Bài 1: Xây dựng nền móng bền chặt

Xây dựng NTM là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là chương trình trọng điểm quốc gia có tính chiến lược và được thực hiện trên tổng thể tất cả các xã trên cả nước.

Điềm Hy, huyện Châu Thành ra mắt xã NTM trong năm 2023.

Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, nhất là sau khi triển khai thực hiện Nghị quyết 25/2021 của Quốc hội, Tiền Giang đã không ngừng nỗ lực, phấn đấu và tập trung cao để thực hiện hoàn thiện các tiêu chí NTM ở cấp tỉnh, huyện, xã.

TRIỂN KHAI ĐỒNG BỘ

Hành trình xây dựng NTM của Tiền Giang nói riêng, cũng như các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nói chung, cũng bắt đầu từ nhiều khó khăn, nhưng với nhiều nỗ lực, Tiền Giang đã sớm chạm đến nhiều dấu mốc quan trọng. Bên cạnh việc hoàn thành theo Bộ tiêu chí xây dựng NTM, Tiền Giang cũng tập trung xây dựng “nền móng” bền chặt thông qua việc triển khai đồng bộ các nội dung thành phần cũng như các chương trình mang tính chuyên đề.

Theo đó, nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch nhằm nâng cao đời sống kinh tế - xã hội nông thôn gắn với quá trình đô thị hóa là một trong những nội dung thành phần đã và đang được tập trung triển khai thực hiện.

Theo Đề án Xây dựng NTM tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2021 - 2025, mục tiêu đặt ra đến năm 2025 là Tiền Giang có 100% số xã đạt chuẩn NTM, có ít nhất 40% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, có ít nhất 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Đồng thời, tất cả các đơn vị cấp huyện trên địa bàn tỉnh được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đạt chuẩn NTM/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; có ít nhất 2 huyện được Thủ tướng Chính phủ có quyết định công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao và tỉnh Tiền Giang được Thủ tướng Chính phủ có quyết định công nhận là tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025…

Theo Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh Tiền Giang, thực hiện nội dung này, các ngành và địa phương đã và đang tập trung rà soát, điều chỉnh, lập mới (trong trường hợp quy hoạch đã hết thời hạn) và triển khai, thực hiện quy hoạch chung xây dựng xã gắn với quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa theo quy định pháp luật về quy hoạch, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trong đó có quy hoạch khu vực hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn.

Đồng thời, các ngành, địa phương cũng đã từng bước lập quy hoạch chi tiết xây dựng (sau quy hoạch chung xây dựng xã) nhằm quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan ở khu vực nông thôn; quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch được duyệt.

Thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, kinh tế nông thôn đã thay đổi đáng kể. Ảnh: T. Anh

Dựa trên mục tiêu này, trong thời gian qua, tỉnh đã tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, đã có 100% xã xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh có đồ án quy hoạch chung xây dựng xã NTM được duyệt. Thực tế cho thấy, đến đầu năm 2021, hầu hết các quy hoạch xây dựng xã NTM trên địa bàn tỉnh Tiền Giang đều hết thời hạn quy hoạch.

Căn cứ Quyết định 318 ngày 8-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM và Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025 và Quyết định 1981 ngày 19-7-2022 của UBND tỉnh ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM và Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM nâng cao giai đoạn 2022 - 2025 trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, Sở Xây dựng đã hướng dẫn kịp thời việc thực hiện Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2022 - 2025 và hướng dẫn các quy trình lập quy hoạch chung xây dựng xã, quy hoạch chi tiết xây dựng đáp ứng theo yêu cầu của Bộ tiêu chí mới.

Thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, kinh tế nông thôn đã thay đổi đáng kể.

