ASEAN-Nhật Bản nền tảng vững như núi Phú Sĩ, cơ hội hợp tác lớn như Biển Đông

Tối 18/12 theo giờ địa phương, chuyên cơ chở Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã rời Tokyo, Nhật Bản về Việt Nam, kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản và hoạt động song phương tại Nhật Bản.

Trong không khí tin cậy và thân tình, đoàn kết, những cái bắt tay thật chặt, những cái ôm ấm áp của lãnh đạo cấp cao các nước ASEAN và Nhật Bản, Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản đã thành công tốt đẹp với những kết quả quan trọng. ASEAN và Nhật Bản thống nhất nhận định và cùng đề cao tầm quan trọng và giá trị của quan hệ đối với mỗi bên cũng như khu vực.

Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản

Có thể khẳng định quan hệ ASEAN-Nhật Bản đang là một trong những mối quan hệ năng động, thực chất và hiệu quả nhất trong quan hệ đối ngoại của ASEAN, đóng góp tích cực vào sự phát triển của mỗi nước thành viên và Cộng đồng ASEAN cũng như vào hòa bình, hợp tác và thịnh vượng của khu vực. Các Lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản đã nhất trí thông qua “Tuyên bố Tầm nhìn về Quan hệ Hữu nghị và Hợp tác ASEAN-Nhật Bản: Đối tác tin cậy” và “Kế hoạch triển khai Tuyên bố tầm nhìn” làm cơ sở để triển khai quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Nhật Bản thời gian tới.

Tham dự hội nghị lần này, Việt Nam tham gia chủ động, tích cực, đóng góp quan trọng vào thành công chung của Hội nghị. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cao ý nghĩa lịch sử của Hội nghị, đánh giá cao tinh thần đoàn kết và hợp tác giữa ASEAN và Nhật Bản vượt qua những thời điểm khó khăn, thử thách xuyên suốt nửa thế kỷ qua. Thủ tướng đề xuất 3 phương hướng lớn để quan hệ ASEAN-Nhật Bản trở thành hình mẫu, nhân tố tích cực, đóng vai trò quan trọng vào bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, cùng phát triển và cùng thắng ở khu vực.

“Trước những cơn gió ngược, những thách thức chưa từng có tiền lệ, ASEAN và Nhật Bản càng cần củng cố đoàn kết, tăng cường hợp tác đưa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Nhật Bản trở thành một hình mẫu nhân tố tích cực đóng vai trò quan trọng môi trường hòa bình ổn định cùng phát triển và cùng thắng ở khu vực. Để hiện thực hóa mục tiêu đó cần tăng cường hơn nữa phối hợp chiến lược ASEAN - Nhật Bản cùng nhau thúc đẩy xây dựng cấu trúc khu vực mở dựa trên luật lệ với ASEAN đóng vai trò trung tâm; đẩy mạnh kết nối kinh tế hiệu quả thông qua chuyển đổi số, chuyển đổi xanh kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, cùng nghiên cứu triển khai một số dự án hợp tác cụ thể kết nối chặt chẽ tầm nhìn của Nhật Bản và tầm nhìn ASEAN, Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương, tự do rộng mở”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Kết thúc Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản đã nhất trí thông qua "Tuyên bố Tầm nhìn về Quan hệ Hữu nghị và Hợp tác ASEAN-Nhật Bản: Đối tác tin cậy" và "Kế hoạch triển khai Tuyên bố tầm nhìn"

Thủ tướng cũng đề nghị hai bên tăng cường kết nối về kinh tế - thương mại, triển khai hiệu quả Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN-Nhật Bản sửa đổi và các Hiệp định thương mại hai bên cùng là thành viên; mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới, nhất là đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và nông nghiệp thông minh…, đưa các lĩnh vực này trở thành động lực tăng trưởng mới, sức sống mới cho hợp tác kinh tế ASEAN-Nhật Bản thời gian tới.

Đặc biệt, Thủ tướng đề nghị Nhật Bản tích cực hỗ trợ các nước ASEAN thuộc tiểu vùng sông Mekong ứng phó hiệu quả các vấn đề biến đổi khí hậu, phòng ngừa và ngăn chặn thiên tai, dịch bệnh. Theo đó, Nhật Bản sớm cùng các nước tiểu vùng sông Mekong khởi động lại cơ chế hợp tác sông Mekong, ưu tiên thúc đẩy các chương trình, dự án hỗ trợ phát triển bền vững cho các nước tiểu vùng sông Mekong với tinh thần không để ai bỏ lại phía sau, sự phát triển của các nước tiểu vùng sẽ đóng góp tích cực cho ASEAN và đối tác chiến lược toàn diện ASEAN- Nhật Bản phát triển ngày càng sâu rộng và bền vững, lấy tin cậy chính trị, làm nền tảng, hợp tác kinh tế làm động lực và lấy giao lưu nhân dân làm trung tâm. Thủ tướng bày tỏ tin tưởng con thuyền ASEAN- Nhật Bản vượt qua mọi thách thức tiếp tục rẽ sóng vươn xa trong 50 năm tới và xa hơn nữa.

