Ẩn số về hơn 300 tỷ cho vay không thể hiện trong báo cáo tài chính của Apax Holdings

Công ty Cổ phần Đầu tư Apax Holdings (thành viên của Công ty CP Tập đoàn Egroup) tên viết tắt là IBC, được thành lập cách đây 6 năm với vốn điều lệ chỉ vỏn vẹn 3 tỷ đồng. Ông Nguyễn Ngọc Thủy (hay còn gọi là "shark" Thủy) là người đại diện pháp luật của doanh nghiệp.

IBC hoạt động trong lĩnh vực tư vấn quản lý, đầu tư và kinh doanh thương mại. Sau 3 năm với 3 lần tăng vốn, IBC đã nâng quy mô lên 63 tỷ đồng cho tới thời điểm trước khi lên UPCoM vào tháng 10/2016.

Tháng 12/2016, Công ty tăng vốn lên hơn 313 tỷ đồng bằng cách phát hành 25 triệu cổ phần cho cổ đông chiến lược - CTCP Tập đoàn Giáo dục Egroup.

Qua đó có thể thấy nhân tố quyết định thành bại chính của IBC là Egroup - đơn vị đã chi tới 250 tỷ đồng để mua toàn bộ lượng cổ phiếu phát hành thêm của IBC. Đơn vị này cũng đang sở hữu 79,9% vốn của IBC.

Thực tế, trước khi Egroup rót vốn vào IBC (Egroup là doanh nghiệp hoạt động trong ngành giáo dục) thì IBC là công ty tư vấn, đầu tư tài chính với 1 công ty con duy nhất CTCP Sản xuất – Kinh doanh Tấm bông Hà Nội (EVC). Hai doanh nghiệp này dường như không hề có điểm chung trong hoạt động.

Sau khi Egroup rót vốn, hoạt động kinh doanh của IBC cũng thay đổi, chuyển sang hình thức công ty mẹ có nhiệm vụ quản lý và hỗ trợ các công ty con như Apax English, Apax Igarten… ngành nghề trước đây chỉ giữ lại một số mảng tư vấn tài chính, hỗ trợ đầu tư.

Trong kế hoạch sử dụng vốn của IBC, với khoản tiền 250 tỷ đồng thu về từ đợt phát hành và thoái toàn bộ vốn EVC, IBC đã dùng để mua 34% cổ phần của CTCP Anh ngữ Apax. Đồng thời, mục đích trong lần tăng vốn kế tiếp tới đây của IBC cũng là rót vốn nhằm nâng sở hữu tại Anh ngữ Apax lên 98%.

Theo tìm hiểu của PV, Anh ngữ Apax được sáng lập bởi 5 cổ đông gồm CTCP Đầu tư và Phân phối Egame và 4 cá nhân khác, trong đó chỉ còn duy nhất cá nhân Nguyễn Ngọc Thủy hiện nắm giữ 6,3% vốn tính đến ngày 06/03/2017. Ông Nguyễn Ngọc Thủy cũng chính là cổ đông sáng lập và đang nắm giữ vốn tại CTCP Đầu tư và Phân phối Egame và Egroup với tỷ lệ sở hữu lần lượt là 93,9% và 35% tính tại ngày 06/03.

Thực tế, không phải doanh nghiệp nào sau khi tăng vốn “khủng” cũng cho thấy những con số tương xứng.

Một phần trong lịch sử giao dịch nội bộ của IBC (Nguồn: Cafef).

Báo cáo tài chính quý 3/2018 của IBC cho thấy, tổng tài sản của công ty này là hơn 2.100 tỷ đồng với mức lãi chỉ hơn 36 tỷ đồng.

Giá cổ phiếu của IBC đang dao động quanh mức 23-24 nghìn đồng/cổ phiếu. Điểm đáng lưu ý, chiếu theo lịch sử chi trả cổ tức, doanh nghiệp này chưa 1 lần chi trả tiền mặt. Điều thể hiện trên lịch sử giao dịch, hầu như toàn người nhà của HĐQT bán ra cổ phiếu IBC mà lần mua thì đếm trên đầu ngón tay khiến nhà đầu tư đau đầu đoán tín hiệu.

Có thể thấy, khi cổ phiếu tăng trần thì họ chốt lời, cổ phiếu giảm sàn quá thì gom vào cứu giá… nhưng khi họ thực hiện ngược với những điều trên thì nhiều nhà đầu tư tò mò, không ít nhà đầu tư đặt ngay câu hỏi, lý do bán là gì?

Việc IBC cho kế toán trưởng vay đến 320 tỷ đồng, cao hơn rất nhiều lần so với những người khác cũng là một câu hỏi lớn mà các cổ đông đặt ra. Dòng tiền này được vay để làm gì, có đảm bảo lợi ích vay cho công ty và cổ đông hay không, khi họ bỏ tiền vào đây mà không khỏi băn khoăn có thể số tiền trên bị sử dụng sai mục đích hay bị "rút ruột"? Tuy nhiên, dòng tiền này lại không được thể hiện trong báo cáo tài chính của IBC.

Quay về trường hợp của IBC, doanh nghiệp này cũng nhiều lần tăng vốn. Nhiều chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp tăng vốn lớn trước khi lên sàn là động thái tích cực, nhưng trong việc tăng vốn này, nếu tăng vì nhu cầu phục vụ triển vọng kinh doanh sáng sủa thì DN sẽ “lung linh” hơn trong “tấm áo” vốn mới. Nhưng nếu tăng vì mục đích muốn làm đẹp hình ảnh DN, rồi đưa lên sàn để thoái vốn, kiếm lợi cá nhân, nhất là khi vốn đưa vào doanh nghiệp là những nguồn vốn lòng vòng, vay mượn của chính cổ đông lớn, thì tương lai của doanh nghiệp khó mà trụ vững.

Hoàng Anh