Bài 5: Lợi ích từ kết nối, chia sẻ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư

Đơn giản hóa thủ tục hành chính

Một lần nữa khẳng định, CD trên địa bàn TPHCM đến nay chưa làm CCCD gắn chíp điện tử thì nên nhanh chóng đi làm CCCD gắn chíp trong đợt cao điểm nước rút này, sau đó thực hiện các bước (tự làm hoặc có thể nhờ hướng dẫn của CBCS CA phường nơi làm CCCD gắn chíp) để kích hoạt tài khoản định danh, xác thực điện tử mức độ 1 và mức độ 2. Trong đó, CD tích hợp nhiều loại giấy tờ, như giấy phép lái xe, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế... để thực hiện các giao dịch dân sự mà không cần mang theo nhiều loại giấy tờ như trước đây.

Trước đây (ngày 11/03/2020), Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 336/QĐ-TTg về việc phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án "CSDLQG về DC". Mục tiêu của dự án là xây dựng CSDLQG về DC thống nhất trên toàn quốc, tập hợp thông tin cơ bản của tất cả CD Việt Nam được chuẩn hóa, số hóa, lưu trữ, quản lý bằng cơ sở hạ tầng thông tin để phục vụ quản lý Nhà nước và giao dịch của cơ quan tổ chức, cá nhân. Dự án này đã hoàn thành vào năm 2021 và hiện đang phát triển vững mạnh "đúng, đủ, sống, sạch".

Việc xây dựng CSDLQG về DC là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để bảo đảm sự thống nhất, chính xác thông tin cơ bản về dân cư tạo sự đổi mới căn bản về tổ chức, hoạt động quản lý Nhà nước về dân cư theo hướng hiện đại, đơn giản hóa các thủ tục hành chính (TTHC), giảm giấy tờ cho CD. CSDLQG về DC được hoàn thiện, hiện nay là đã xóa bỏ tình trạng CD phải sử dụng nhiều loại giấy tờ. Mỗi CD được cấp 01 mã số định danh xác thực điện tử cá nhân để truy xuất thông tin của bản thân và giải quyết các TTHC nhằm phục vụ quản lý Nhà nước và giao dịch của cơ quan tổ chức, cá nhân, khắc phục được các hạn chế, bất cập, có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng thành công Chính phủ điện tử, hướng tới nền kinh tế số.

CBCS Công an TPHCM đến nhà giúp người dân gặp khó khăn về đi lại làm CCCD gắn chíp

Tầm quan trọng của CSDLQG về DC, đó là đối với công tác quản lý Nhà nước và phục vụ nhân dân, thông qua việc tổ chức thu thập, cập nhập các thông tin cơ bản của CD tạo lập nên một hệ cơ sở dữ liệu về dân cư tập trung, thống nhất trên toàn quốc để dùng chung cho các Bộ, ngành và chính quyền các cấp nhằm cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời thông tin về dân cư phục vụ công tác quản lý Nhà nước, hoạch định các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội.

CSDLQG về DC là căn cứ quan trọng để các cơ quan quản lý Nhà nước nghiên cứu, đề xuất lộ trình đơn giản TTHC, giảm giấy tờ CD, khắc phục tình trạng một người dân phải sử dụng quá nhiều giấy tờ cá nhân nhưng không đem lại hiệu quả trong công tác giải quyết TTHC. Việc tra cứu thông tin trong CSDLQG về DC khi giải quyết các TTHC sẽ thay thế cho việc phải xuất trình hoặc nộp bản sao có chứng thực các giấy tờ CD khi thực hiện TTHC, rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí và thời gian đi lại của nhân dân, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.

Nhằm khắc phục kịp thời những vướng mắc, thiếu sót hay thông tin chưa chuẩn, chưa đúng... Công an TPHCM - Cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo thực hiện Đề án 06 đã lập đường dây nóng (0693.187.111) tiếp nhận, hướng dẫn xử lý kiến nghị, phản ánh của CD liên quan việc điều chỉnh, cập nhật thông tin CD trong CSDLQG về DC, hay trong công tác đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD gắn chíp. CA TPHCM cũng đề nghị các đơn vị trên địa bàn phối hợp thông báo rộng rãi đến toàn thể cán bộ, công nhân viên chức, đoàn thể, người lao động và người dân, đồng thời, trong quá trình giải quyết TTHC hoặc các vấn đề có liên quan, nếu phát hiện công dân có thông tin sai lệch so với CSDLQG về DC cần hướng dẫn liên hệ CA địa phương để xử lý.

CSDLQG về DC được xây dựng với mục tiêu kết nối, chia sẻ thông tin về dân cư với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành của các ngành, lĩnh vực trên toàn quốc, làm tăng khả năng khai thác, cập nhập thông tin về dân cư, hạn chế tối đa sự trùng lắp thông tin, giảm chi phí ngân sách Nhà nước trong xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của các cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Đồng thời, CSDLQG về DC góp phần làm giảm khối lượng hồ sơ giấy tờ đang được lưu trữ quản lý tại cơ quan hành chính.