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định quan hệ ASEAN - Nhật Bản nền tảng vững chắc như núi Phú Sĩ và cơ hội hợp tác rộng lớn như Biển Đông mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và hòa bình, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Tại Phiên thảo luận về đối tác “từ trái tim đến trái tim”, Thủ tướng đề nghị đẩy mạnh các hoạt động hợp tác văn hóa xã hội, giao lưu nhân dân giữa hai bên phải được phục hồi nhanh mạnh mẽ hơn nữa sau đại dịch Covid-19; phải cụ thể hóa hợp tác bằng các hành động cụ thể mang lại lợi ích cho người dân trong đó tăng cường hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực; mở rộng các chương trình học bổng; tạo thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam và các nước ASEAN tại Nhật Bản, sinh sống học tập và làm việc, tiếp tục đơn giản hóa và tiến tới sớm miễn thị thực nhập cảnh cho công dân các nước ASEAN.

“Giờ đây, nhiệm vụ của chúng ta là cụ thể hóa quan hệ từ trái tim đến trái tim trở thành quan hệ từ hành động đến hành động và từ cảm xúc đến hiệu quả với các dự án, chương trình, kế hoạch hợp tác thiết thực cụ thể để khuôn khổ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Nhật Bản với nền tảng vững chắc như núi Phú Sĩ và cơ hội hợp tác rộng lớn như Biển Đông, thực sự đi vào cuộc sống, mang lại lợi ích thiết thực hơn cho người dân và đóng góp tích cực hiệu quả hơn nữa vào hòa bình, hợp tác, phát triển khu vực và trên thế giới”, Thủ tướng nêu rõ.

Những đóng góp và kiến nghị cụ thể của Việt Nam có thể nói đã “đúng” và “trúng” với nhu cầu của hợp tác ASEAN-Nhật Bản trong giai đoạn phát triển mới, được phản ánh trên nhiều nội dung trong “Tuyên bố Tầm nhìn” và “Kế hoạch triển khai Tuyên bố” được thông qua tại Hội nghị lần này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio

Về các hoạt động song phương, chuyến công tác này đạt nhiều kết quả nổi bật, thực chất trong hợp tác kinh tế song phương, thúc đẩy hợp tác liên kết kinh tế đi vào chiều sâu. Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam đã có lịch hoạt động dày đặc, chương trình phong phú, đa dạng với tổng cộng gần 30 hoạt động với chính giới và giới kinh tế Nhật Bản. Thủ tướng đã hội đàm với Thủ tướng Kishida Fumio; hội kiến Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản, Hoàng Thái tử Akishino và Công nương, hội kiến Chủ tịch Hạ viện, Thượng viện, các cựu Thủ tướng Nhật Bản; tiếp và dự chiêu đãi của Liên minh Nghị sỹ hữu nghị Nhật -Việt, tiếp các đối tác, các nhà đầu tư lớn của Nhật Bản và thăm tỉnh Gunma, gặp gỡ một số thống đốc các tỉnh của Nhật Bản.

Tại các cuộc tọa đàm với lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu của Nhật Bản, giới kinh tế Nhật Bản đánh giá cao sự phát triển, ổn định của kinh tế Việt Nam cũng như triển vọng kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam, sẵn sàng đầu tư, mở rộng kinh doanh trong các lĩnh vực Việt Nam ưu tiên, đề xuất một số biện pháp cụ thể nhằm tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của thị trường Việt Nam. Thủ tướng Kishida, lãnh đạo các giới Nhật Bản đều tiếp tục khẳng định hỗ trợ Việt Nam thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa thành công, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào, Thủ tướng Campuchia trao đổi về việc thiết lập cơ chế họp 3 Thủ tướng Chính phủ

Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết: “Chuyến thăm mang lại kết quả hết sức cụ thể như việc các doanh nghiệp, các địa phương Việt Nam và Nhật Bản đã ký kết khoảng 30 các văn kiện hợp tác trị giá khoảng hơn 3 tỷ USD; và bên cạnh đó, Chính phủ hai nước cũng đã ký kết 3 Văn kiện về hợp tác trong lĩnh vực ODA với tổng giá trị khoảng độ 200.000.000 USD, nâng tổng số ODA của Nhật Bản dành cho Việt Nam trong năm nay lên khoảng 800.000.000 USD, đạt mức cao nhất kể từ năm 2017 đến nay”.

Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Nguyễn Tấn Tuân chứng kiến Tập đoàn Sun Group trao thỏa thuận hợp tác xây dựng tại khu kinh tế Vân Phong với Tập đoàn Taisei và các nhà đầu tư.

Trong lần này, các bộ, ngành, địa phương tham gia đoàn cũng đã có nhiều hoạt động thiết thực với các đối tác Nhật Bản. Là một trong hơn 30 đơn vị có thỏa thuận hợp tác trong chuyến công tác này, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Nguyễn Tấn Tuân chia sẻ: “Các địa phương của Việt Nam với Nhật Bản trong suốt thời gian vừa qua có một mối quan hệ hợp tác tốt đẹp. Tại Khánh Hòa đã có 7 dự án của Nhật Bản đầu tư rất hiệu quả, đặc biệt là nhà máy nhiệt điện Sumitomo đã hoàn chỉnh giai đoạn 1 và chuẩn bị cho giai đoạn 2; chúng tôi đã chứng kiến sự hợp tác giữa tập đoàn Sun Group với các đối tác Nhật để tiếp tục kêu gọi và phát triển đầu tư tại khu kinh tế Vân Phong. Chúng tôi tin tưởng từ diễn đàn phát triển kinh tế giữa Việt Nam và Nhật Bản, các đối tác của Nhật Bản sẽ tiếp tục nghiên cứu tại Việt Nam một cách hết sức thuận lợi với những chính sách đặc biệt của Chính phủ Việt Nam”.

UBND tỉnh Bắc Giang và Công ty TNHH AeonMall Việt Nam cùng các đối tác trao thỏa thuận về hợp tác nghiên cứu đầu tư Trung tâm thương mại Aeon Mall tại tỉnh Bắc Giang trị giá khoảng 250 triệu USD

Trong chuyến công tác lần này, Chính phủ Việt Nam đã lần đầu tiên chủ trì, tổ chức hội nghị xúc tiến lao động tại nước ngoài với quy mô hơn 300 người, gồm đại diện Lãnh đạo chính phủ, chính giới, các doanh nghiệp Nhật Bản, người lao động Việt Nam, mở ra cơ hội mới cho người lao động và thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản. Về vấn đề này, Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết: “Chúng tôi cùng với Bộ Tư pháp, Bộ Y tế Phúc Lợi xã hội của Nhật Bản đã có những chương trình ký kết liên tịch, trong đó sẽ tập trung vào 4 nhóm lực lượng lao động. Thứ nhất là tạo điều kiện tối đa để giữa các địa phương của hai quốc gia thống nhất với nhau hợp tác về lao động; Thứ hai là tăng cường lực lượng thực tập sinh kỹ năng; Thứ ba là đào tạo kỹ sư thực hành, tập trung vào cái lực lượng đặc định; Thủ tướng Kisida và Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã thống nhất ngay đầu năm 2024 sẽ tổ chức thi đặc định tại Việt Nam tạo điều kiện cho những em, những cháu đã từng học tập và làm việc với Nhật Bản có điều kiện để quay trở lại tiếp tục công việc mới của mình; Thứ tư là tập trung vào lĩnh vực hỗ trợ những cháu, những em và những thanh niên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số có điều kiện để sang Nhật với chương trình miễn phí 100%. Đây là những vấn đề mà thời gian tới chúng tôi tập trung quan tâm”.

Thủ tướng chụp ảnh với các thực tập sinh, lao động người Việt Nam đang làm việc và học tập tại Nhật Bản trước khi dự Diễn đàn hợp tác lao động Việt Nam-Nhật Bản

Những kết quả thiết thực của chuyến công tác và các hoạt động song phương của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Nhật Bản lần này là hoạt động cấp cao quan trọng để khép lại năm 2023, năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản thành công rực rỡ với khoảng 500 sự kiện tổ chức tại cả hai nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản, Hoàng Thái tử Akishino và Công nương

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Chủ tịch Thượng viện

Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản đã thành công tốt đẹp với những kết quả quan trọng

Vũ Khuyên/VOV