Ảnh hưởng của cựu Tổng thống Barack Obama đối với ông Joe Biden thế nào?

Ông Joe Biden (người đầu tiên bên phải) tại cuộc họp ở Phòng Tình huống tháng 8-2013 do Tổng thống Barack Obama chủ trì

Có thể là nhà tư vấn nhưng không tham gia nội các

Sau 4 năm hoạt động chính trị khá chìm, cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama đột nhiên trở lại ở khắp mọi nơi, trên tivi, đài phát thanh, trực tuyến và cả trong các hiệu sách. Tuần trước, cuốn hồi ký của vị Tổng thống thứ 44 của Hợp chủng quốc có tựa đề “Vùng đất hứa” (A Promised Land) đã được xuất bản và trở thành cuốn hồi ký Tổng thống bán chạy nhất trong lịch sử nước Mỹ thời hiện đại. Khi ông quảng bá cho cuốn sách dài 768 trang, người ta đang đặt câu hỏi, liệu ông Obama có ảnh hưởng gì khi cựu Phó Tổng thống Joe Biden sắp đảm nhận chức vụ Tổng thống vào tháng 1-2021.

David Garrow - tác giả của cuốn sách từng viết về ông Barack Obama nhận định: “Tôi chắc chắn rằng ông Barack sẽ rất vui khi trả lời bất kỳ câu hỏi hoặc yêu cầu nào mà ông Biden đưa ra cho ông ấy. Nhưng tôi tự hỏi, đã trải qua 8 năm làm Phó Tổng thống, liệu ông Biden có ngần ngại dựa dẫm vào ông Obama với cảm giác như dựa vào em trai của mình không”.

Ở tuổi 59, ông Obama vẫn đang trong thời kỳ đỉnh cao chính trị của mình. Nhưng trong một cuộc phỏng vấn với CBS Sunday Morning, ông Obama nói: “Ông Biden không cần lời khuyên của tôi, tuy nhiên tôi sẽ giúp ông ấy mọi cách có thể. Bây giờ, tôi không định làm nhân viên Nhà Trắng hay gì đó”. Về một vị trí trong nội các, ông Obama trả lời: “Có một số điều tôi sẽ không làm. Bởi nếu làm thì bà Michelle sẽ phải thốt lên: “Cái gì? Ông đang làm gì?”.

Ông Joe Biden (78 tuổi) là Thượng nghị sĩ của Delaware từ năm 1973 - 2009, sau đó là Phó Tổng thống của ông Obama cho đến năm 2017. Nhưng không phải lúc nào ông Obama cũng coi Biden là ứng viên Tổng thống tiềm năng. Trong cuộc bầu cử năm 2015, ông Obama đã ủng hộ bà Hillary Clinton hơn là khuyến khích ông Biden tham gia cuộc đua. Một chi tiết đáng chú ý khác là trong cuốn hồi ký mới nhất, cựu Tổng thống Barack Obama xác nhận rằng, ông Biden đã khuyên ông không mở cuộc đột kích tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden vào năm 2011.

“Nhiệm kỳ Tổng thống của tôi sẽ không phải là nhiệm kỳ 3 của ông Obama. Chúng ta phải đối mặt với một thế giới hoàn toàn khác so với thời chính quyền Obama - Biden”.

Ông Joe Biden

Mặc dù cũng có lúc bất đồng quan điểm với nhau, nhưng khi ông Biden phải đứng trước rất nhiều thách thức của nước Mỹ hiện tại, bao gồm đại dịch Covid-19, suy thoái kinh tế và bất ổn chủng tộc, ông Obama chính là nguồn tư vấn vô giá. Điều đó giống như Tổng thống John F Kennedy thường tham khảo ý kiến của người tiền nhiệm Dwight Eisenhower trong cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba như truyền thống của những đời Tổng thống khác, ngoại trừ ông Donald Trump.

Không phải “nhiệm kỳ 3” của ông Obama

David Litt - người từng soạn các bài phát biểu cho ông Obama kể rằng, ông Obama và Biden “có một mối quan hệ công việc rất bền chặt, tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau. Và đó là một điểm thú vị”. David Litt cho rằng, một trong những biểu hiện đó là rất nhiều người làm việc trong chính quyền của ông Obama trước kia đã tham gia nội các của ông Joe Biden. Tuy nhiên, sẽ là sai lầm nếu coi nhiệm kỳ ông Biden là “nhiệm kỳ 3” của Obama. “Nếu bạn nhìn vào các bài phát biểu, các chiến dịch và nhóm của ông Biden, họ cho thấy rất rõ vai trò Phó Tổng thống là một phần quan trọng trong tiểu sử của ông Joe Biden. Nhưng ông ấy đang điều hành chiến dịch của riêng mình và đây sẽ là Joe Biden nhiệm kỳ Tổng thống”.

Để nhấn mạnh vấn đề này, trang web Axios cho hay, nhóm chuyển giao quyền lực của ông Biden đã nói với các cựu nhân viên Nhà Trắng dưới thời ông Obama rằng, họ được hoan nghênh, nhưng những người đã làm việc trong chiến dịch của ông Biden sẽ được ưu tiên hơn.

Trong cuộc phỏng vấn trên truyền hình đầu tiên kể từ khi thắng cử, Tổng thống đắc cử của nước Mỹ cũng khẳng định: “Nhiệm kỳ Tổng thống của tôi sẽ không phải là nhiệm kỳ 3 của ông Obama”. Phát biểu với kênh NBC News tối 22-11, ông Joe Biden cho biết những thách thức mà ông phải đối mặt khác xưa rất nhiều. “Chúng ta phải đối mặt với một thế giới hoàn toàn khác so với thời chính quyền Obama - Biden. Tổng thống Trump đã thay đổi cục diện. Nước Mỹ đã trở thành một nước Mỹ ưu tiên mình trước tiên, một nước Mỹ đơn độc” - ông Biden nói.

Trong bối cảnh thành viên nội các có nhiều người từng phục vụ cho chính quyền ông Obama, Tổng thống đắc cử Joe Biden cũng nói luôn, chính quyền của ông nhằm mục đích đại diện cho sự phổ biến của người dân Mỹ cũng như đảng Dân chủ, thậm chí xem xét bổ nhiệm cả đảng viên Cộng hòa đã bỏ phiếu cho ông Trump. “Tôi muốn đất nước này được thống nhất” - ông Joe Biden nhấn mạnh.

Yến Chi (Theo Guardian)