Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ thiếu trầm trọng vật liệu san lấp phục vụ các dự án trọng điểm

Một mỏ đá trên địa bàn thành phố Bà Rịa đã hết hạn nhưng vẫn tiếp tục khai thác.

Theo Sở Xây dựng, tổng hợp nhu cầu sử dụng vật liệu cho các dự án giao thông trọng điểm trong thời gian tới, bao gồm các dự án: Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, đường Vành đai 4, đường ven biển ĐT994, Tuyến kết nối đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn từ Quốc lộ 56 đến vòng xoay Quốc lộ 51B, 51C và dự án Trung tâm logistics Cái Mép hạ, về đá xây dựng là 4,533 triệu m3; nhu cầu về cát xây dựng 1,113 triệu m3; nhu cầu về vật liệu san lấp (đất và cát san lấp) là 79,466 triệu m3.

Qua rà soát, ngoài một số khu vực, điểm mỏ trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã khai thác hết công suất, đang lập thủ tục đóng cửa mỏ theo quy định.

Một số khu vực không còn phù hợp sử dụng để khai thác khoáng sản được UBND tỉnh chấp thuận chuyển đổi công năng và một số địa phương đề xuất loại khỏi Quy hoạch khoáng sản đối với các khu vực có hiệu quả canh tác nông nghiệp cao hơn, đồng thời có trữ lượng khai thác thấp.

Việc loại khỏi quy hoạch một số khu vực, điểm mỏ làm giảm các chỉ tiêu về trữ lượng vật liệu san lấp giảm khoảng 18,492 triệu m3, trữ lượng đá xây dựng giảm khoảng 66,874 triệu m3, trữ lượng cát xây dựng giảm khoảng 4,037 triệu m3.

Ngoài ra, không có đề xuất bổ sung các khu vực, điểm mỏ mới. Như vậy, việc điều chỉnh loại bỏ một số khu vực, điểm mỏ đã ảnh hưởng lớn đến nguồn cung vật liệu xây dựng thông thường của tỉnh, đặc biệt là vật liệu san lấp.

So sánh nhu cầu với khả năng cung ứng vật liệu các công trình giao thông trọng điểm, cụ thể: Nhu cầu về đá xây dựng khoảng 4,533 triệu m3/144,820 triệu m3 quy hoạch khai thác và dự trữ, đảm bảo nhu cầu về sử dụng đá xây dựng cho các công trình.

Nhu cầu về cát xây dựng khoảng 1,113 triệu m3/5,450 triệu m3 quy hoạch khai thác và dự trữ, đảm bảo nhu cầu về sử dụng cát xây dựng cho các công trình (cát xây dựng chủ yếu dùng để phối trộn cấp phối bê tông và xây tô dùng cho công trình xây dựng dân dụng); Nhu cầu về vật liệu san lấp (đất và cát san lấp) khoảng 79,466 triệu m3/14,950 triệu m3 quy hoạch khai thác và dự trữ.

Như vậy, theo tính toán của Sở Xây dựng tỉnh, nhu cầu sử dụng vật liệu san lấp (đất và cát san lấp) của các công trình giao thông trọng điểm hiện nay còn thiếu khoảng 64,516 triệu m3 (chủ yếu phục vụ công tác san lấp dự án Trung tâm logistics Cái Mép hạ, cần khoảng 60 triệu m3).

Tại cuộc họp, các Ban Quản lý dự án cho biết, việc khan hiếm vật liệu đã khiến giá vật liệu xây dựng tăng cao trong thời gian qua, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện các dự án, nhất là các dự án trọng điểm của tỉnh.

Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh còn 27 giấy phép khai thác đá, cát xây dựng và vật liệu san lấp còn hiệu lực. Trong đó, có 15 giấy phép khai thác đá đang khai thác, với công suất gần 5 triệu m3/năm, trữ lượng còn khoảng hơn 100 triệu m3.

Về cát xây dựng còn 2 giấy phép đang còn hiệu lực, với diện tích hơn 21ha, trữ lượng gần 686.000m3 và công suất khai thác là 65.000 m3/năm. Về vật liệu xây dựng san lấp hiện còn 2 giấy phép đang khai thác, với trữ lượng hơn 778 ngàn m3/năm và công suất khai thác là 80.000 m3/năm.

Cũng theo Sở Tài nguyên và Môi trường, hiện trên địa bàn tỉnh có nhiều loại đá xây dựng và trữ lượng cũng còn khá lớn. Chính vì vậy, các dự án cần cung cấp thông tin cho Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường về nhu cầu sử dụng từng loại đá phục vụ cho các công trình để được hỗ trợ kịp thời khi triển khai dự án.

Trước thực trạng khan hiếm vật liệu cho các dự án, Sở Xây dựng đã có kiến nghị, đề xuất UBND tỉnh, trước mắt, giai đoạn đến năm 2030, tiếp tục quản lý khai thác tốt đối với các khu vực, điểm mỏ vật liệu san lấp đã được cấp giấy phép khai thác, đồng thời khẩn trương thực hiện các thủ tục kêu gọi, đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với các điểm mỏ còn lại để đáp ứng nhu cầu của địa phương.

Để chuẩn bị cho giai đoạn 2031-2050, cần tiếp tục tìm kiếm, thăm dò các khu vực khoáng sản làm vật liệu san lấp mới để bổ sung vào Phương án thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, Sở Xây dựng đề xuất thêm một số giải pháp bù đắp và thay thế nguồn vật liệu san lấp đang thiếu hụt, cụ thể như sau: Đối với đất đắp nền đường các dự án giao thông: có thể linh hoạt tận dụng vật liệu đất hiện có dọc theo tuyến công trình hoặc khu vực lân cận.

Bên cạnh đó, khảo sát nguồn cát nhiễm mặn ngoài biển ở những vùng xa bờ, ngoài phạm vi sóng vỗ, đảm bảo không ảnh hưởng đến môi trường, dòng chảy, đường bờ và hoạt động du lịch dọc bờ biển để đưa vào quy hoạch khai thác. Hiện nay, cát nhiễm mặn đã được nghiên cứu ứng dụng đầy đủ để thay thế dần nguồn cát xây dựng và vật liệu san lấp ngày càng khan hiếm.

Bên cạnh đó, cần tận dụng vật chất nạo vét từ các dự án nạo vét cửa sông cảng biển, khơi thông luồng lạch trên sông, biển để bù đắp một phần lượng thiếu hụt.

Phát biểu chỉ đạo, ông Nguyễn Văn Thọ - Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường cần rà soát, đánh giá lại các trữ lượng tại các mỏ vật liệu trên địa bàn tỉnh, để có báo cáo cụ thể với UBND tỉnh.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao Sở Xây dựng, Sở Giao thông vận tải và các địa phương thống kê lại nhu cầu sử dụng vật liệu của các dự án trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, đến ngày 25/7 phải báo cáo lại Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp báo cáo lại UBND tỉnh.

Mạnh Cường