Báo cáo chính thức về MH370: Bí ẩn vẫn chưa được giải mã

Báo cáo chính thức về vụ MH370 được công bố trong hôm 30/7. (Nguồn: Reuters).

Cơ trưởng được giải oan?

Phát biểu trong buổi họp báo công bố kết luận cuối cùng về vụ MH370, các nhà điều tra nói rằng họ “không đưa ra ý kiến” cho rằng các phi công phải chịu trách nhiệm về vụ việc. Tuy nhiên, họ cũng thêm rằng không loại trừ bất cứ khả năng nào. Phát ngôn này dường như minh oan cho viên cơ trưởng - người bị một số giả thuyết cho rằng đã cố tình lao chiếc máy bay xuống biển để tự sát.

Theo báo cáo chính thức công bố hôm đầu tuần, không có chứng cứ nào cho thấy MH370 không được ai khác điều khiển ngoại trừ các phi công chính thức của Hãng Malaysia Airlines.

“Tuy nhiên, đội ngũ điều tra cũng không loại trừ khả năng MH370 bị can thiệp bởi một bên thứ ba”- báo cáo nêu rõ.

Cùng lúc, báo cáo cũng nói rằng không có chứng cứ để ủng hộ giả thuyết cho rằng MH370 bị điều khiển từ xa; theo trưởng điều tra viên Kok Soo Chon, người từng giữ chức vụ Giám đốc Cơ quan Hàng không Dân sự Malaysia. Tại buổi họp báo, ông Kok nói rằng đội điều tra đã không thể xác định nguyên nhân thực sự gây ra một trong những vụ tai nạn hàng không được xem là bí ẩn nhất thế giới này.

“Câu trả lời chỉ có thể được đưa ra trong trường hợp xác của chiếc máy bay này được phát hiện”- ông Kok nói khi được hỏi rằng liệu các nhà điều tra có thể xác định điều đã xảy ra với chiếc máy bay nọ hay không.

Chuyến bay mang số hiệu MH370 biến mất khi đang trên tuyến đường bay từ Kuala Lumpur tới Bắc Kinh vào ngày 8/3/2014, trên khoang chở 239 người bao gồm cả phi hành đoàn. Nó biến mất ngay sau khi bay ra khỏi vùng không phận của Malaysia, và phi hành đoàn còn nói lời cuối cùng: “Chúc ngủ ngon Malaysia 3-7-0”, nhắc tới số hiệu của chuyến bay.

Ngay sau đó, đài kiểm soát không lưu Malaysia mất liên lạc với chiếc máy bay này khi nó đang ở vị trí nào đó trên khu vực biển nằm giữa Malaysia và Việt Nam.

Chứng cứ mà các nhà điều tra thu thập được cho thấy MH370 đã chuyển hướng từ đường bay theo lịch trình về phía vùng biển Nam Ấn Độ Dương. Điều này được thể hiện rõ trong dữ liệu của các radar quân sự và dân sự của một số nước, dẫn tới các giả thiết cho rằng chuyến bay đã bị cướp hoặc là nạn nhân của một âm mưu khủng bố.

“Chúng tôi không thể xác nhận được rằng chiếc máy bay được lái bởi bất cứ ai khác ngoài các phi công của hãng”- báo cáo nêu rõ và cho biết: “Các cuộc thử nghiệm bay giả định sau đó cho thấy dường như chiếc máy bay này vẫn được điều khiển bằng tay chứ không phải nhờ chế độ tự động”.

Chưa phải kết luận cuối cùng

Việc máy bay bất ngờ chuyển hướng bay cũng cho thấy nó khó có thể gặp phải bất cứ vấn đề nào về hệ thống máy móc - theo giới điều tra. Các dữ liệu về công tác bảo trì của MH370 đều cho thấy nó được trang bị và bảo dưỡng tốt, phù hợp với các quy định hiện hành.

“Có khả năng việc thay đổi đường bay như vậy là do hệ thống điều khiển đã bị thao túng”- báo cáo cho hay.

Báo cáo thêm rằng hai phi công điều khiển MH370 đều không có vấn đề gì, có bằng cấp hợp lệ và chứng nhận về sức khỏe thế chất cũng như tâm lý. Cũng không có chứng cứ nào cho thấy cá phi công nọ trải qua sự thay đổi trong mối quan hệ cá nhân, gặp phải vấn đề tài chính hay xung đột với nhau...trong khoảng thời gian xảy ra vụ việc.

Giới điều tra cũng khẳng định rằng họ không tìm thấy hoạt động bất thường trên bộ giả lập bay lắp đặt tại nhà viên cơ trưởng.

Chiến dịch tìm kiếm MH370 đã rà soát khu vực rộng 120.000 km vuông trên biển Ấn Độ Dương, nhưng không tìm ra được manh mối nào. Và vào tháng 1/2017, chiến dịch tìm kiếm lớn nhất trong lịch sử ngành hàng không thế giới, do Australia dẫn đầu, đã phải ngừng lại.

Công ty thăm dò đại dương của Mỹ, Ocean Infinity, sau đó đề nghị thực hiện chiến dịch tìm kiếm riêng của họ vào đầu năm nay với tiêu chí “không tìm thấy không lấy tiền”, sử dụng các loại phương tiện không người lái hiện đại để rà soát đáy biển. Nhưng cuộc tìm kiếm cuối cùng cũng thất bại.

Trong buổi họp báo hôm đầu tuần, ông Kok cho hay tính đến thời điểm này đã có tổng cộng 27 mảnh vỡ được tìm thấy, nhưng chỉ có 3 mảnh trong số đó - tất cả đều được tìm thấy trên các bờ biển phía Tây Ấn Độ Dương - được xác nhận thuộc về MH370.

Ông cho hay bản báo cáo chính thức này là kết quả làm việc của đội ngũ chuyên gia đến từ 8 nước - Malaysia, Australia, Indonesia, Singapore, Anh, Trung Quốc, Mỹ và Pháp - và cũng chưa phải bản báo cáo cuối cùng của cuộc điều tra.

Khánh Duy