Phục vụ công tác quản lý nhà nước

Thông qua việc tổ chức thu thập, cập nhập các thông tin cơ bản của CD sẽ tạo lập nên một hệ cơ sở dữ liệu về dân cư tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Từ hệ thống CSDLQG về DC, thông tin về dân cư được thu thập, cập nhập thường xuyên sẽ góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý dân cư, quản lý các biến động dân cư, các loại đối tượng, hỗ trợ công tác tra cứu, xác minh về nhân thân của công dân, góp phần bảo đảm ANTT, đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Việc triển khai cấp CCCD gắn chíp tại nhà cho người già yếu tạo được niềm tin, sự ủng hộ của người dân

Bên cạnh đó, trong việc hoạch định, phát triển kinh tế của Nhà nước, cũng từ CSDLQG về DC, các bộ, ngành có thể tra cứu các thông tin như: Di biến động về tình hình dân cư, số lượng người đến độ tuổi lao động tại các địa phương, từ đó có thể bố trí, sắp xếp các khu kinh tế trọng điểm tại địa phương, số lượng trẻ dưới 14 tuổi và trên 14 tuổi để sắp xếp xây dựng các trường học...

Ý nghĩa của CSDLQG về DC đó là việc bỏ sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy (từ ngày 01/01/2023). Qua đó tiến tới quản lý dân cư hiện đại thông qua mã số định danh cá nhân để phục vụ tốt hơn cho người dân, phục vụ mục tiêu dùng chung trong công tác quản lý Nhà nước, cải cách TTHC, phục vụ giao dịch của các cơ quan tổ chức cá nhân, hướng tới xây dựng Chính phủ điện tử.

Khi công dân có các giao dịch chỉ cần có số định danh cá nhân để chứng minh nhân thân. Cho đến hiện nay, CD đã có CCCD gắn chíp điện tử và đã kích hoạt định danh xác thực điện mức độ 1 và 2 thì trong các giao dịch dân sự rất thuận tiện, đơn giản và đỡ tốn rất nhiều công sức.

CA TPHCM cho biết, trong đợt cao điểm nước rút này, ngoài trường hợp đi làm CCCD gắn chíp, CD đã liên hệ Công an địa phương thực hiện thủ tục liên quan công tác đăng ký, quản lý cư trú, cấp, quản lý CCCD và cập nhật, điều chỉnh thông tin trong CSDLQG về DC theo hướng dẫn, nhưng quá thời hạn quy định vẫn chưa được giải quyết hoặc có khó khăn, vướng mắc chưa được tháo gỡ thì phản ánh, kiến nghị đến số điện thoại đường dây nóng để kịp thời xử lý. Thời gian qua, CA TPHCM đã triển khai nhiều giải pháp rà soát, đối sánh dữ liệu CD và kịp thời cập nhật, điều chỉnh thông tin CD trong CSDLQG về DC.

(Còn tiếp...)

Không xuất trình SHK, STT giấy trong lĩnh vực giáo dục

Chỉ thị số 733 ngày 10/5/2023 do Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn ký, yêu cầu cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục (GD) các cấp thực hiện nghiêm túc việc không quy định hoặc yêu cầu cá nhân, tổ chức nộp hoặc xuất trình sổ hộ khẩu (SHK), sổ tạm trú (STT) giấy khi thực hiện TTHC, dịch vụ công trong lĩnh vực GD.

Các địa phương, cơ sở GD đã kết nối với CSDLQG về DC, bảo đảm điều kiện để khai thác, sử dụng thông tin về dân cư không yêu cầu cá nhân, tổ chức nộp, xuất trình các loại giấy tờ khác chứng minh thông tin về cư trú như giấy xác nhận thông tin về cư trú, thông báo số định danh cá nhân... Tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở GD mầm non, phổ thông, GDTX, cơ sở GD đại học và các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc việc không yêu cầu cá nhân, tổ chức nộp hoặc xuất trình SHK, STT giấy khi thực hiện tiếp nhận, giải quyết. Đồng thời, niêm yết công khai TTHC tại các cơ quan, đơn vị có nhiệm vụ trực tiếp tiếp nhận, giải quyết TTHC tại địa phương, cơ sở GD để người dân biết việc không yêu cầu nộp, xuất trình SHK, STT giấy khi thực hiện TTHC, dịch vụ công trong lĩnh vực GD. Giám đốc Sở GD-ĐT chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm quy định về việc bỏ yêu cầu nộp, xuất trình SHK, STT giấy khi tiếp nhận, giải quyết.

Thiên Thanh