Theo đó, thống kê đến ngày 30-6-2023, trên địa bàn tỉnh Tiền Giang đã có 90 xã lập quy hoạch chung xây dựng xã đến năm 2035 đã được phê duyệt (trong đó có quy hoạch khu vực hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn), 30 xã có quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn hoặc trung tâm xã được phê duyệt và đã được triển khai, làm cơ sở để thực hiện quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan ở khu vực nông thôn; quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch được duyệt. Các xã còn lại đang thực hiện một trong các giai đoạn: Tổ chức lập, lấy ý kiến, thẩm định, trình phê duyệt…

CHÚ TRỌNG QUY HOẠCH VÙNG

Thực tế cho thấy, việc rà soát, điều chỉnh lập quy hoạch xây dựng vùng huyện gắn với quá trình công nghiệp hóa - đô thị hóa nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng NTM; trong đó, có quy hoạch khu vực hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn; quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch được duyệt cũng đã được tập trung thực hiện.

Theo đó, thống kê đến tháng 7-2023, trên địa bàn tỉnh đã có 8 huyện, trong đó có 4 huyện đã được phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng huyện, gồm: Quy hoạch xây dựng vùng huyện Gò Công Đông, Quy hoạch xây dựng vùng huyện Chợ Gạo được phê duyệt trong năm 2020; Quy hoạch xây dựng vùng huyện Gò Công Tây được phê duyệt trong năm 2021; Quy hoạch xây dựng vùng huyện Cai Lậy được phê duyệt trong năm 2022… Trong thời gian tới, các huyện sẽ tổ chức rà soát, cần thiết sẽ lập điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng huyện nhằm đảm bảo theo yêu cầu của Bộ tiêu chí huyện NTM giai đoạn 2021 - 2025.

Theo báo cáo mới nhất của UBND tỉnh, thông qua việc thực hiện lồng ghép các nguồn vốn, huy động tốt nguồn lực của địa phương để tổ chức triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Tiền Giang đã chú trọng vận động và hỗ trợ người dân tham gia xây dựng NTM; đồng thời, theo dõi, hướng dẫn và hỗ trợ các địa phương thực hiện việc củng cố, nâng chất và duy trì các tiêu chí tại tất cả các xã đã đạt chuẩn NTM, nhất là các tiêu chí về Tổ chức sản xuất, Y tế, Môi trường và an toàn thực phẩm.

Theo lộ trình, năm 2023 Tiền Giang có thêm 5 xã đạt chuẩn NTM, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM trên địa bàn tỉnh là 142/142 xã, đạt 100% (hoàn thành nhiệm vụ trước 2 năm theo Nghị quyết của Tỉnh ủy); có 11 xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, lũy kế đạt 50/142 xã; 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, lũy kế đạt 4 xã và 2 huyện (Cái Bè, Châu Thành) đạt chuẩn NTM, nâng tổng số có 6/8 huyện đạt chuẩn NTM và 3 đô thị hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Song song đó, tỉnh và địa phương cũng tập trung xây dựng, rà soát, điều chỉnh quy hoạch tỉnh, tạo điều kiện thực hiện Chương trình gắn với phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường; quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch được duyệt, đặc biệt là thực hiện Quyết định 840 ngày 16-6-2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch tỉnh Tiền Giang thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Sau quá trình tập trung triển khai thực hiện, công tác quy hoạch trên địa bàn tỉnh có chuyển biến tích cực, thực hiện đúng quy định của Nhà nước và từng bước đi vào nền nếp, góp phần quan trọng trong triển khai thực hiện các định hướng phát triển, trong đầu tư và thu hút đầu tư.

Chưa kể, Tiền Giang cũng đã chủ động thi hành Luật Quy hoạch, rà soát, tổng hợp danh mục các quy hoạch đã và đang thực hiện. Đồng thời, hiện tỉnh rất khẩn trương, tập trung cho công tác lập Quy hoạch tỉnh Tiền Giang thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Song song theo tiến độ lập Quy hoạch tỉnh, Tiền Giang cũng tiến hành thực hiện lập báo cáo Đánh giá môi trường chiến lược của Quy hoạch tỉnh Tiền Giang thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050…

A.P

(Còn tiếp)