thể vượt Mỹ về mọi mặt”, Yao Yang nói.

Trong cuộc nói chuyện, Yao Yang đề cập đến “lực lượng sản xuất chất lượng mới”, một thuật ngữ mà Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình đã sử dụng nhiều lần để định hướng nền kinh tế đi theo con đường thiên về công nghệ hơn nhằm phá vỡ các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Trung Quốc đang hy vọng nghiên cứu công nghệ cao và khả năng dẫn đầu trong các lĩnh vực tiên phong sẽ củng cố chỗ đứng của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thế nhưng, Yao Yang nói: “Phát triển lực lượng sản xuất chất lượng mới không thể được hiểu là công nghệ tiên tiến nhất. Đôi khi tiên tiến nhất không phải là tốt nhất”.

Ông cho rằng không nhất thiết phải luôn đổi mới ngay từ đầu, vì đôi khi những thay đổi nhỏ trong lĩnh vực truyền thống cũng có thể rất quan trọng.

Theo Yao Yang, để tạo ra một môi trường đổi mới, Trung Quốc cần học hỏi từ các đối thủ cạnh tranh, chẳng hạn Mỹ.

Ông cho biết Mỹ đã không ngừng dẫn đầu sự đổi mới trong thế kỷ qua vì đây là một xã hội cởi mở với người nhập cư. “Khi nhìn vào bất kỳ công ty nào ở Thung lũng Silicon (Mỹ), ít nhất 60 hoặc 70% nhân viên đều sinh ra ở một quốc gia khác”.

Yao Yang nói: “Trung Quốc cũng cần phải cởi mở và Thượng Hải nên đi đầu trong việc nới lỏng hệ thống đăng ký hộ khẩu. Chúng ta cần thu hút những người trẻ tuổi để thành lập doanh nghiệp ở Thượng Hải, không chỉ giới trẻ Trung Quốc, mà cả những người trẻ từ khắp nơi trên thế giới”.

Hệ thống đăng ký hộ khẩu của Trung Quốc từ lâu bị cho là nguyên nhân gây ra sự phân chia dân số giữa cư dân thành thị và nông thôn, đồng thời hạn chế người dân ở nơi họ sinh ra (tức gây khó khăn cho việc chuyển đến và định cư tại tỉnh thành khác nơi đã đăng ký hộ khẩu - PV). Những năm gần đây, các siêu đô thị ở Trung Quốc đã nới lỏng các quy định hộ khẩu để cạnh tranh thu hút tài năng trẻ.

Nhà kinh tế hàng đầu Trung Quốc nói yếu tố then chốt thứ hai cho sự đổi mới là một thị trường tư bản phát triển vì nó khen thưởng khả năng sáng tạo. Theo ông, Thượng Hải có những lợi thế to lớn và thị trường chứng khoán ở đây có thể đóng vai trò khuyến khích sự đổi mới.

Sơn Vân