Anh chính thức rời Liên minh châu Âu ngày 31-1, tiếp theo là gì?

Hôm 29-1-2020, Nghị viện châu Âu đã diễn ra cảnh có lẽ chưa từng thấy: nước mắt, những cái ôm, những bài phát biểu đầy cảm xúc khi các nhà lập pháp phê chuẩn các điều khoản của Brexit, chấp nhận những thách thức đối với chính EU và mối quan hệ tương lai giữa Anh và EU.

Cuộc bỏ phiếu ở nghị viện châu Âu dù chỉ mang tính hình thức sau khi Quốc hội Anh đã phê chuẩn thỏa thuận Brexit vào tháng 1, nhưng có thể gọi đó là quyết định lịch sử về “ngày chia tay” 31-1.

Hôm nay 31-1, sự kiện Vương quốc Anh rời khỏi EU được đánh dấu bởi màn trình diễn ánh sáng trên phố Downing, đồng hồ đếm ngược trước thời điểm chính thức là 23h cùng ngày và “đồng xu Brexit” sẽ được đưa vào lưu thông.

Sau nhiều trì hoãn cùng những cuộc tranh luận dường như vô tận, cuối cùng Thủ tướng Boris Johnson là người đã có được Brexit, chấm dứt được bế tắc trong chính trường nước Anh vài năm gần đây

Giống như người tiền nhiệm là nữ Thủ tướng Theresa May, ông Boris Johnson cũng vấp phải cản trở lớn đó là không có được đa số nghị sỹ ủng hộ để thông qua thỏa thuận Brexit.

Ông Johnson đã đàm phán một thỏa thuận mới với EU, đồng thời cố gắng đình chỉ Nghị viện để buộc Brexit thông qua nhưng không thành

Cuối năm 2019, câu chuyện về Brexit của nước Anh có bước ngoặt mới ngoài dự đoán. Kết quả cuộc tổng tuyển cử vào ngày 12-12 cho thấy, đảng của ông Johnson đã giành được 80 ghế trong nghị viện, giúp cho việc thỏa thuận Brexit được thông qua

Mặc dù vậy, vẫn còn rất nhiều vấn đề cần giải quyết liên quan đến mối quan hệ giữa Anh với EU cũng như Anh với phần còn lại của thế giới.

Mặc dù Anh sẽ không còn là thành viên của EU sau 11h đêm 31-1-2020, một giai đoạn chuyển tiếp diễn ra cho đến cuối năm nay.

Trong 11 tháng nữa, Vương quốc Anh sẽ vẫn thuộc thị trường chung và liên minh hải quan của Liên minh châu Âu trong khi hai bên đàm phán về mối quan hệ tương lai.

“Còn nhiều điều phức tạp hơn việc Brexit diễn ra vào ngày 31-1, nhưng đây vẫn là một khoảnh khắc địa chấn trong lịch sử nước Anh”, ông John Rentoul, nhà bình luận chính trị cho tờ Independent nói với ABC News

“Không có gì thay đổi vào ngày 1-2-2020, ngoại trừ các nghị sỹ của chúng tôi không phải dự họp tại Nghị viện châu Âu và các công dân EU không được phép bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử địa phương của chúng tôi”, ông Rentoul cho biết

Thách thức lớn nhất vẫn là đàm phán về quan hệ thương mại với EU sau khi kết thúc giai đoạn chuyển đổi vào tháng 12 năm nay. Người dân Anh quốc đã được thông báo chuẩn bị sẵn tinh thần họ sẽ nghèo hơn so với hiện tại.

Quá trình Brexit hiện giờ không thể đảo ngược. Tuy nhiên, phải đến 1-1-2021, Vương quốc Anh mới được rút hoàn toàn khỏi luật pháp EU, cho dù thỏa thuận thương mại mới có đạt được hay không

Nếu giữa Anh và EU không có thỏa thuận thương mại nào, điều đó có thể gây hậu quả kinh tế nghiêm trọng cho cả hai bên. Vì thế, cả hai đều muốn một thỏa thuận càng tránh “ma sát thương mại” càng tốt.

EU cho biết, họ sẵn sàng cung cấp cho Anh một thỏa thuận thương mại tự do “độc nhất vô nhị” trong đó không có thuế quan đối với hàng hóa, không có hạn ngạch và không có rào cản thương mại, nhưng bao gồm các điều kiện và quy tắc mà Vương quốc Anh có thể chấp nhận.

“Điều kiện tiên quyết là các doanh nghiệp châu Âu và Anh tiếp tục cạnh tranh trên một sân chơi bình đẳng. Chúng tôi chắc chắn sẽ không khiến các công ty của EU phải cạnh tranh không lành mạnh”, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhắc lại hôm 29-1

Hải Yến (Theo ABC News/Reuters)